หากเอ่ยชื่อ โชคชัย บูลกุล แล้ว มาดของโคบาลรุ่นลายครามเมืองไทยคงปรากฏชัดขึ้นมาทันตา แม้ล่วงเลยวันคืนจนเข้าสู่วัย 71 ปีแล้ว ชีวิตบนหลังม้าก็ยังเป็นภาพลักษณ์ของผู้ปลุกปั้นอาณาจักรฟาร์มโชคชัยอย่างไม่เสื่อมคลาย
นอกจากอาณาจักรฟาร์มโชคชัยของเขาแล้ว “งานสะสม” กลายมาเป็นงานหลักที่เขากระทำอย่างต่อเนื่องและจริงจังนานกว่าค่อนชีวิต เขาเก็บทุกสิ่งทุกอย่างที่มีคุณค่าทางจิตใจ นั่นคือหัวใจหลักของงานสะสมในสไตล์โชคชัย บุลกุล
ไม่ว่าจะเป็นรองเท้าบูตคู่เล็กๆ ของลูกชายทั้ง 2 ซึ่งปัจจุบันเติบโตเป็นหนุ่มและมีครอบครัวแล้ว แต่รองเท้าบูตเก่า ๆ คู่นั้นยังถูกเก็บไว้อย่างดีทั้งในความทรงจำของคนเป็นพ่อพร้อมทั้งเก็บดูแลอย่างดีในห้องเก็บของ ไปจนถึงของขนาดใหญ่อย่างรถยนต์รุ่นลิมิตเต็ดที่หายากยิ่งแต่กลับเป็นสิ่งท้าทายนักสะสมอย่างเขาเช่นกัน จนปัจจุบันนี้ของสะสมที่เขาทุ่มเทสะสมมาทั้งชีวิตตามสไตล์ลูกผู้ชายทั่วไปมีทั้ง กล้อง ปืน รถยนต์ ของเล่นและของใช้ในวัยเด็ก รวมถึงสารพัดสิ่งของในชีวิตที่มักจะเก็บไว้ไม่ยอมทิ้ง จะมีจำนวนมากเกินจะนับไหวแล้วก็ตาม
แต่ยังมีของสะสมอีกอย่างหนึ่งที่ออกจะขัดกับบุคลิกโคบาลอย่างเขา นั่นคือความหลงใหลในประกายแสงแห่งคริสตัลเข้าอย่างจัง จนถึงวันนี้คริสตัลในครอบครองของโชคชัยมีมูลค่ามากกว่าที่อวดโฉมอยู่ในพิพิธภัณฑ์ส่วนตัวของแหล่งต้นกำเนิดแบรนด์โดยใช้เวลาเพียง 11 ปี
...ขนาดที่ว่าเจ้าของสวารอฟสกี้ คริสตัลแบรนด์ดังจากประเทศออสเตรีย เบอร์ 1 ของโลก ถึงกับต้องขอดูตัวและชมคริสตัลในครอบครองของเขา
“นิสัยรักการเก็บของผมเริ่มมาตั้งแต่ยังเล็ก จำได้ว่าตอนผมเด็กไม่ค่อยมีของเล่น แต่ก็พูดในใจว่า ถ้าเกิดมีโอกาส เราจะเก็บของให้มากที่สุด พอโตขึ้นมา มีเงินเท่าไหร่ก็หมดไปกับการซื้อของที่ชอบเพื่อมาสะสมไว้ เป็นของที่เราประทับใจ และจะพยายามเก็บอะไรที่ ที่คนอื่นเขาไม่มี ประเภทที่ทำขายออกมาแล้วก็จะไม่ผลิตออกมาอีก อย่างคริสตัล จะเล่นยากมาก แล้วทุกปีราคาจะขึ้นประมาณ 10-30 % แต่สำหรับเรา ขอให้เป็นของยาก ก็ชวนให้อยากเก็บ ซึ่งไม่ได้ขึ้นอยู่กับราคาว่าต้องแพงเพียงอย่างเดียว”
สำหรับเขา ดูเหมือนเสน่ห์ของการเก็บคริสตัล ไม่ได้ขึ้นอยู่กับความสวยงามและสนนราคาสุดเวอร์ แต่ที่ยั่วยวนจนอดใจไม่ไหว ต้องยกให้กับความยากของการดั้งด้น ออกตามล่าคริสตัลในตำนานมาเก็บไว้ในคอลเลกชันส่วนตัว ซึ่งปัจจุบันมีมากกว่า 800 ชิ้น และบางชิ้นมีอายุเก่าแก่กว่า 100 ปี ซึ่งแม้แต่ที่โรงงานผลิตเอง ก็ไม่มีชิ้นต้นแบบเหล่านี้เก็บไว้แล้วด้วย
