ลำปาง - คึกคักเต็มที่ ร่างทรง หรือม้าขี่ ทั้งผี ทั้งเจ้า พากันเข้าร่วมพิธีฟ้อนผีมด หรือฟ้อนผีปู่ย่า เต็มลานบ้านต้นตระกูลเจ้าพระยาฯ ลำปาง สานประเพณีเก่าแก่ที่ถือปฏิบัติกันมาแบบรุ่นต่อรุ่นกว่า 80 ปี สืบทอดกุศโลบายคนรุ่นเก่า สร้างตระกูลให้เป็นปึกแผ่น
วันนี้ (11 มี.ค.) ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ลานบ้านชุมสิทธิ์ เลขที่ 479 บ้าน หมู่บ้านวังหม้อ ต.ต้นธงชัย อ.เมืองลำปาง ได้จัดพิธีฟ้อนผีมด หรือป๋าเวณีฟ้อนผีปู่ย่า หรือการเลี้ยงผีบรรพบุรุษ มีองค์ประกอบสำคัญ คือ มีดนตรีไทยมาประโคมให้ผี หรือเจ้าได้เสพอาหาร สนุกสนานฟ้อนรำกัน ท่ามกลางเครือญาติสืบสายตระกูลเจ้าพระยาชัยสิทธิ์ ซึ่งถือเป็นตระกูลใหญ่ในบ้านวังหม้อ มาร่วมพิธีกันคึกคัก
สำหรับประเพณี หรือป๋าเวณีฟ้อนผีมด หรือฟ้อนผีปู่ย่า มีการจัดสืบทอดกันมารุ่นต่อรุ่นกว่า 80 ปีแล้ว ปัจจุบันเริ่มหายไปมาก แต่ที่จังหวัดลำปาง ยังมีหลงเหลือให้เห็นมากกว่าจังหวัดอื่นๆ ซึ่งถือเป็นกุศโลบายของคนรุ่นเก่าที่ต้องการให้คนรุ่นใหม่ได้สืบทอด ด้วยเจตนาที่ต้องการให้เครือญาติได้รู้จักกัน มีความรักความสามัคคี เป็นปึกแผ่นของวงค์ตระกูล และได้มาพบกัน
เมื่อมีงานต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นงานมงคล หรืออวมงคล ก็จะได้ไปช่วยเหลือกันได้ จะได้รู้ว่าญาติอาศัยอยู่ ทำการงานอยู่ที่ไหน มีอะไรจะได้พึ่งพาอาศัยกันได้ และที่ขาดไม่ได้ คือ เพื่อแสดงออกถึงความกตัญญูกตเวทีของคนรุ่นปัจจุบันที่จะได้รำลึกนึกถึงคุณงามความดี คำสั่งสอนบรรพบุรุษของตนเอง
โดยจะประกอบพิธีในวันข้างขึ้น หรือข้างแรม 3 ค่ำ หรือ 13 ค่ำ ยกเว้นวันพุธ และวันพระ มีการทำผาม หรือเพิง ซึ่งมุงด้วยหญ้าคา เพื่อให้บรรดาญาติ หรือบรรพบุรุษที่เสียชีวิตไปแล้ว หรือผี หรือเจ้า ตามความเชื่อที่ว่ายังสามารถติดต่อกันได้มาเข้าร่างทรง ซึ่งเรียกว่าม้าขี่ รวม 13 องค์ และม้าขี่ 16 องค์ ร่วมงานฟ้อนเต้นตามเสียงประโคมดนตรี ในภาคเช้า ส่วนภาคบ่าย บรรดาคนรู้จักที่ไม่ใช่ญาติจะมาเยี่ยมเยือน รวมถึงผี หรือเจ้ารับเชิญมาร่วมงาน
ซึ่งก่อนจะมีการฟ้อนรำกันอย่างสนุกสนาน ก็จะมีการขึ้นเท้าทั้ง 4 มีการเตรียมผ้านุ่ง ผ้าคาดผม ผ้าคล้องคอ ให้สำหรับองค์ และม้าทรงสวมใส่ร่วมงาน และจะมีการร้องรำทำเพลงฟ้อนรำกันไปจนถึงเที่ยงวัน ก่อนที่ลูกหลานจะนำอาหารมาถวาย แต่จะมีเพียงข้าว แกงปลาแห้ง ปลาแห้ง ขนม น้ำมะพร้าว น้ำสะอาด หมากพลู เมี้ยง บุหรี่ขี้โยเท่านั้น งดเว้นเนื้อสัตว์ หมู ไก่ เหล้า
หลังจากนั้น องค์ และม้าทรงก็จะทำพิธีรับอาหาร โดยการใช้เทียนเสียบที่ปลายดาบเดินวนรอบอาหารที่นำมาถวาย เสร็จแล้วลูกหลานก็จะนำอาหารเหล่านั้นไปรับประทานต่อ ซึ่งถือว่าเป็นอาหารมงคลของบรรพบุรุษที่ให้แก่ลูกหลานนั่นเอง
