อย่ามองว่าเป็น "การแทรกแซงสังคม" ของกองทัพ

เป็นภาพที่ชินตา หากเมื่อใดที่เกิดสาธารณภัยขึ้น ไม่ว่าจะส่วนไหนของประเทศไทย จะเห็น "หน่วยงานกองทัพ" เข้าถึงพื้นที่ เพื่อช่วยเหลือพี่น้องประชาชนอยู่เสมอ

ซึ่งก็มีนักวิชาการบางท่านกล่าวว่า การที่ทหารเข้าไปช่วยเหลือในการบรรเทาสาธารณภัยนั้น เป็นการแทรกแซงสังคม, เพิ่มอำนาจให้กองทัพ หรือแม้กระทั่งเป็นการแย่งงบประมาณ จากหน่วยงานพลเรือนที่มีหน้าที่เกี่ยวข้องโดยตรง

จริงๆ แล้ว แผนงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยของไทยเรานั้น เน้นการบูรณาการขีดความสามารถของทุกหน่วยงาน เข้ามาเพื่อช่วยเหลือผู้เดือดร้อนได้อย่างรวดเร็ว ทั่วถึง และทันต่อเหตุการณ์

(ตาม ยุทธศาสตร์ที่ 4 การจัดการภาวะฉุกเฉินแบบบูรณาการ แผนป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยแห่งชาติ พ.ศ. 2564-2570)

อธิบายง่ายๆ คือเอา "จุดแข็ง" ที่มีของแต่ละหน่วยงานมาใช้ร่วมกัน เพื่อให้เกิดประโยชน์อย่างสูงสุด

"จุดแข็งของกองทัพ" คือ กำลังพลมีความพร้อมทั้งร่างกายและจิตใจ มีขีดความสามารถในการเข้าถึงภูมิประเทศที่ยากลำบาก เนื่องจากต้องมีการเตรียมกำลัง เพื่อป้องกันประเทศอยู่ตลอดเวลา สามารถระดมกำลังได้รวดเร็ว

โดยในแผนป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยในแต่ละระดับนั้น จะมีการระบุความรับผิดชอบของแต่ละหน่วยงานอยู่แล้ว หน่วยงานต่างๆ ต้องเตรียมความพร้อมของตนเอง

ทำให้เมื่อได้รับการร้องขอจากฝ่ายปกครอง กองทัพ จึงสามารถส่งกำลังพลออกไป ช่วยเหลือพี่น้องประชาชนได้อย่างรวดเร็ว ทั่วถึง และทันต่อเหตุการณ์

ดังนั้น การบูรณาการขีดความสามารถร่วมกันนี้ ตรงกับหลักการปฏิบัติการร่วม (Joint Operation) คือหลักการ Economy of Force หรือ "การใช้ทรัพยากรอย่างชาญฉลาด"

หมายถึงการใช้ทรัพยากรของหน่วยงานต่างๆที่มีอยู่แล้ว เข้ามาบูรณาการร่วมกัน โดยไม่ต้องสิ้นเปลืองงบประมาณจัดหาเพิ่มเติม

ตัวอย่างเช่น หน่วยทหารมีรถวางสะพาน เพื่อใช้ในการปฏิบัติการยุทธ์ข้ามลำน้ำ สำหรับการป้องกันประเทศในยามปกติที่ไม่ได้มีภาวะสงคราม หรือหน่วยบินของทหารบกที่มีอากาศยานสมรรถนะสูง เช่น Mi17

หากเกิดเหตุสาธารณภัยที่ทำให้สะพานขาด พี่น้องประชาชนเดือดร้อน ก็สามารถนำรถวางสะพานนี้ ไปสร้างสะพานชั่วคราวบรรเทาทุกข์ให้กับพี่น้องประชาชนได้ รวมทั้งการใช้เฮลิคอปเตอร์ Mi17 บินเข้าไปส่งอาหาร รับผู้เจ็บป่วย ในพื้นที่น้ำท่วมที่ยากต่อการเข้าถึง

ดังนั้น การที่หน่วยงานกองทัพเข้าไปช่วยเหลือประชาชน จึงไม่ใช่การแทรกแซงสังคม หรือเพิ่มอำนาจให้กับกองทัพแต่อย่างใด หากแต่เป็นการผนึกกำลังร่วมกันทุกภาคส่วน เพื่อให้พี่น้องประชาชนได้รับผลประโยชน์สูงสุดต่างหาก