ใครว่า“งานหนัก” ไม่เคยทำร้ายใคร ล่าสุด ทำให้ครูคนนึงเลือกจบชีวิตลง เพราะเหนื่อยล้าต่อภาระที่ต้องแบกรับ คือทั้งต้องรับหน้าที่“สอนภาษาอังกฤษ” ทั้งต้องควบตำแหน่ง“ครูการเงิน” เหนื่อยล้า เครียดสะสม จนต้องขอลาโลก
** “ระบบ” ผลักให้ “ครู” กลายเป็น “เหยื่อ” **
ก่อนเลือกวาระสุดท้ายให้ชีวิต “ครูมัท” เขียนระบายในจดหมายทิ้งไว้ว่า เธอเครียดสะสมและเหนื่อยล้า ที่ต้องดูแลงานการเงิน ที่ไม่เป็นระบบของโรงเรียน
คือให้เบิกก่อน แล้วค่อยเคลียร์เอกสารทีหลังอีก แถมพอมีปัญหา ความซวยก็มาอยู่ที่เธอ จนต้องรับจบคนเดียว
แน่นอนว่า ครูสาวเคสล่าสุด ไม่ใช่รายแรก ที่ต้องกลายเป็น “เหยื่อของระบบการศึกษา” จากภาวะต้องแบกรับภาระ ที่เกินกว่าหน้าที่
เพราะก่อนหน้าก็มี “ครูบรีธ” ครูสาวที่เลือกลาออกจากอาชีพในฝัน ที่เคยหวังว่า จะได้ปั้นอนาคตของชาติ แต่กลับต้องเจอ “งานที่ไม่ใช่การสอน” หล่นทับมากมาย
ตรงกับผลการสำรวจจาก “เครือข่ายครูขอสอน” ที่ระบุเอาไว้ว่า ครูไทยกว่า 95% ทำงานเกิน 8 ชั่วโมงต่อวัน แถมยังมจำนวนอีกเกินครึ่ง ต้องทำงานอื่นที่ไม่ใช่การสอน ไม่ว่าจะงานเอกสาร, ธุรการ และเวรครู
เกี่ยวกับเรื่องนี้ ตัวแทนคุณครู อย่าง “ครูทิว” (ธนวรรธน์ สุวรรณปาล)จากกลุ่มครูขอสอน บอกกับทีมข่าวว่า ในบรรดางานพวกนี้ สิ่งที่ครูหลายคนไม่อยากทำเลย
ก็คืองานการเงินพัสดุ และการดูแลอาหารกลางวัน เพราะเป็นงานที่มีกฎระเบียบยิบย่อยมากมาย และถ้าเกิดข้อผิดพลาดอะไรขึ้นมา ก็อาจถึงขั้นติดคุกได้เลยทีเดียว ผลักให้ครูที่รับผิดชอบหน้าที่เหล่านี้ ต้องเผชิญกับความเครียดและแรงกดดันสูงมาก
“เวลาที่ครูไปอบรมครูการเงินพัสดุเนี่ย เขาจะพูดว่า สอนผิด ก็สอนใหม่ได้ หรือไม่สอนก็ได้ แต่ถ้าทำการเงิน ทำพัสดุผิดเนี่ย อาจจะติดคุกได้ มันก็สะท้อนวิธีคิดหลายๆ อย่าง มันทำให้ครู ที่อยู่ในตำแหน่งนี้ ไม่มีความสุขเนอะ
มันไม่มีใครถูกบรรจุมา เป็นเจ้าหน้าที่พัสดุโดยตรง ทุกคนบรรจุมาเป็นครูผู้สอน แต่ต้องมาทำงานพวกนี้ มันก็เลยเป็นที่เรื่องที่ ครูเป็นทุกข์กันมากๆ”
{บรรจุมาเป็นครู ไม่ใช่ธุรการ}
** “ครูไทย” ภาระเกินหน้าที่ **
ภาระงานที่หนักเกินลิมิต ไม่ได้ทำให้ครูเครียดจนลาออก หรือเลือกจบชีวิตลงอย่างเดียวเท่านั้น บางงานก็ทำให้ครูต้องเสี่ยงอันตรายด้วย
อย่าง “ครูเวร” ที่ต้องคอยทำหน้าที่เฝ้าโรงเรียน ซึ่งมีเคสนึง ใน จ.เชียงราย ครูสาวถูกคนบุกมาทำร้าย หวังทำอนาจาร เพราะต้องอยู่เวรในวันหยุด ตามที่ได้รับมอบหมาย จนต้องมีการเรียกร้อง ให้เลิกระบบครูเวรทั่วประเทศ
