สุโขทัย - เทศกาล “เผาเทียนเล่นไฟ ลอยกระทงสุโขทัย 58” เริ่มแล้ว ขณะที่มหาวิทยาลัยนเรศวร เปิดเวทีบรรยายหลังวงวิชาการเถียงกันหนักถึง “โลกนางนพมาศ” ย้ำมีตัวตนจริง ตามหลักศิลาจารึกหลักที่ 93 และ 285 ให้ “คนสุโขทัย” ภูมิใจประเพณีเก่าแก่ที่สืบทอดกันมานาน
วันนี้ (22 พ.ย.) ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ในการบรรยายเรื่อง “ลอยกระทงเผาเทียนเล่นไฟสืบสานสายใยอาเซียน” ที่สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดสุโขทัยจัดขึ้น ณ ห้องประชุมสุโขทัยเทรเชอร์ รีสอร์ท แอนด์ สปา โดยมี นายวิษณุ สว่างทรัพย์ รองผู้ว่าราชการจังหวัดสุโขทัย นางนงคราญ สุขสม รักษาการผู้อำนวยการสำนักศิลปากรที่ 6 สุโขทัย และนางบังเอิญ ทุยจันทร์ ประธานวัฒนธรรมตำบลเมืองเก่า เจ้าของชามสังคโลกลายกระทงเก่าแก่กว่า 500 ปี เข้าร่วมด้วยนั้น
ผศ.ดร.วศิน ปัญญาวุธตระกูล ผู้อำนวยการสถานอารยธรรมศึกษา โขง-สาละวิน มหาวิทยาลัยนเรศวร ได้นำเสนอประเด็นคาใจ และปัญหาต่างๆ ที่ยังมีการถกเถียงในวงวิชาการเรื่อง “โลกนางนพมาศ” พร้อมบรรยายถึงรากฐานความเป็นมาของประเพณีลอยกระทง ว่า มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ ตามหลักฐานเอกสารชั้นต้นสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น ได้แก่ พระราชพงศาวดารเรื่องตำนานท้าวศรีจุฬาลักษณ์ และพระราชประเพณี 12 เดือน
ผศ.ดร.วศิน อธิบายถึงตำนานดังกล่าวว่า ถูกแต่งขึ้นในยุคต้นสมัยที่ไทยเร่งฟื้นฟูศิลปะวิทยาการ จึงได้บันทึกเรื่องราวของบุคคลสำคัญในสมัยสุโขทัยไว้เป็นบันทึกสำคัญ พร้อมนำสืบหลักฐาน ได้แก่ ศิลาจารึกหลักที่ 93 ด้านที่ 1 บรรทัดที่ 3 วัดอโสการาม ปรากฏพระนาม “สมเด็จพระราชเทพีศรีจุฬาลักษณ์อัครราชมเหสีเทพยธรณี ดิลกรัตน์” แสดงถึงการมีตัวตนจริงของท้าวศรีจุฬาลักษณ์ หรือนางนพมาศ และศิลาจารึกหลักที่ 285 ระบุว่า พระนาง เป็นผู้สร้างวัดบูรพารามและพระพุทธรูป ซึ่งปัจจุบันจัดแสดงอยู่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาตสวรรควรนายก อ.สวรรคโลก จ.สุโขทัย
“กรณีดังกล่าวเป็นหลักฐานสำคัญแสดงถึงการมีตัวตนแท้จริง ขอให้ชาวสุโขทัยได้ภาคภูมิใจในประเพณีลอยกระทง เผาเทียนเล่นไฟ ที่ปฏิบัติสืบต่อกันมายาวนาน”
สำหรับข้อมูลแกนหลักเนื้อหาด้านประวัติศาสตร์รากฐานประเพณีลอยกระทง ทางสถานอารยธรรมศึกษา โขง-สาละวิน มหาวิทยาลัยนเรศวร ได้มีการศึกษาสืบค้นหลักฐานของท้องถิ่นไว้ เพื่อเป็นข้อมูลอ้างอิงไว้เป็นอย่างดี ขอให้ชาวสุโขทัยอุ่นใจ และได้ร่วมกันสืบสานประเพณีนี้ ซึ่งเป็นวัฒนธรรมแห่งสายน้ำสืบต่อไป
“ขอขอบคุณป้าบังเอิญ ทุยจันทร์ ประธานวัฒนธรรมตำบลเมืองเก่า ที่เก็บหลักฐานหลายสิ่งไว้ให้ลูกหลานได้ศึกษาด้วย” ผศ.ดร.วศิน กล่าว
ขณะที่เทศกาล “ลอยกระทง เผาเทียน เล่นไฟ” ของสุโขทัยที่ปีนี้ได้เริ่มต้นขึ้นแล้วตั้งแต่วานนี้ (21 พ.ย.) โดยนายปิติ แก้วสลับสี ผู้ว่าราชการจังหวัดสุโขทัย พร้อมหัวหน้าส่วนราชการ และประชาชนชาวสุโขทัย ร่วมกันตักบาตรข้าวสารอาหารแห้ง และถวายภัตตาหารพระภิกษุสงฆ์ที่วัดตระพังเงิน อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ในกิจกรรมรับรุ่งอรุณแห่งความสุข ซึ่งจัดขึ้นตามความหมายของคำว่าสุโขทัย มาจากคำว่า สุขะ+อุทัย หมายถึ งรุ่งอรุณแห่งความสุข
พร้อมกับจัดพิธีบวงสรวงพ่อขุนรามคำแหงมหาราช และบูรพกษัตริย์สุโขทัยทุกพระองค์ ก่อนเริ่มงานประเพณีลอยกระทง เผาเทียน เล่นไฟ ประจำปี 2558 ณ บริเวณลานพระบรมราชานุสาวรีย์พ่อขุนรามคำแหงมหาราช อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย มีข้าราชการ นักเรียน นักศึกษา และประชาชนร่วมพิธีจำนวนมาก
สำหรับงานประเพณีลอยกระทง เผาเทียน เล่นไฟ จ.สุโขทัย จัดขึ้นระหว่างวันที่ 21-25 พฤศจิกายนนี้ ยังคงเน้นกิจกรรมย้อนอดีตอันรุ่งเรืองของกรุงสุโขทัยเมื่อ 700 กว่าปีก่อน ซึ่งได้รับความสนใจจากนักท่องเที่ยวทั้งไทย และเทศ