เป็นเวลาหลายสิบปีแล้วที่วงการถ่ายภาพยุคอนาล๊อกถูกปฎิวัติสู่ยุคดิจิตอล
เรียกว่าสิ้นเสียงชัตเตอร์ปุ๊บภาพถ่ายก็ปรากฎขึ้นปั๊บ รวดเร็ว ทันใจ สะดวกสบายเป็นที่สุด โดยเฉพาะกลุ่มผู้ที่ชื่นชอบการถ่ายภาพใช้กล้องจำพวก SLR (Single-lens reflex) คุณลักษณะถอดเปลี่ยนเลนส์ได้ ก็ล้วนตอบรับโลกยุคดิจิตอลปรับเปลี่ยนมาใช้ DSLR (Digital single-lens reflex) กันเสียเป็นส่วนมาก อีกอย่างเลนส์รุ่นใหม่ๆ ที่ผลิตออกมาก็เข้าสู่โหมดออโต้อย่างเต็มรูปแบบ นั่นก็เท่ากับว่าเทคโนโลยีดิจิตอลช่วยให้ทุกอย่างง่ายขึ้นเพียงปลายนิ้ว
แต่ไม่จำเป็นเสมอไปที่ผู้หลงใหลในการถ่ายภาพจะรับสิ่งที่เทคโนโลยีหยิบยื่นให้ไปเสียหมด ยังมีกลุ่มคนอีกจำนวนไม่น้อยที่ยังติดอยู่ในภวังค์ของระบบแมนนวล หลงเสน่ห์เลนส์รุ่นเก๋าอย่างหัวปักหัวปำ หรือที่เรียกในวงการถ่ายภาพว่า 'เลนส์มือหมุน'
อธิบายคราวๆ เลนส์มือหมุน ก็คือเลนส์ระบบแมนนวลที่ผู้ถ่ายภาพต้องทำการปรับตั้งค่าเอาเอง ทั้งค่ารูรับแสง, ความเร็วชัตเตอร์, จุดโฟกัส, ระยะการถ่ายภาพ ฯลฯ ก็ต้องอาศัยมือน้อยๆ เข้าช่วยในการปรับทั้งสิ้น
แต่ละภาพต้องใช้เวลาผ่านกระบวนการคิดประมวลผลก่อนกดชัตเตอร์ เป็นเสน่ห์ที่ทำให้หลายคนได้ลองแล้วติดใจ
ยิ่งในโลกออนไลน์ก็มีคอมมูนิตี้สำหรับผู้ที่ชื่นชอบการถ่ายภาพด้วยเลนส์มือหมุนอยู่หลายเว็บไซต์
อย่างเว็บยอดนิยมอย่าง www.pantip.com ก็จัดสรรพื้นที่จำเพาะในชื่อ 'คนรักมือหมุน Manual Focus Group' หรือเว็บไซต์ถ่ายภาพชื่อดัง www.thaidphoto.com ก็ปลูกบ้านหลังน้อย ‘เลนส์มือหมุน และกล้องฟิล์ม’ ให้ผู้ที่ชื่นชอบได้เข้ามาแบ่งปันประสบการณ์ หรือเว็บไซต์ www.mf-club.com ก็มีบอร์ด 'Manual Focus Club' แชร์เรื่องราวของชาวมือหมุนกันเป็นประจำ
“สีสันและโบเก้ ของเลนส์ที่ถ่ายทอดออกมา ผมว่ามันมีเสน่ห์ที่เลนส์ออโต้โฟกัสหรือเลนส์รุ่นใหม่ๆ ไม่มี”
ประโยคสั้นๆ ของ นพกร นิตย์โฆษกุล เจ้าของเว็บไซต์ www.mf-club.com คอมมูนิตี้ของกลุ่มคนที่มีรสนิยมในการถ่ายภาพคล้ายคลึงกันมากว่า 2 ปีแล้ว
เขาเล่าถึงที่มาที่ไปของบอร์ดเล็กๆ บนโลกออนไลน์ 'Manual Focus Club' ว่าเริ่มต้นจากคนที่เล่นกล้องฟิล์ม SLR และมีเลนส์แมนนวลเลนส์รุ่นเก่าๆ พอปัจจุบันมีระบบกล้องดิจิตอล DSLR เข้ามา แต่เลนส์เหล่านี้ก็ยังสามารถมาอแดปใส่กับกล้องดิจิตอลได้
“ตรงนี้ก็เลยเอามาเล่นกัน เพราะนึกเสียดายเลนส์เก่าๆ ที่บางตัวมีคุณภาพที่ดีมากๆ ก็เลยจัดรวมกลุ่มขึ้นมาว่าเรามานั่งเล่นแลกเปลี่ยนแชร์ประสบการณ์ตรงนี้กันไหมว่าเลนส์ตัวนี้มันดีอย่างไร คุณภาพมันเป็นอย่างไรบ้าง”
ในแต่ละวันก็มีผู้ชื่นชอบในการถ่ายภาพเข้ามาแลกเปลี่ยนประสบการณ์ นพกร เล่าให้ฟังว่ากลุ่มคนที่เล่นเลนส์มือหมุนนั้นส่วนมาก็จะเป็นขาประจำของบอร์ดมือหมุนในเว็บต่างๆ ด้วย
มีโอกาสได้พูดคุยกับ น้าปาย หนึ่งในผู้ร่วมลงชื่อก่อตั้งบอร์ด คนรักมือหมุน Manual Focus Group แห่งเว็บ Pantip ก็เล่าถึงจุดเริ่มต้นที่คล้ายกัน เพราะเริ่มถ่ายภาพด้วยกล้องฟิล์ม มีเลนส์แมนนวลเก่าๆ อยู่ บวกกับเทคโนโลยีใหม่ที่สามารถนำเลนส์รุ่นเก่ากับบอดี้กล้องรุ่นใหม่มาเชื่อมต่อกันผ่านอแดปเตอร์ก็เลยสนุกกับการภาพภาพด้วยเลนส์มือหมุน
“เราถนัดโฟกัสแมนนวลมาก่อน คือเราสามารถโฟกัสวางตำแหน่งล่วงหน้าได้ต่างจากพวกออโต้ เพียงแค่ตอนนี้เราใช้แผงรับภาพดิจิตอลเพื่อแทนฟิล์ม มันก็สะดวกกับเรามากขึ้น และมันลดค่าใช้จ่ายสำหรับเราได้เยอะ”
ส่วนมากคนเล่นมือหมุนจะนิยมใช้เลนส์ฟิกซ์(ซูมไม่ได้มีระยะคงที่) ระยะประมาณ 50 mm เสมือนสายตามอง และจะเลือกใช้รูรับเสงกว้างๆ ประมาณ 2.8ลงมา เพื่อให้ได้โบเก้สวยงามซึ่งเป็นเสน่ห์อย่างหนึ่งของเลนส์จำพวกนี้
อย่างนี้ก็บอกได้คำเดียวว่า ถ้าไม่มีการเริ่มต้นนำเอาเทคโนโลยีมาปรับใช้กับสิ่งที่มี คนรุ่นใหม่ก็คงไม้ได้สัมผัสคุณค่า หรือเพลินใจกับการถ่ายภาพด้วยเลนส์เมนนวลรุ่นเก่าแน่ๆ
…....................
ภาพประกอบจากอินเตอร์เน็ต