สะท้อนให้เห็นว่า ระบบการศึกษาไทย แทบไม่เคยคิดแก้ปัญหาภาระงานครูเลย กระทั่งเกิดเหตุเศร้าก่อน ถึงเริ่มมีการเคลื่อนไหวบางอย่าง
เทียบกับครูในประเทศที่เจริญแล้ว เห็นได้ชัดว่า หน้าที่จะมีแค่การสอนเป็นหลัก อาจจะมีบ้าง ที่ต้องทำงานจิปาถะ แต่ก็ถือว่าน้อยมาก ไม่ได้ทำครอบจักรวาลเหมือนครูไทย
อย่างใน “ฟินแลนด์” และ “ญี่ปุ่น” ภารกิจหลักของครูคือ“การสอน” เตรียมเนื้อหา สอบวัดผล และติดตามประเมินนักเรียน แต่ครูญี่ปุ่นจะงานเยอะกว่าครูในฟินแลนด์ เพราะต้องดูแลความประพฤตินักเรียนนอกเวลาเรียนด้วย ซึ่งยังถือว่าอยู่ใน “บทบาทของการเป็นครู”
ไม่ได้ต้องทำงานจับฉ่าย เหมือนครูไทย ที่มีทั้งงานด้านบัญชี ประเมินโครงการ ต้อนรับผู้ใหญ่ หรือแม้แต่จัดนิทรรศการ เพราะระบบเหมารวมไปแล้วว่า งานเหล่านี้มีผลต่อการเลื่อนขั้น หรือขึ้นเงินเดือน
“ซึ่งงานพวกนี้ มันไม่มีใครอยากทำหรอก แต่พอถ้าเกิดสั่งให้ทำ แล้วไม่ทำ ก็ถือว่าคุณบกพร่อง หรือว่าคุณปฏิบัติหน้าที่ ไม่ได้ตามที่คาดหวังไว้ ผลคะแนนปฏิบัติหน้าที่คุณ ก็จะลดน้อยลง”
{“ครูทิว” จากกลุ่มครูขอสอน}
** ตำแหน่งช่วยแบ่งเบา มีแค่ในกระดาษ **
คำถามคือ ทำไมโรงเรียนไม่จ้างเจ้าหน้าที่เฉพาะ มาดูแลงานยิบย่อยต่างๆ แล้วปล่อยให้ครูได้ทำหน้าที่สอนของตัวเอง ครูทิวช่วยเฉลยให้ฟังว่า จริงๆ แล้ว มีตำแหน่งที่เรียกว่า “บุคลากรทางการศึกษา 38ค.(2)”
โดยเป็นข้าราชการที่มีหน้าที่รับผิดชอบ พวกงานธุรการ การเงินพัสดุ ซึ่งทางกระทรวงศึกษาธิการ กำหนดเอาไว้ด้วยว่า แต่ละโรงเรียนจะมีเจ้าหน้าที่แบบนี้ได้กี่คน ตามขนาดโรงเรียน
แต่ปัญหาคือในทางปฏิบัติจริง พอถือเป็นพนักงานราชการ ทางโรงเรียนเลยไม่มีอำนาจสั่งบรรจุ สุดท้ายเจ้าหน้าที่ส่วนนี้ เลยไม่เคยถูกจัดให้ไปอยู่ตามโรงเรียนต่างๆ
ส่วนบางโรงเรียนที่พอจะมีเงินจ้าง เจ้าหน้าที่เหล่านี้ที่ไม่ใช่ข้าราชการ ทำได้มากสุดก็แค่คีย์ข้อมูล จัดเอกสาร แต่ไม่มีอำนาจจัดซื้อจัดจ้าง ไม่สามารถเซ็นรับรองเอกสารได้ สุดท้ายงานทุกอย่าง เลยวนกลับมาอยู่ที่ครูอยู่ดี
“เจ้าหน้าที่เหล่านี้ ก็ไม่สามารถรับผิดชอบพวกนี้ได้เต็มๆ ทำเต็มที่ก็คือ คอยช่วย คอยคีย์ข้อมูล คอยรับหน้า ประจำสำนักงาน แต่สุดท้าย ครูก็ต้องมาทำอยู่ดี เพราะว่าต้องอาศัยข้าราชการ ที่เป็นคนมีอำนาจในการเซ็น”
{สุดท้ายวนมาที่ครู ต้องเป็นคนรับจบ}
สกู๊ป : ทีมข่าว MGR Live
ขอบคุณภาพ : เพจเฟซบุ๊ก “Tanawat Suwannapan - ธนวรรธน์ สุวรรณปาล”
** มาตามติด ไลฟ์สไตล์บันดาลใจ+ประเด็นสดใหม่ ได้ที่นี่!! **