ใครหลายคนหลงใหลในเสียงกีตาร์นุ่มทุ้มลึกของ “จิมมี่ เฮ็นดริกซ์” ปรมาจารย์กีตาร์ระดับโลกอย่างถอนตัวไม่ขึ้น
ใครหลายคนโยกย้ายส่ายเอวไปกับ “คาร์ลอส ซานทานา” ศิลปินละตินร็อกที่มีกีตาร์เป็นอาวุธคู่กาย
ใครหลายคนตกอยู่ในภวังค์มีอาการลืมหูลืมตาไม่ขึ้นกับเวทมนตร์กีตาร์ของ “อีริก แคลปตัน”
และใครอีกหลายคนเหล่านั้นก็อยากที่จะเป็นอย่างพวกเขา แม้เพียงเสี้ยวหนึ่งก็ตามที แต่การที่จะไปยืนตรงจุดสูงสุดได้ ย่อมขึ้นอยู่กับการฝึกฝนของ “นักดนตรี” และ “กีตาร์” เสียงดีที่รู้ใจ
กีตาร์ที่เรียงรายอยู่ในปัจจุบันล้วนนำเข้ามาจากเมืองนอก ในราคาหลักหมื่นยันหลักล้าน ยากเหลือเกินที่เหล่ามือสมัครเล่นจะเอื้อมถึง แต่ในความสิ้นหวังก็ยังมีหนทางเมื่อ “คาราบาว” ขุนพลเพลงเพื่อชีวิตโดดลงจากเวที สวมวิญญาณช่างไม้สร้างสรรค์กีตาร์คุณภาพ ในราคาที่ทุกคนสามารถไขว่คว้ามาเป็นเจ้าของ
1
“ถ้าเราทำยี่ห้ออื่น มันเป็นเหมือนการเริ่มต้นใหม่ ทางด้านธุรกิจชื่อคาราบาวรับประกันคุณภาพของมันระดับหนึ่งแล้ว ผมอยากมอบสิ่งดีๆ ให้กับสังคมโดยไม่ต้องใช้โปรโมชันมาก ถ้าใช้ชื่ออื่นก็ต้องใช้ทุนในการโปรโมชันสูงกว่าคนจะรู้จัก ผมเอาเงินค่าโปรโมชันมาทุ่มกับคุณภาพของไม้และอย่างอื่นดีกว่า”
คือความจริงใจของ “ปรีชา ชนะภัย” หรือที่รู้จักกันดีในชื่อ “เล็ก คาราบาว” มือกีตาร์ฝีมือดีของวงคาราบาว และหัวเรือใหญ่ของบริษัท "เครื่องดนตรีคาราบาว จำกัด" ที่มีความตั้งใจเป็นเรื่องหลักส่วนธุรกิจเป็นเรื่องรองในการสานต่อความฝันเมื่อครั้งแรกเริ่มเล่นกีตาร์ จนตกอยู่ในมนต์เสน่ห์อันเย้ายวนของมันอย่างถอนตัวไม่ขึ้น
...และดูลงตัวกว่าครั้งที่เปิดตัวธุรกิจเครื่องดื่มชูกำลัง
“เริ่มมาตั้งแต่สมัยที่ผมยังเด็กๆ เมื่อ 40 ปีมาแล้ว สมัยนั้นกีตาร์มันแพงมาก ผมเกิดมาในครอบครัวที่ไม่ได้มั่งคั่งนัก แต่เราอยากเล่นดนตรี การเล่นกีตาร์มันเป็นเพียงจินตนาการ เหมือนเรื่องเกินฝัน ต้องแอบขโมยเล่นของชาวบ้าน ของพี่ชายเพื่อน แอบขโมยเล่นวันละเล็กละน้อย ครูพักลักจำไปเรื่อย”
