ถึงกับงงเด้ งงเด้! เมื่อเหล่านางพยาบาลสุดทน ออกมาเผยความรู้สึกอัดอั้นตันใจ และความเจ็บปวดภายใต้หน้ากากอนามัยกับหน้าที่อันแสนหนักอึ้งทั้งความกดดัน ขึ้นเวรอย่างต่อเนื่องจนหลายคนต้องขึ้นคาน เพราะไม่มีเวลาหาสามี แถมยังต้องระวังหลังว่าวันดีคืนดีจะมีญาติคนไข้มาทำร้ายร่างกายหรือไม่ จุดกระแสดรามาสนั่นโซเชียลฯ วอนเข้าใจระบบงาน ขณะที่ฝั่งผู้รับบริการบ่นกลับ ฉันก็โดนมาไม่น้อยเหมือนกัน
งงเด้! #หน้ากากโรงพยาบาล
ท่ามกลางกระแสวิพากษ์วิจารณ์ และดรามาสนั่นโซเชียลฯ กรณีหน้ากากจิงโจ้ถูกเฉลยออกมาว่าเป็นนักร้องชื่อดัง "เป๊ก ผลิตโชค" ปฏิเสธไม่ได้ว่า ปรากฏการณ์ "เป๊ก" ได้สร้างมุมมองหลายๆ อย่างให้แก่สังคมไทย โดยเฉพาะการได้เรียนรู้ ทบทวน และเติบโตจากสิ่งที่เป็นตัวตนภายใต้หน้ากากของตัวเอง
นอกจากนั้น ยังปลุกความกล้าให้คนกลุ่มหนึ่งออกมาระบายความเจ็บปวดภายใต้หน้ากาก "อนามัย" ที่พวกเขาสวมใส่ขณะปฏิบัติงานจนนำไปสู่ดรามา เมื่อภาพ และข้อความเหล่านี้ถูกโพสต์ผ่านเพจเฟซบุ๊ก "Street Hero Project" ซึ่งตามมาด้วยเสียงวิพากษ์วิจารณ์จำนวนมาก
#หน้ากากโรงพยาบาล
ภายใต้หน้ากากที่เราใส่อยู่ วันนี้เราจะร้องเพลง เอ้ย! ไม่ใช่ วันนี้เรามีเรื่องที่อยากจะระบาย มันเป็นความเจ็บปวดภายใต้หน้ากาก
ที่เราใส่หน้ากากไม่ใช่ต้องการปิดบังใบหน้าอันสวยงามของเรา แต่เราใส่เพื่อป้องกันการแพร่เชื้อ เราเป็นพยาบาลตัวเล็กๆ ที่ทำงานไม่เป็นเวลา ทั้งขึ้นเวรอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้เราไม่สามารถหาสามีได้ เพื่อนๆ เราเข้าสู่หมู่บ้านคานทองนิเวศน์กันเพียบ อันนี้เราก็ไม่ได้ว่าอะไร เราต้องทำงานในสถานการณ์กดดัน อยู่เป็นประจำ ทั้งการช่วยเหลือชีวิตผู้ป่วยอย่างเร่งด่วน ทั้งต้องทำตามหมอสั่งอย่างเคร่งครัด อันนี้เราก็ไม่ว่าไร เพราะเราเลือกแล้ว
แต่...วันนี้เราทนไม่ไหวแล้ว!! เราขอถอดหน้ากาก และพูดดังๆ ว่า การที่ญาติผู้ป่วยมาทำร้ายเจ้าหน้าที่ รพ. หรือการมาข่มขู่ บังคับ เราถึงห้องฉุกเฉิน และสถานที่ทำงานเรา เป็นสิ่งที่เรารับไม่ได้!