“การเก็บคริสตัล มันค่อนข้างจะสวนทางกับวิถีคาวบอย ไม่เหมือนพวกปืน กล้อง รถยนต์ ดูจะเป็นไปได้มากกว่า ในช่วงแรกผมก็ยังเกิดคำถามว่า แล้วคริสตัลมันน่าสนใจตรงไหน มันเป็นของผู้หญิง ถามเพื่อน เขาก็บอกว่า คริสตัลยี่ห้อนี้ ผลิตออกมาเป็นคอลเลกชันเพื่อสะสม ผมก็ยังสงสัยอีก อ้าว!แล้วมันจะยากอะไร มีเงินก็ไปซื้อ แต่จริงๆ แล้วมันยาก เพราะบางคอลเลกชั่น ผลิตออกมาเพียง 100 ชิ้นเท่านั้น และจะไม่ทำอีกแล้ว สมมติว่าผมมีเงินสัก 10 ล้าน อยากจะได้ แต่เขาไม่ทำอีกแล้ว มันเลยกลายเป็นของยาก ซึ่งพอรู้ว่ายากเราก็สนใจ”
เมื่อเรื่องความยากของการเก็บสะสม ไม่ใช่ปัญหาใหญ่ ก็ยิ่งทำให้ชีวิตโคบาลมีเรื่องท้าทายความอดทนได้ตลอด เพราะการได้เป็นเจ้าของคริสตัลแต่ละชิ้นนั้นไม่ใช่เรื่องของการมีเงินแล้วจะซื้อหามาได้ บางชิ้นเขาต้องรอคอยนานถึง 8 ปีจึงจะได้ของชิ้นนั้นมาเชยชม ขณะที่บางชิ้นอาจจะต้องลงทุนใช้จิตวิทยาหว่านล้อมให้เจ้าของใจอ่อนยอมปล่อยของ อย่างเช่นคริสตัลรูปเชิงเทียนที่ต้องรอให้ภรรยาเจ้าของยอมใจอ่อนขายคริสตัลให้ หลังจากที่สามีเขาเสียชีวิตแล้ว
“ผมไม่ได้ตามจากคนแค่คนเดียวนะครับ ตามจากหลายคน แล้วรอว่าคนไหนจะยอมปล่อยของออกมาก่อน ก็เอาจากคนนั้น ที่สำคัญนิสัยการเก็บของเรา มันไม่ใช่เก็บไว้เพื่อรอแลกเปลี่ยน ของๆ ผม ถ้าได้มาแล้วจะไม่เคยปล่อยออกไปเลย เพราะเราอยากได้ครบทั้งชุดของบริษัทนี้เลย จนตอนนี้กลายเป็นว่าเรามีมากกว่าที่สวารอฟสกี้ในออสเตรียเสียแล้ว”
จากความเอาจริงเอาจังของการเก็บสะสมแบบไม่ลดละนี้เอง เมื่อเรื่องราวและประวัติของเขาข้ามทวีปไปถึงหูบอสใหญ่แห่งสวารอฟสกี้ จากนั้นไม่นานเขาก็ได้รับเชิญให้ไปร่วมงานที่เวียนนาอยู่ไม่ขาด... เรียกว่าสร้างชื่อให้คนไทยติดทำเนียบบุคคลแถวหน้าของวงการคริสตัลในถิ่นกำเนิดสวารอฟสกี้
และคงไม่น่าแปลกใจนัก หากคริสตัลรูปเพชรขนาดใหญ่ น้ำหนัก 23 ก.ก. ราคาประเมินไม่ต่ำกว่า 10 ล้านบาท (เม็ดที่ 8) นอกเหนือจากทั้ง 7 เม็ด ตามสถิติที่ถูกบันทึกไว้แล้วในกินเนสส์บุ๊กส์ ออฟ เรกคอร์ดว่าจะไม่มีการทำซ้ำอีก ก็กลับถูกทำขึ้นอีกครั้งเป็นกรณีพิเศษเพื่อเซียนสะสมมือหนึ่งโดยประธานบริษัทของสวารอฟสกี้ ด้วยเหตุผลในเชิงยกย่องว่า เขาเป็นผู้หนึ่งที่มีความมุ่งมั่น ถ้าคิดจะทำอะไรแล้ว ทำจริง เอาจริงเอาจังจนถึงที่สุด