“ผมเกิดมาในสังคมที่ไม่ดีนัก มีทั้งบ่อนไพ่ ยาเสพติด เพื่อนผมห้าสิบเปอร์เซ็นต์ตายเพราะผงขาว ยาเสพติดต่างๆ แต่ผมโชคดีที่ไม่ได้ติดผงขาว ผมติดกีตาร์ ติดมันเหมือนติดผงขาวเลย ถึงทุกวันนี้ผมก็ยังเลิกมันไม่ได้ กีตาร์มันเหมือนยาเสพติดเชิงบวก ผมก็อยากให้คนอื่นได้ติดอย่างนี้บ้าง ติดแล้วมีประโยชน์”
“พอมาวันหนึ่ง ผมได้มีโอกาสมาเล่นกีตาร์จริงๆ แล้วก็เลี้ยงชีวิตได้ เลยเกิดแรงบันดาลใจว่าเมื่อชีวิตเราไปรอดระดับหนึ่งด้วยกีตาร์ ผมเลยอยากทำโครงการกีตาร์คาราบาว อยากเปลี่ยนสังคมด้วยกีตาร์”
2
กว่าที่ความฝันจะก่อร่างสร้างตัวมาเป็นความจริงได้ เล็กต้องใช้เวลาร่วม 2 ปีในการรวบรวมข้อมูลและความเชี่ยวชาญ ในการผลิตกีตาร์เสียงดีและสวยงามให้รวมอยู่ในกีตาร์ตัวเดียว
“ผมให้รุ่นน้องนักดนตรีของผมชื่อ พรชัย ทำหน้าที่ไปดูกีตาร์ทั่วประเทศที่คุณภาพดีที่สุด ไม่ว่าจะเป็น กิ๊บสัน เฟนเดอร์ มาร์ติน หรือว่าอะไรต่างๆ ให้รวมข้อดีข้อเสียทั้งหมดมาให้ผมดู แล้วนำข้อดีมาไว้ในกีตาร์ของเรา รวมทั้งเรื่องของราคาด้วย”
แต่ความฝันที่อยากให้กีตาร์คาราบาวมีราคาย่อมเยาควบคู่ไปกับเสียงที่ไพเราะเพราะพริ้ง ไม่สามารถเป็นความจริงได้ในเมืองไทย เพราะวัสดุอุปกรณ์และความชำนาญของช่างไม้ที่ยังเทียบชั้นจีนแผ่นดินใหญ่ไม่ได้
“กีตาร์คาราบาวผลิตที่กวางเจา ประเทศจีน เป็นการจ้างผลิต จริงๆ ผมอยากผลิตในเมืองไทย แต่เป้าหมายของราคาที่ผมฝันไว้จะผิดเพี้ยนในทันที เพราะในเมืองไทยเราไม่มีไม้ ไม่มีบุคลากรที่จะทำ ต้องสร้างโรงงานอีกต่างๆ นานา ในอนาคตก็เป็นอีกเรื่องหนึ่ง แต่ช่างในเมืองไทยผมกล้าพูดได้เลยว่ามีอยู่ประมาณไม่เกิน 20 คน และใน 20 คนก็ต้องเข้าใจว่าเขาก็มีอารมณ์ศิลปิน บางทีก็คุยกันไม่รู้เรื่องเหมือนกัน”
“ขณะที่จีนมีช่างอยู่ดาษดื่น มีไม้อยู่ดาษดื่น มีโรงงาน คุณอยากทำเขาก็ทำตามสั่งคุณได้ และสามารถกดให้ราคาถูกได้ ขณะที่ทำในเมืองไทย ผมว่าเรื่องราคาก็ไม่แพ้มาร์ตินเหมือนกัน แต่คุณภาพอาจจะสู้มาร์ตินไม่ได้ นี่คือเรื่องที่ผมทำเมืองไทยไม่ได้ แต่ถ้าเป็นพิณกับเบนโจ ผมจะทำในเมืองไทยเพราะผมรู้ว่าราคาถูกกว่าจีน”
เล็กเล่าถึงความแตกต่างของกีตาร์คาราบาวแต่ละรุ่น ที่นักดนตรีจะได้ยลโฉมและจับจองเป็นเจ้าของ
