กมธ.คลังวุฒิสภาลงพื้นที่สำรวจสภาพการค้าชายแดนเชียงราย

เชียงราย-คณะกรรมาธิการการคลัง (กมธ.คลัง) วุฒิสภา ลงพื้นที่ชายแดนเชียงราย สำรวจสภาพการค้าหลังเปิดเสรีสินค้าเกษตรไทย-จีน ชี้รัฐบาลไทยยังไม่มีมาตรการส่งเสริมนักลงทุนอย่างเพียงพอ ทำสินค้าส่งออกไทยเจอปัญหาด้านการขนส่ง จี้ศุลกากรตรวจสอบต้นทุนที่แท้จริงเบียร์จีนด่วน หวั่นเป็นการทุ่มตลาด เสนอเปิดช่องนักท่องเที่ยวจีนเข้าพื้นที่เชียงใหม่-เชียงรายได้โดยไม่ต้องใช้พาสปอร์ต

ระว่างวันที่ 4-5 กันยายนที่ผ่านมา พล.ต.ท.ณรงค์ อมาตยกุล ประธานคณะกรรมาธิการการคลัง วุฒิสภา พร้อมคณะกว่า 20 คนร่วมด้วยนายพงศ์อมร สินสวัสดิ์ ผู้อำนวยการส่วนปฏิบัติการกลาง สำนักงานศุลกากร ท่าเรือกรุงเทพฯ ในฐานะผู้เชี่ยวชาญพิเศษด้านชายแดนของคณะกรรมาธิการฯ, นายบุญช่วย กอบกิจพานิชผล สรรพากรภาค 8, นายเอนก อรธนาลัย ศุลกากรภาค 3

ได้เดินทางมาดูสภาพการค้าชายแดนด้านอำเภอเชียงแสนและชายแดนอำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงรายติดกับพม่าซึ่งเป็นพื้นที่ส่วนหนึ่งของเขตเศรษฐกิจพิเศษชายแดน

โดยนายวินัย ฉินทองประเสริฐ นายด่านศุลกากรเชียงแสน กล่าวบรรยายสรุปต่อคณะกรรมาธิการฯว่า ขณะนี้มีเรือสินค้าจากจีนแล่นเข้ามาเทียบท่าเรือเชียงแสนมากขึ้น เนื่องจากเป็นฤดูน้ำหลาก และมีแอปเปิ้ล, สาลี่, กระเทียม จากจีนมาจำหน่ายมาก ส่วนไทยส่งลำไยอบแห้งไปขายจีน ตั้งแต่เดือนตุลาคม 2546-สิงหาคม 2547 หรือในรอบ 10 เดือนนี้มูลค่าสินค้าไทยที่ส่งออกเกินดุลการค้ากว่า 900 ล้านบาท

มีสินค้าส่งออกได้แก่ ลำไยอบแห้ง, ยางแผ่นรมควัน, ยางสำเร็จรูป, ยางแท่ง, น้ำมันพืช, นำมันดีเซล, ตะพาบน้ำมีชีวิต, ชิ้นส่วนไก่เเช่แข็ง, ยารักษาโรค, ผงชูรส และของเบ็ดเตล็ด รวมมูลค่าสินค้าส่งออกในเดือนตุลาคม 2546-สิงหาคม 2547 มูลค่า 3,288.43 ล้านบาท

ส่วนสินค้านำเข้าที่สำคัญ เช่น แอ๊ปเปิ้ล,ไม้สักแปรรูป, กระบือมีชีวิต, สาลี่, กระเทียม, ผักสด, เมล็ดทานตะวัน, พริกแห้ง, ยางรถ, เห็ดหอมแห้ง และเบ็ดเตล็ด รวมมูลค่าสินค้าช่วงเดียวกัน 703.53 ล้านบาท

พล.ต.ท.ณรงค์ กล่าวถึงการนำเข้าสินค้าบางประเภท เช่น เบียร์จีนบางยี่ห้อ (เบียร์ล้านช้าง) ที่มีการแจ้งนำเข้ามาจากจีนตอนใต้มาจำหน่ายในราคาจำหน่ายขวดละ 3-4 บาทและจำหน่ายในไทยขวดละราว 35 บาทว่า ให้เจ้าหน้าที่ศุลกากรและสรรพพากรเข้าไปตรวจสอบราคาการผลิตที่แท้จริงเพื่อป้องกันการทุ่มตลาดจากสินค้าประเภทนี้

หลังศุลกากรเชียงแสนเคยรับแจ้งจากผู้ผลิตว่าต้นทุนการผลิตเบียร์ขวดขนาด 730 ลบ.ซม. มีต้นทุนแค่ 3 บาทแต่ศุลกากรเชียงแสนขอให้ผู้ผลิตปรับราคาต้นทุนเป็น 4 บาท เพราะสงสัยว่าราคาจะถูกเกินจริง และให้เดินทางไปดูโรงงานผลิตเบียร์รายนี้ที่ประเทศจีนด้วย

หลังจากนั้นคณะกรรมาธิการฯ ยังได้เดินทางไปดูการค้าชายแดนไทย-พม่า ด้านอำเภอแม่สาย-ท่าขี้เหล็ก ซึ่งพบว่าบรรยากาศการค้าขายที่ด่านแม่สายยังไม่คึกคักเท่าที่ควร แต่ในฝั่งท่าขี้เหล็ก ประเทศพม่า มีบรรยากาศที่คึกคักกว่า เนื่องจากขณะนี้ทราบว่ามีนักลงทุนชาวพม่าและชาวจีนเข้ามาลงทุนค้าขายที่ฝั่งท่าขี้เหล็กมากขึ้น มีรถบรรทุกก๊าซหุงต้มจากอำเภอแม่สาย แล่นไปส่งก๊าซถึงเชียงตุงห่างอำเภอแม่สายไปกว่า 180 กิโลเมตรโดยมีรถทหารคุ้มกัน