“ทางเจ้าของสวารอฟสกี้ เขาเห็นว่าผมสนใจการเก็บสะสมตรงนี้จริงๆ อดีตเลขาของประธานบริษัท พอได้มารู้จักเรา เห็นว่าเราเอาจริงเอาจังในการสะสมก็เริ่มทำประวัติของผมส่งไปให้นายเขาดู ครั้นพอทางสวารอฟสกี้จัดงานที่เวียนนา เขาก็เชิญผมไป ทำเพชรเม็ดที่ 8 มาให้ อีกอย่างเขาเห็นว่าเราเป็นชาวไร่ ซึ่งตระกูลของเขาก็เป็นชาวไร่เหมือนกัน ตั้งแต่ร้อยกว่าปี ก่อนจะหันมาทำคริสตัล ซึ่งในช่วงแรกก็ไม่ได้ตั้งใจให้เป็นอุตสาหกรรม แต่เนื่องจากทรายแถวนั้นสามารถทำคริสตัลออกมาได้ใสกว่าที่อื่น จึงเติบโตเป็นธุรกิจขึ้นมา” คอลเลกเตอร์มือหนึ่ง ย้อนเล่าถึงความประทับใจที่เจ้าของสวารอฟสกี้มีต่อตัวเอง
ภายในห้องเก็บคริสตัลส่วนตัว สิ่งที่เป็นมากกว่ามูลค่าที่ไม่อาจประเมินด้วยราคาได้ นั่นคือ คุณค่าทางจิตใจ สำหรับคริสตัลชิ้นแรกที่ได้เป็นเจ้าของ เจ้าตัวบอกว่าเป็นรูปม้าพยศที่ซื้อจากอิตาลี ซึ่งตอนนั้นยังไม่รู้จักแบรนด์สวารอฟสกี้ และไม่เคยคิดจะสะสมด้วยซ้ำไป แต่เป็นเพราะเกิดในตระกูลแซ่เบ้แปลว่า “ม้า” จึงตั้งใจซื้อมาให้พี่น้องทั้ง 8 คนคนละตัว อย่างมีความหมาย
ส่วนคริสตัลเต็งหนึ่งที่ชื่นชอบที่สุด ยกให้ รูปทรงปิรามิด ชิ้นนี้ถึงจะซื้อมาในราคาที่ไม่แพงนัก แต่ตำนานของมันนี่สิ เขาบอกว่าประทับใจที่สุด เพราะได้มาในวันเกิดเมื่อวันที่ 30 มิ.ย. ปีที่ฉลองแซยิดพอดี ซึ่งในปีนั้น วันคล้ายวันเกิดของเขาเป็นวันเดียวกันกับวันที่ประเทศอังกฤษทำพิธีส่งมอบคืนเกาะฮ่องกงให้แก่จีนอย่างเป็นทางการด้วย จึงมีความหมายกับเจ้าของวันเกิดมากเป็นพิเศษ
นอกจากการเก็บคริสตัลจะชวนให้เขาหลงใหลในความยากของการเสาะแสวงหาแล้ว สิ่งนี้ยังสะท้อนแง่มุมอันละเอียดอ่อนในจิตใจของเขาได้อีกแง่หนึ่งว่า ถึงจะเป็นคาวบอย แต่ก็มีมุมอันอ่อนโยนนี้ด้วยเหมือนกัน ซึ่งเขาออกตัวว่า แม้กลุ่มคนที่เก็บคริสตัลจะเป็นพวกไฮโซและเป็นผู้หญิงเสียส่วนใหญ่ แต่โชคชัยไม่ใช่ไฮโซ และยังคงใช้ชีวิตปกติ ใส่บลูยีนส์ อยู่ในมาดคาวบอยเหมือนเดิมไม่เคยเปลี่ยน
เขาเล่าว่า ความสุขที่จิตใจได้รับมาตลอด เมื่อได้อยู่ในโลกแห่งการสะสมมายาวนาน นั่นคือ การเอาชนะตัวเอง จากตอนเด็กที่เคยอยากได้อะไรแล้วไม่ได้ แต่วันนี้ชัยชนะเป็นของเขา เพราะได้มีสิ่งเหล่านั้นแล้ว ขณะเดียวกัน ในฐานะผู้ครอบครอง เขาเองก็อยากแชร์ฝันที่เป็นจริงเหล่านี้ เพื่อเปิดโอกาสให้ทุกคนร่วมเชยชม และรับรู้ว่า... ทำไมคนคนหนึ่ง ในชีวิตเดียวถึงทำได้ขนาดนี้
“หากวันเปิดพิพิธภัณฑ์โชคชัยมาถึง ตัวผมหวังว่า ใครก็ตามที่ได้เข้ามาดู จะเห็นว่า มันมีคนทำได้ ซึ่งตัวเขาเองก็สามารถเป็นคนนั้นที่ทำได้แบบผม”
และถ้าใครอยากจะรู้ว่าสารพัดสิ่งสะสมในความทรงจำของโคบาลรุ่นลายคราม มีอะไรบ้างนั้น ราวต้นปีหน้า “พิพิธภัณฑ์โชคชัย” CHOCKCHAI MUSEUM ผลผลิตจากความฝันที่กลายเป็นความจริงของเขา กำลังรอให้ทุกคนร่วมชื่นชม
* * * * * * *
เรื่อง : ภาษิตา ภิบาลญาติ
