นครพนม - หน้าแล้งวนมาถึงแล้ว ชาวบ้านได้โอกาสออกล่าหาของป่าอาหารพื้นบ้านขายเป็นอาชีพเสริมทำเงินรอฝนทำนา เผยช่วงนี้อาหารป่าโดยเฉพาะ “ไข่มดแดง” แม้หายากเพราะป่าเปลี่ยนแต่ขายได้ราคาดีกว่าเนื้อหมู-เนื้อวัวหลายเท่าตัว ตกกิโลฯ ละ 700-1,000 บาท
การหา “ของป่า” เป็นอาชีพเสริมที่สร้างรายได้ในหน้าแล้งของชาวบ้านแถบชนบท โดยเฉพาะไข่มดแดง เมนูยอดฮิต นอกจากนี้ยังมีปลาจากแม่น้ำโขง และแม่น้ำสงคราม ที่ชาวบ้านดักลงหาและนำมาขายในช่วงหน้าหนาว เพราะเนื้อปลาจะหวานมันกว่าฤดูอื่น และขายราคาดี สามารถทำรายได้ให้แก่ชาวบ้านได้อย่างเป็นกอบเป็นกำ
สำหรับไข่มดแดงนั้น ชาวบ้านที่ว่างเว้นจากการทำไร่ทำนาจะพากันเข้าป่าหาแหย่ไข่มดแดง ถึงแม้จะหายากลำบากกว่าปกติแต่ก็คุ้ม เพราะมีราคาแพง หามาได้เท่าไหร่ขายได้หมด หาได้ไม่พอกับความต้องการของคนที่ต้องการซื้อด้วยซ้ำ
นางไพรวัลย์ ต้นกัลยา ชาวบ้านนาจาน ต.บ้านเอื้อง อ.ศรีสงคราม จ.นครพนม หนึ่งในชาวบ้านที่เป็นเซียนแหย่ไข่มดแดง เล่าว่ามีหลายหมู่บ้านที่ไม่สามารถทำการเกษตรได้ เนื่องจากขาดแคลนน้ำ ทำให้ชาวบ้านหันไปยึดอาชีพหาของป่า เช่น จั๊กจั่น แมงแคง ไข่มดแดง ผักหวานฯลฯ
โดยเฉพาะ “ไข่มดแดง” ถือ เป็นเมนูเด็ดยอดฮิตในหน้าแล้ง แต่ปีนี้ไข่มดแดงหายาก เพราะอากาศแห้งแล้ง ทำให้ระบบนิเวศน์เปลี่ยนแปลง มดแดงจึงไม่มีรังขนาดใหญ่เหมือนปีก่อนๆ ไม่ค่อยมีไข่เต่งตึงนัก บวกกับปัญหาไฟป่า ส่งผลกระทบต่อธรรมชาติทำให้ของป่าหายาก แต่ก็ไม่พ้นความพยายามของชาวบ้าน เนื่องจากเติบโตอยู่กับป่าชุมชนใกล้บ้าน คุ้นเคยสถานที่จึงแก้ไขปัญหาได้ลุล่วง แม้จะต้องลำบากในการแหย่ไข่มดแดงที่ขึ้นไปทำรังบนต้นไม้สูง
นางไพรวัลย์เล่าถึงวิธีการแหย่ไข่มดแดงต่อว่า ชาวบ้านที่มีอาชีพหาของป่าต่างพากันใช้ความพยายาม ด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นเข้าป่าไปหาไข่มดแดงมาขาย จะใช้ตะกร้ามัดไม้ไผ่ที่มีความสูงพอเหมาะ นำไปแหย่ไข่มดแดงบนต้นไม้สูง ถึงจะลำบากทั้งความสูง ถูกมดแดงกัดปวดแสบปวดร้อน แต่คุ้มเพราะขายได้ราคาดี หลังจากแหย่ไข่มดแดงมาแล้วจะนำมาคัดแยกออกจากตัวมดแดง โดยนำแป้งมันมาโรยให้มดแดงออกจากไข่ แล้วคัดเอาแต่ไข่มดแดงนำไปส่งขาย บางรายขยันหาได้มากจะมีรายได้วันละ 1,000-2,000 บาท
จากการสำรวจในตลาดสดทั่วไปในช่วงนี้พบว่า ไข่มดแดงมีราคาแพงมากกว่าเนื้อหมูและเนื้อวัวหลายเท่า ตกกิโลกรัมละ 700-1,000 บาท อยู่ที่ความเต่งตึงของตัวไข่ ทางพ่อค้าแม่ขายจะไปรับซื้อมาแบ่งขายกองละ 50-100 บาท มีลูกค้านิยมซื้อไปปรุงเป็นอาหาร แกง ทอด ยำ หรือก้อย ตามความชอบ เนื่องจากมีรสชาติอร่อย ยิ่งขึ้นร้านอาหารราคาจานละ 100 -200 บาท เมนูยอดนิยมที่สุดคือแกงผักหวานใส่ไข่มดแดงและเห็ด