อับดุชชะกูร์ บินชาฟิอีย์ ดินอะ
ศูนย์ข่าวอิศรา,สมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย (www.tjanews.org)
ด้วยพระนามของอัลลอฮฺผู้ทรงเมตตากรุณา ปรานีเสมอขอความสันติสุข จงมีแด่ศาสดามุฮัมมัด ผู้เจริญรอยตามตามท่านและผู้อ่านทุกท่าน
เดือนรอมฎอนอันประเสริฐของชาวมุสลิม ผ่านพ้นไปท่ามกลางกระแสการปูพรมก่อความไม่สงบใน 3-4 จังหวัดชายแดนภาคใต้อย่างต่อเนื่อง ความไม่สงบที่เกิดขึ้นราวกับเป็นการทิ้งท้ายเดือนรอมฎอนอันประเสริฐ และต้อนรับวันเฉลิมฉลองประจำปีของชาวไทยมุสลิม
อย่างไรก็ตาม แม้จะเกิดเหตุร้ายขึ้นในหลายพื้นที่ใน 3-4 จังหวัดชายแดนภาคใต้ วันสำคัญทางศาสนาวันนี้ไม่ทำให้มุสลิมในพื้นที่ปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตแต่ประการใด
ก่อนวันอีด (วันฮารีรายอ) 1 สัปดาห์มุสลิมจำนวนมากออกไปจ่ายตลาดซื้อเสื้อผ้าและอาหารและคาดว่าวันฮารีรายอปีนี้จะ ยังมีมุสลิมทุกเพศทุกวัยคลาคล่ำมัสยิดพร้อมเสื้อผ้าที่สวยสดตั้งแต่เช้าเหมือนเดิม (ปีที่ผ่านมา) รวมถึงการเดินทางเยี่ยมเยียนญาติมิตรทั้งใกล้และไกลยังดำเนินเป็นปกติ ไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลง
ปีนี้สำนักจุฬาราชมนตรี ได้ประกาศแจ้งให้พี่น้องชาวไทยมุสลิมทั่วประเทศดูดวงจันทร์ เพื่อกำหนดวันที่ 1 ของเดือนเชาวาล (อีฎิ้ลฟิตริ) ปีฮิจเราะห์ศักราช 1426 ในวันพุธที่ 2 พฤศจิกายน พ.ศ.2548 เวลาหลังดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า นั้น
หากมีผู้พบเห็นดวงจันทร์ในวันและเวลาดังกล่าว วันอีด (วันฮารีรายอ) จะเป็นวันที่ 3/11/48 แต่ถ้าไม่เห็นก็จะเป็นวันถัดไป (4/11/48)
** ความหมายวันอีด
วันอีด หมายถึง วันฉลองการรื่นเริง คำว่า "อีด" นี้ ในหนังสือ อัลมุญัม อัลวะสีด เล่ม2 (โปรดดู Anis. Ibrahim Dr. at el. n.d. 635) ได้ให้ความหมายว่า “กลับมา เวียนมา” นั่นคือ วันที่เวียนมาเพื่อฉลองรื่นเริง ในศาสนาอิสลามมี 2 วาระคือ วันอีดิลฟิตร และอีดิลอัฎฮา
** 1. วันอีดิลฟิตร
วันนี้ตรงกับวันที่ 1 เดือนเชาวาลอันเป็นเดือนที่ 10 ต่อจากเดือนรอมฎอนเป็นวันที่กลับมาสู่การเว้นจากการถือศีลอด นั่นคือ การกลับมาสู่สภาพเดิม มุสลิมทุกคนจะฉลองกันอย่างสนุกสนาน (ต้องอยู่ภายบทบัญญัติอิสลาม) หลังจากที่ถือศีลอดนาน 1 เดือนเต็ม