“กีตาร์รุ่นคนเก็บฟืนใช้ไม้จริง ตัวบอดี้จะอ้วนกว่า มีส่วนโค้งที่ดี เหมาะที่จะเก็บสะสม ตัวที่รันนัมเบอร์เป็นหอยมุขที่แกะด้วยมือคน พ่นแล็กเกอร์ค่อนข้างหนา ตรวจเรื่องงานสีค่อนข้างมาก เราเกร็งกับเรื่องความสวย ส่วนมนต์เพลงคาราบาวทำจากไม้อัด หน้าตาอาจจะดูไม่ดี แล็กเกอร์ค่อนข้างบาง แต่เสียงที่ได้ออกมามันเป็นไม้จริงๆ”
“ผมเคยเอากีตาร์ตัวละแปดหมื่นกว่าบาทของปู (พงษ์สิทธิ์ คัมภีร์) มาเทียบ เสียงใกล้เคียงกันมากแค่เพิ่มเบสไปอีกนิดหน่อย ให้นักดนตรีมาฟังก็ไม่รู้ว่าตัวไหนเป็นกีตาร์กิบสัน ตัวไหนเป็นกีตาร์คาราบาว”
ในตอนนี้มีกีตาร์ปะยี่ห้อคาราบาวออกมาให้เลือกซื้อกันสองรุ่น คือ “มนต์เพลงคาราบาว” มีราคาค่าตัว 3,200 บาท ทั้งแบบเต็มรูป (GW 345) และแบบคัตอเวย์ (GW 345 C) ส่วนรุ่น “คนเก็บฟืน” (GW 1290) 1,000 ตัวแรกจะมีหมายเลขของตัวกีตาร์อยู่บนฟิงเกอร์บอร์ด และต้องสั่งจองผ่านทางเว็บไซต์ คาราบาวดอทเน็ต (Carabao.net) เท่านั้น ในราคาพิเศษ 4,900 บาท ส่วนตัวที่ 1,001 เป็นต้นไปจะไม่ระบุหมายเลขของตัวกีตาร์และราคาค่าตัวจะเพิ่มเป็น 6,400 บาท ทั้งสองรุ่นสามารถหาซื้อได้ที่ พาวเวอร์บาย อินเทอร์มิวสิคเจอเนอรอล (Inter Music General) และร้านขายเครื่องดนตรีทั่วไป
3
กระบวนการผลิตกีตาร์คาราบาวไม่ได้วิจิตรพิสดารแตกต่างจากกีตาร์ทั่วไปแต่อย่างใด เริ่มต้นด้วยการออกแบบรูปลักษณ์ของตัวกีตาร์ วัสดุที่ใช้ สเปกของสี แล็กเกอร์ และองศาของคอกีตาร์เพื่อลดความเพี้ยนให้น้อยที่สุด ซึ่งเป็นสิ่งที่เล็กให้ความสำคัญเหนือสิ่งอื่นใด และหลังจากออกแบบจนเป็นที่พอใจแล้ว ก็จะส่งแบบไปที่โรงงานเพื่อผลิตกีตาร์ตัวอย่างให้เล็กทดลองจนได้เสียงที่ถูกใจ ซึ่งกว่าจะผลิตมาเป็นกีตาร์ตัวจริงได้ก็ต้องแก้ไขกันอยู่หลายครั้งหลายครา
“เรื่องที่ผมเน้นคือคุณภาพของกีตาร์ จะมีความเพี้ยนน้อยมากในระดับราคาที่เท่ากัน ในตัวกีตาร์ทุกตัวจะมีความเพี้ยนของมันอยู่แล้วตามองศาที่เพิ่มขึ้น ผมวัดองศาของสาย ใช้ความเชี่ยวชาญของมืออาชีพแก้ปัญหาตรงนี้ คุณภาพเสียงจริงๆ ยังต้องแก้ไขอีกเยอะ แต่ผมคิดว่าในราคาสามพันกว่าบาท สามารถเล่นเป็นอาชีพจริงๆ ได้ ผมปลื้มใจกับตรงนี้”
