เลย-ชาวไทย-ชาวลาวเรือนหมื่นร่วมงานล้างพระธาตุศรีสองรัก ดินแดนสัจจะและไมตรี 2 บูรพกษัตริย์ 2ราชอาณาจักร ที่ยืนยาวมากว่า 450 ปี โดย เผยตามธรรมเนียมถือปฏิบัติผู้ที่จะเข้าสักการะพระธาตุห้ามใส่สีแดง เพราะหมายถึง”เลือด”ที่ขัดกับสัจจะรักใคร่ของเจ้าฟ้าสองแผ่นดิน
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เช้าวันนี้(15 พ.ค.) ประชาชน ชาวอำเภอด่านซ้าย และจังหวัดใกล้เคียง รวมถึงพี่น้องชาวลาว ตลอดจน นักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศ ได้พร้อมใจเดินทางมาร่วมงานล้างพระธาตุศรีสองรัก จำนวนมากนับหมื่นคน
นายถาวร เชื้อบุญมี หรือเจ้าพ่อกวน เจ้าพ่อประจำถิ่นอำเภอด่านซ้าย กล่าวว่า อำเภอด่านซ้าย ได้กำหนดจัดงานนมัสการพระธาตุศรีสองรัก ประจำปี 2554 ขึ้นในระหว่างวันที่ 14-17 พฤษภาคม 2554 เป็นเวลา 4 วัน วันนี้เป็นวันที่ 2 เพื่อเปิดโอกาสให้ประชาชนทั่วไปที่เคารพเลื่อมใสศรัทธาและยึดมั่นในองค์พระธาตุศรีสองรัก ได้บำเพ็ญกุศลและนมัสการพระธาตุศรีสองรัก รวมถึงการส่งเสริมศิลปวัฒนธรรมประเพณีอันดีงามของท้องถิ่น โดยมีพิธีเปิดงานเมื่อวันที่ 14 พฤษภาคม 2554 เวลา ประมาณ 09.30 น. ณ บริเวณลานหน้าพระองค์พระธาตุศรีสองรัก
กิจกรรมสำคัญตลอด 4 วัน ประกอบด้วย พิธีเปิดงานในวันที่ 14 พฤษภาคม และชมการแสดง “กายะสิน” จากประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว วันที่ 15 พฤษภาคม เวลา 08.30 น. ชมการแสดง “กายะสิน” จากสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว เชิญร่วมประกอบพิธีล้างธาตุและคารวะธาตุ วันที่ 16 พฤษภาคม เปิดให้ประชาชนทั่วไปนมัสการพระธาตุศรีสองรัก และพิธีแห่นาค พิธีทำขวัญนาค ณ วัดโพนชัย
วันที่ 17 พฤษภาคม 2554 วันสุดท้ายของงานเป็นพิธีทำบุญตักบาตร ณ วัดโพนชัย พิธีบูชาพระธาตุ พิธีถวายต้นผึ้งและพิธีสรงธาตุ พิธีเวียนเทียน พิธีจุดบั้งไฟและบรรพชาอุปสมบท เป็นต้น
เจ้าพ่อกวนถาวร ผู้นำวัฒนธรรมหรือผู้นำทางจิตวิญญาณ ของเมืองด่านซ้าย กล่าวว่าต่ออีกว่า สำหรับพระธาตุศรีสองรัก ก่อสร้างมาตั้งแต่ปี พ.ศ.2103 แล้วเสร็จเมื่อปี พ.ศ.2106 นับเป็นเวลา 451 ปีตั้งแต่มีการก่อสร้าง และเริ่มมีการสมโภชครั้งแรก ในรัชสมัยของสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ แห่งกรุงศรีอยุธยา และพระเจ้าไชยเชษฐา แห่งกรุงศรีสัตนาคนหุต
พระธาตุศรีสองรัก นับเป็นโบราณสถานอันศักดิ์สิทธิ์ที่สร้างขึ้นเพื่อเป็นสักขีพยานแห่งการทำสัญญาพระราชไมตรีและเครื่องหมายเขตแดน ระหว่างสมเด็จพระมหาจักรพรรดิแห่งกรุงศรีอยุธยา และพระเจ้าไชยเชษฐาธิราช แห่งกรุงศรีสัตนาคนหุต
งานนมัสการพระธาตุศรีสองรัก ถือเป็นงานประเพณีและพิธีกรรมที่สำคัญของชาวอำเภอด่านซ้าย และประชาชนทั่วไปได้รำลึกถึงประจักษ์พยานในสัจจะและไมตรีแห่งบูรพกษัตริย์ 2 ราชอาณาจักร พระธาตุศรีสองรัก จึงเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวไทยและชาวลาวให้ความเคารพนับถือมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
ทั้งนี้ นักท่องเที่ยวที่เดินทางไปสักการะองค์พระธาตุศรีสองรัก อาจจะต้องแปลกใจ เพราะว่า คนที่จะเข้าไปสักการะองค์พระธาตุได้ จะต้องไม่ใส่เสื้อผ้าสีแดง หรือถือสิ่งของที่มีสีแดงเข้าไปบริเวณองค์พระธาตุ ด้วยเหตุผลที่ว่า พระธาตุศรีสองรัก เป็นพระธาตุที่สร้างขึ้นเพื่อเป็นสักขีพยานในความรักใคร่ระหว่างประเทศไทย และประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว มาตั้งแต่สมัยโบราณ ทั้งนี้ สีแดง อาจเปรียบได้กับเลือดที่เป็นผลของการทำสงคราม
ดังนั้น คนโบราณจึงมีการห้ามไม่ให้ผู้ที่สวมเสื้อผ้าสีแดง เข้าไปบริเวณองค์พระธาตุ จนเป็นธรรมเนียมปฏิบัติสืบมาจนถึงปัจจุบันด้วยเช่นกัน