ในสำเนียงมลายูท้องถิ่น 3 จังหวัดภาคใต้เรียก “วันฮารีรายอปอซอ” และ “ฮารีรายา” ในสำเนียงภาษาใต้ตอนบน รวมทั้ง “วันอีด” หรือ“วันออกบวช” ในความหมายของมุสลิมภาคกลางนั้นล้วนหมายถึงวัน ”อีดิ้ลฟิตรี”ในภาษาอาหรับ อันเป็นหนึ่งในวันสำคัญของอิสลาม เทียบกับ “วันตรุษ” หรือจะเป็น “วันออกพรรษา” ของชาวไทยพุทธนั่นเอง
**2. วันอีดิลอัฎฮา
วันนี้ตรงกับวันที่ 10 เดือน ซุ้ลฮิลญะ อันเป็นเดือนที่ 12 ของปฏิทินอิสลาม มุสลิมที่มีสภาพพร้อมจะไปประกอบพิธีฮัจญ์ ณ นครมักกะฮ เนื่องจากวันนี้เกี่ยวเนื่องกับฮัจญ์ ชาวไทยมุสลิมจึงนิยมเรียกวันนี้ว่า “วันออกฮัจญ์ หรือ อีดใหญ่”
**วัฒนธรรมและศาสนพิธีวันอีด
ในจังหวัดชายแดนใต้วันอีดหรือฮารีรายอ เป็นวันที่อิสลามสนับสนุนให้มีการเฉลิมฉลองรื่นเริง งานนี้เด็กๆ จะสนุกสนานเต็มที่ พ่อแม่ ญาติผู้ใหญ่ มักให้เงินซื้อขนม ซื้อของที่อยากได้มานานวัน ส่วนผู้ใหญ่จะ แต่งตัวด้วยเสื้อผ้าที่สะอาดและใหม่อย่าง เรียบร้อยตามแบบมลายูหรืออาหรับ มีการจัดเตรียมอาหารทั้งคาวหวานรองรับแขกผู้มาเยือน เช่น ปูโละ ซึ่งเป็นข้าวเหนียวหน้าต่างๆ, รอเญาะ, กูแวฮางิ คล้ายๆ คัสตาร์ด ส่วนละแซ จะเหมือนขนมจีน, นาซิดาแฆ หรือข้าวแกงท้องถิ่น หรือสะเต๊ะกินกับข้าวปั้นและอาหารอื่นๆอีกมากมาย
นอกจากนั้นยังมีการบริจาคทานและจ่ายซะกาต (ทานบังคับ) ละหมาดร่วมกันที่มัสยิดกลางชุมชนหรือสนามกลางแจ้งของชุมชน และฟังคุฎบะฮ์ (คำเทศนา) อันสอดคล้องกับสภาวการณ์ของสังคมเพื่อกระตุ้นเตือนให้ผู้ฟังยึดมั่นในหลักการของอิสลาม รวมทั้งการเยี่ยมสุสานเพื่อรำลึกถึงผู้จากไปและรำลึกถึงความตาย
สุดท้ายขอประณามเหตุการณ์ล่าสุดผู้ที่ฆ่าพระ ทำลายทรัพย์สินของวัดทำร้ายผู้บริสุทธิ์และสร้างความหายนะบนหน้าแผ่นดินเพราะเป็นการขัดคำสั่งท่านศาสดาที่ ได้เน้นย้ำไว้อย่างมากคือ อย่าฆ่าผู้บริสุทธิ์ ฆ่าสตรี เด็ก คนแก่ หรือนักบวชที่อยู่ ในโบสถ์ของเขา และสร้างความหายนะบนหน้าแผ่นดิน
ขอดุอาอ์ (พร) จากอัลลอฮ ซุบฮานะฮุ วะ ตะอาลาโปรดทรงรวมพลังของพวกเราให้อยู่บนทางนำ และรวมหัวใจของพวกเราอยู่บนความรักฉันท์พี่น้อง และความมุ่งมั่นของพวกเราอยู่บนการงานที่ดีและขอทรงทำให้ วันนี้ของพวกเราดีกว่าเมื่อวาน และให้ พรุ่งนี้ของพวกเราดีกว่าวันนี้ แท้จริงพระองค์นั้นเป็นผู้ทรงได้ยินและทรงอยู่ใกล้
และนำความสงบสุขสู่จังหวัดชายแดนใต้และประเทศชาติทั้งมวลด้วยเทอญ สุขสวัสดีวันตรุษอีดดิลฟิตรี 1426 อามีน