งานทุกอย่างเราต้องทำงานตามหลักวิชาชีพอยู่แล้ว เรามีเกณฑ์ในการประเมินความเร่งด่วนในการรักษาตามหลักสากล เราต้องทำงานแข่งกับเวลาที่เร่งรีบ เพื่อชีวิตผู้ป่วย. แต่ถ้าเราต้องมาระวังหลังว่าวันดีคืนดีจะมีญาติคนไข้มาทำร้ายร่างกายเราหรือไม่ เราจะมีสติทำงานได้อย่างไร ได้โปรด....เมื่อท่านส่งผู้ป่วยถึงรพ. แล้ว กรุณานั่งรออย่างสงบ หยุดทำร้ายเรา หยุดข่มขู่เราด้วยเถิด #savenurse
น่าเห็นใจ แต่บางคนก็น่าบ่น
ทันทีที่ภาพ และข้อความดังกล่าวเผยแพร่ออกไป กระทั่งเพจเฟซบุ๊ก Drama-Addict ช่วยส่งต่อความเจ็บปวดของเหล่านางพยาบาลภายใต้หน้ากากอนามัย ปรากฏว่ามีฝ่ายที่เห็นใจ และเข้าใจระบบการทำงานที่ต้องเผชิญทั้งความกดดัน ความเสี่ยงจากเชื้อโรคต่างๆ รวมไปถึงความวิตกกังวลกับความใจร้อนของผู้ป่วย และญาติผู้ป่วย
"สังคมทุกวันนี้ยิ่งอยู่ยากขึ้นทุกวัน ในขณะที่ต้องช่วยเหลือชีวิตผู้อื่น แต่ชีวิตตนเองต้องเผชิญอันตรายนี้หรือสิ่งที่ได้รับ จะมีใครช่วยวิชาชีพนี้ได้บ้างไหม ต้องให้มีการสูญเสียก่อนใช่ไหม ขอเป็นกำลังใจอย่าท้อถอยเพราะเราคือพยาบาล"
"ไม่ใช่แค่พยาบาลนะคะที่โดน เจ้าหน้าที่ส่วนอื่นๆ ก็โดนสาหัสไม่แพ้กัน นอกจากนั้น เจ้าหน้าที่จะถูกสั่งห้ามโต้ตอบญาติหรือคนไข้ โดนด่า โดนว่าแรงๆ ก็ต้องทน ห้ามตอบโต้ บางทีจิตใจมันห่อเหี่ยวนะคะ"
เห็นได้จากข่าวชวนขวัญผวาเมื่อไม่นานมานี้ กรณีเจ้าหน้าที่เวชกิจฉุกเฉิน โรงพยาบาลตรังถูกญาติผู้ป่วยตบศีรษะอย่างแรงขณะเข้าเวรเนื่องจากไม่อนุญาตให้เข้าไปในห้องฉุกเฉิน เป็นเหตุให้เจ้าหน้าที่คนดังกล่าวเกิดอาการผวา และต้องขอลาหยุดงานชั่วคราว เพราะเกรงจะถูกทำร้ายซ้ำอีก หรือเมื่อปี 2558 เกิดเหตุญาติคนไข้ใช้มีดไล่แทงแพทย์ และพยาบาลภายในห้องฉุกเฉิน เหตุไม่พอใจญาติที่ป่วยคอยนาน ซึ่งนอกจากจะเป็นอุทาหรณ์ถึงการใช้ความรุนแรงแก้ปัญหาแล้ว ยังชี้ให้เห็นถึงระบบความปลอดภัยในโรงพยาบาลที่ยังมีประสิทธิภาพไม่เพียงพอ
อย่างไรก็ดี แม้จะเผยให้เห็นถึงความเสี่ยงที่น่าเห็นใจของคนในวิชาชีพนี้ ทว่าฝ่ายผู้รับบริการก็บ่นกลับ เพราะโดนมาไม่น้อยเหมือนกัน
"เจ้าหน้าที่บางคนก็น่า...นะ ทำยืด หน้าบอกบุญไม่รับ แถมพูดไม่น่าฟังกับคนไข้ซะอีก"
"มีปากเหมือนมีตูดครับ เชื่อเหอะรักษาเอกชน 555+"
"ใช่เลย ไม่เจ็บป่วยใครอยากจะไปใช้บริการ แต่เจอบ่อยเวลาไปคือไม่สนใจคนใช้บริการไม่ให้คำแนะนำที่ถูกต้อง ต้องให้คนมาใช้บริการเข้าใจเองเหรอ อะไรอีกเยอะแยะมากมายที่เจอ และส่วนเคสที่ทำร้ายเจ้าหน้าที่อะไรนั่น มีไม่ถึง 10 เคสหรอก แต่มันยกตัวเองไว้ก่อนวงการนี้"
