เลย - ตามไปดูชาวบ้าน ต.นาดินดำ เมืองเลยออกหา “น้ำผึ้งเดือนห้า” โดยหาขุดตามหลุมตามโพรงในดิน เชื่อว่าเป็นน้ำผึ้งเดือนห้าที่รสเลิศกว่าน้ำผึ้งเดือนห้าจากรังผึ้งบนต้นไม้ เผยน้ำผึ้งเดือนห้าหาได้แค่เดือนเมษายนเท่านั้น ราคาขายแพงอย่างต่ำขวดละ 300 บาท
ในห้วงเดือนเมษายนถือเป็นช่วงที่ชาวบ้านมักจะออกหา “น้ำผึ้งเดือนห้า” ว่ากันว่าเป็นน้ำผึ้งที่มีรสชาติอร่อย หอมและอุดมไปด้วยคุณค่าทางโภชนาการ แต่กว่าจะได้น้ำผึ้งเดือนห้ามาสักขวดนั้นยากลำบากมาก ยิ่งเป็นผึ้งโพรงหรือผึ้งที่อยู่ในดินด้วยแล้ว ยากกว่าหลายเท่า
นายชรินทร์ กันแพงศรี ชาวบ้านห้วยม่วง หมู่ 4 ต.นาดินดำ อ.เมือง จ.เลย เล่าว่า ในช่วงเมษายนของทุกปีชาวบ้านกลุ่มหนึ่งรวมถึงตนด้วยจะพากันออกเสาะหาน้ำผึ้งป่า โดยเข้าไปหาในป่าชุมชนภูหินเหล็กไฟ ซึ่งการหาน้ำผึ้งเดือน 5 นั้นต้องขุดหารังผึ้งที่อยู่ในดินหรือในหลุมใต้ดินลงไป
ทั้งนี้จะอาศัยการสังเกตว่าหลุมใต้ดินนั้นมีรังผึ้งหรือไม่ ต้องคอยสังเกตในช่วงเช้าว่ามีผึ้งตัวแม่บินออกมาหากิน หรือบินออกจากรังหรือไม่
หากมีผึ้งตัวแม่บินออกมาแล้ว จากนั้นตัวอื่นๆ จะบินตามออกมา โดยก่อนนี้ประมาณ 3-4 เดือนชาวบ้านจะต้องไปเตรียมรัง หรือทำหลุมเอาไว้ก่อนเพื่อล่อให้ผึ้งพากันเข้ามาอยู่อาศัย
สำหรับอุปกรณ์ป้องกันอันตรายจากผึ้งต่อยนั้น จะต้องสวมหมวก สวมเสื้อหนาๆ หลังจากนั้นก็ทำการรมควัน โดยใช้กะลามะพร้าว หรือลูกบวบแห้ง ที่สามารถทำเชื้อไฟและทำให้เกิดควัน นำไปวางบริเวณหน้าหลุมและแหย่เข้าไปในหลุมเพื่อให้ผึ้งเกิดอาการเมาควัน และสลบไป
นายชรินทร์เล่าอีกว่า หลังจากผึ้งสลบไปแล้วก็ใช้เสียมหรือจอบขุดลงไปในโพรงของรังผึ้ง ซึ่งโพรงมีลักษณะรังปลวกเก่า ส่วนใหญ่จะอยู่กัน 5-6 รัง เมื่อเห็นรังผึ้งแล้วก็ใช้มีดตัดเอาส่วนที่เป็นน้ำผึ้งออกจากส่วนที่เป็นตัวผึ้ง เพื่อคัดน้ำผึ้งเดือน 5 แท้ออกจากผึ้ง เป็นการคัดเบื้องต้น
“น้ำผึ้งเดือนห้าคนนิยมซื้อไปบริโภค ขายได้ราคาดีมากเพราะหายากมีน้อย ขายกันอย่างต่ำขวดละ 250-300 บาท หากจะได้น้ำผึ้งเดือนห้าที่ดีที่สุดต้องไปเก็บน้ำผึ้งในวันพระ หรือตรงกับวันพระเดือน 5 ขึ้น 15 ค่ำ” นายชรินทร์กล่าว