เพราะถนนที่เชื่อมจากอำเภอแม่สายไปจังหวัดเชียงตุง ถึงจีนตอนใต้ สร้างเสร็จสมบูรณ์เกือบ 100% แล้วและสะพานแม่สายแห่งที่สองที่เชื่อมบ้านสันผักฮี้ อำเภอแม่สาย-จังหวัดท่าขี้เหล็ก ประเทศพม่า จะเปิดทำการได้ราววันที่ 5 ธันวาคม 2547 เพื่อเฉลิมฉลองในวโรกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวด้วย

นายชูชัย อุดมโภชน์ นายด่านศุลกากรแม่สาย จังหวัดเชียงราย รายงานว่า การส่งออกมีสูงสามารถเก็บภาษีได้รวมกว่าปีละ 110 ล้านบาท มูลค่าการส่งออกมากขึ้นถึงราว 2,000 ล้านบาทเพิ่มขึ้น 10% จากปีที่ผ่านมา

นอกจากนี้ยังพบว่ามีการลอบนำเข้ายาเสพติดตามแนวชายแดนสูงขึ้นในรอบ 4 เดือนที่ผ่านมา สามารถจับกุมยาเสพติดทั้งเฮโรอีน, ยาไอซ์, ยาอี, ฝิ่นดิบ รายใหญ่ได้กว่า 20 ราย เนื่องจากราคาในตลาดโลกสูง

อย่างไรก็ตาม พ่อค้าไทยก็มีอุปสรรคในการค้าขายย่านนี้ คือ การขนส่งสินค้าทางรถยนต์จากอำเภอแม่สาย สู่สหภาพพม่า-จีนตอนใต้ รถสินค้าของไทยต้องเสียค่าผ่านทางของด่านต่างๆ ในราคาสูง เนื่องจากจีนได้ลงทุนสร้างทางให้พม่า ทำให้รถสินค้าของจีนได้รับการอำนวยความสะดวกมากกว่ารถสินค้าของไทย ทำให้สินค้าจีนเข้าไทยง่ายกว่า

ส่วนนายนิคม สุวรรณฤทธิ์ สรรพากรพื้นที่ สาขาแม่สาย ระบุว่า การเก็บภาษีเงินได้นิติบุคคลและทุกประเภทลดลง เช่น ปี 2541 เก็บภาษีเงินได้ทุกประเภทได้ 143 ล้านบาท ปี 2542 เก็บได้ 129 ล้านบาท ปี 2543 เก็บได้ 86.89 ล้านบาท ปี 2544 เก็บได้ 46 ล้านบาท ปี 2545 เก็บได้ 74 ล้านบาท และปี 2546 เก็บได้เพียง 73 ล้านบาท เนื่องจากดอกเบี้ยเงินฝากธนาคารลดลง รายได้จากเงินฝากของพ่อค้าชายแดนจึงลดลงและยอดส่งออกของพ่อค้ารายใหญ่ลดลง

เพราะเกิดเหตุการณ์กระทบกระทั่งชายแดน-ปิดด่านตั้งแต่ปี 2544-45 ส่งผลกระทบต่อการค้าการลงทุนในระยะยาวทั้งธุรกิจการท่องเที่ยว-ธุรกิจการค้าระหว่างประเทศ

พล.ต.ท.ณรงค์ กล่าวอีกว่า การทำงานของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องด้านการเงินการคลังหน่วยงานอื่นๆ ตามแนวชายแดนอาจไม่เข้าใจ ตนยังได้ข้อมูลด้วยว่าการโยกย้ายนายพชร สินสวัสดิ์ ด่านศุลกากรแม่สาย และนายด่านศุลกากรแม่สอด จังหวัดตาก เมื่อเดือนเมษายนที่ผ่านมามีความไม่เหมาะสม ซึ่งตนจะทำหนังสือเพื่อชี้แจงให้กรมศุลกากร ทราบเพื่อจะแก้ไข

นอกจากนี้ควรเร่งการส่งเสริมในด้านการส่งสินค้าผัก ผลไม้ ให้สินค้าไทยออกไปตีตลาดเพื่อนบ้านให้มาก หาทางพัฒนาต่อยอดผลผลิตสินค้าเกษตรให้มีราคามากขึ้น

นอกจากนี้ควรเร่งส่งเสริมด้านการท่องเที่ยวให้นักท่องเที่ยวจากเพื่อนบ้าน เช่น จากจีนเข้ามาเที่ยว ซึ่งตนคิดว่าควรมีการแก้ไขกฎระเบียบตามแนวชายแดนของกระทรวงมหาดไทย ด้วย

เช่น ทัวร์จีนที่มีการค้ำประกันจำนวนนักท่องเที่ยวให้นักท่องเที่ยวจีนมาเที่ยวเฉพาะเชียงราย-เชียงใหม่ น่าจะทำได้และให้ศุลกากรชายแดนกวดขันตรวจสอบสินค้าส่งออกแล้วคืนภาษีเพราะแต่ละปีทั่วประเทศไทยขอคืนภาษีจากกรมสรรพากรราว 1 พันล้านบาท ซึ่งอดีตเคยตรวจจับได้ว่ามีการส่งตู้คอนเทนเนอร์เปล่าจาก กทม.ไปฮ่องกงเพื่อขอคืนภาษีด้วย จึงต้องกวดขันเช็คดูสินค้าให้ละเอียด เพื่อป้องกันขบวนการทุจริตคืนภาษีตามแนวชายแดน ทั้งที่เชียงแสน-แม่สาย รวมทั้งพื้นที่ใกล้เคียงด้วย