อย่างไรก็ดี อีกหนึ่งความเห็นที่น่าสนใจ เขามองอย่างเป็นกลางว่า ในทุกๆ อาชีพ ย่อมมีทั้งคนดี และคนไม่ดี "บุคลากรทางแพทย์ที่ให้บริการดูแลเอาใจใส่ก็ขอชื่นชม แต่ก็ยังมีบุคลากรทางการแพทย์อีกกลุ่มที่ให้บริการแย่ๆ ชอบพูดจาดูถูก หรือไม่ให้เกียรติผู้รับการบริการ"
ใจเย็น ใจเขา ใจเรา
เขียนถึงเรื่องนี้ แม้ฝ่ายผู้ให้บริการจะถอดหน้ากากออกมาเปิดใจถึงสิ่งที่อัดอั้นตันใจ แต่ถ้าไม่ให้ความสำคัญในการดูแลเรื่องคุณภาพทั้งวิชาการ การจัดการ และหัวใจบริการ ซึ่งเป็นส่วนที่บุคลากรทางการแพทย์ต้องช่วยกัน โรงพยาบาล โดยเฉพาะโรงพยาบาลรัฐก็ยังคงถูกตั้งคำถามถึงการบริการอยู่เรื่อยๆ ส่งผลให้ช่องวางทางความสัมพันธ์ระหว่างคนไข้กับคุณหมอหรือพยาบาลค่อยๆ เปลี่ยนไป จากเป็นมิตรเริ่มไม่ค่อยจะเป็นมิตรต่อกัน
เช่นเดียวกับประชาชนในฐานะผู้รับบริการที่ต้องเข้าใจภาระงานหรือการบริการในจำนวนมากๆ ของโรงพยาบาลรัฐบาลด้วย ดังที่ พญ.อุทุมพร กำภู ณ อยุธยา อดีตนายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดนครศรีธรรมราช เคยให้ความเห็นถึงการบริการและการแสดงพฤติกรรมของบุคลากรทางการแพทย์ที่ไม่น่ารักเอาไว้ ซึ่งน่าจะเป็นบทสรุปทิ้งท้ายในเรื่องนี้ได้เป็นอย่างดี
"ทุกวันนี้โรงพยาบาลรัฐมีประชาชนจำนวนไม่น้อยมาหาหมอเพื่อต้องการการรักษาที่ดี สิ่งที่ตามมาก็คือความคาดหวังต่อการบริการที่ดีก็มีมากขึ้นตามไปด้วย แต่ภาระของผู้ให้บริการก็มีเพิ่มมากขึ้นเช่นกัน และบางทีอาจให้บริการไม่ทัน ทำให้ประชาชนไม่ได้รับการบริการอย่างทั่วถึงจนเกิดความรู้สึกไม่พอใจ ส่วนพฤติกรรมแย่ๆ ของคุณหมอ พยาบาล หรือเจ้าหน้าที่ในโรงพยาบาลรัฐ ส่วนนี้ก็ตอบยาก แต่ส่วนตัวมองว่าอยู่ที่บุคลิกส่วนตัวของคนคนนั้น บวกกับภาระงานที่เยอะจนอาจสร้างความไม่พอใจ และไม่ทันใจในความรู้สึกของประชาชน
เมื่อเกิดเรื่องแบบนี้ สิ่งหนึ่งที่โรงพยาบาลต้องให้ความสำคัญก็คือ การดูแลในเรื่องของคุณภาพทั้งวิชาการ การจัดการ ซึ่งเป็นส่วนที่บุคลากรทางการแพทย์ต้องช่วยกันดูแล ส่วนประชาชนก็ต้องเข้าใจภาระงานหรือการบริการในจำนวนมากๆ ของโรงพยาบาลรัฐด้วย" พญ.อุทุมพรให้ความเห็น
แม้ปัญหาร้องเรียนที่ยังคงดังขึ้นอย่างต่อเนื่องในโรงพยาบาลรัฐหลายแห่ง ทว่าบุคลากรทางการแพทย์ดีๆ ยังคงมีอยู่ ส่วนที่แย่ๆ มองความทุกข์ยากของประชาชนด้วยสายตาแห่งความเหนื่อยหน่ายน่ารำคาญ นอกจากประชาชนจะเอือมและหมดศรัทธาแล้ว ยังเป็นตัวชี้คุณภาพของโรงพยาบาลด้วย ขณะที่ประชาชนเองก็ควรใช้สติให้มากๆ โดยเฉพาะญาติผู้ป่วย อย่าผลีผลามทำอะไรโดยไร้สติเพราะถ้าเกิดอะไรขึ้นมาคงไม่คุ้มกัน
ขอบคุณภาพจากเพจเฟซบุ๊ก "Street Hero Project"
มาตามติด Facebook Fanpage และ Instagram
"MGR Online Live" และ "@manager_live" กันได้ที่นี่!!
และสามารถส่งข่าวสารมาได้ที่: manageronlinelive@gmail.com
หรือ Fax 0-2629-4754