“กีตาร์คาราบาวแต่ละตัวเหมือนแฮนด์เมดเลย ใช้เวลาประมาณ 2-3 วันต่อตัว เพราะว่าที่โรงงานใช้พนักงานยืนทำทั้ง ดัดโครง ฝังมุก ผมเคยไปดูเขายืนทำทั้งวัน เช้าจดเย็น เป็นงานที่ลำบาก ผมไม่แน่ใจว่าคนไทยจะทำได้หรือเปล่า จะสู้เขาได้หรือเปล่า”
“กีตาร์โปร่งน่ากลัวตรงที่ต้องใช้มือทำหมดทุกขั้นตอน ไม่มีเครื่องจักรเข้ามายุ่งเลย แต่ถ้าเป็นกีตาร์ไฟฟ้าสามารถทำออกมาเป็นบล็อกได้ ใช้เทคโนโลยีได้เต็มที่ แต่กีตาร์โปร่งเป็นเหมือนกับการที่เรายังสร้างเกวียน ยังโบราณอยู่ ผมว่าในอนาคตอีกร้อยปีข้างหน้าก็ยังคงต้องใช้มืออย่างนี้อยู่”
“ต้องเข้าใจว่ากีตาร์ทำมาจากไม้ ไม่ได้ทำขึ้นมาจากพลาสติก เป็นไปไม่ได้ที่จะทำให้กีตาร์ทุกตัวเสียงดีเหมือนกันหมด ไม่ว่ากีตาร์ราคาเป็นหมื่นเป็นแสนหรืออะไรก็แล้วแต่ ทุกตัวเสียงไม่เหมือนกัน เป็นสัจธรรมของกีตาร์ ขึ้นอยู่กับการออกแบบและคุณภาพของไม้ด้วย”
และเล็กยังเน้นย้ำอีกว่าไม่ควรเปรียบเทียบของสองสิ่งที่อยู่ต่างระดับกัน
“อย่าเอากีตาร์คาราบาวไปเปรียบกับมาร์ตินตัวละแสนกว่าบาท กีตาร์ของเราราคาสามพันสอง ย่อมต้องมีข้อด้อยกว่ากีตาร์ตัวละแสนกว่าบาทมากมาย แต่ถ้าเทียบกับตัวละสี่พันห้าพันจนถึงหนึ่งหมื่น ผมว่ากีตาร์คาราบาวเทียบได้”
นอกจากตัวกีตาร์ที่ออกแบบมาอย่างดีแล้ว สายกีตาร์ก็มีความสำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน แต่เรื่องนี้เล็กก็ยังจนใจด้วยความชำนาญที่ยังรวบรวมได้ไม่ถึงแก่นอย่างแท้จริง
“สายกีตาร์ที่เราใช้ไม่มียี่ห้อ เป็นสายที่แถมมากับตัวกีตาร์เลย ผลิตในจีน ถ้าพูดเรื่องคุณภาพจริงๆ ผมแทบจะไม่ได้ตรวจคุณภาพของสายกีตาร์เลย เพราะตอนนี้เราไม่ได้ขายสาย เลยไม่ได้ทุ่มตรงนั้น ถ้าหากคนที่ซื้อไปแล้วเปลี่ยนสายกีตาร์ดีๆ มีคุณภาพ เสียงก็จะดีขึ้นอีกเกือบห้าสิบเปอร์เซ็นต์เลย เพราะความเพี้ยนก็ขึ้นอยู่กับสายกีตาร์มากอยู่เหมือนกัน สายกีตาร์เก่าก็มีความเพี้ยนสูง”
ในโลกปัจจุบันราคาและคุณภาพมักเดินสวนทางกันเป็นเรื่องปกติ ซึ่งเป็นสิ่งที่เล็กกำลังพยายามจับให้มันเดินมาบรรจบกันอย่างเหมาะสม
“ในอนาคตผมจะทำสายกีตาร์คาราบาวออกมาแน่นอน ทำแบบดีไซน์ด้วย ทำทุกสิ่งทุกอย่างที่นักดนตรีควรจะมีควรจะได้ในราคาที่ถูกและดี แต่สิ่งไหนที่ผมยังศึกษาไม่ถึงแก่นแท้ ผมยังไม่อยากทำ ผมรู้แล้วว่าทำอย่างไรให้ดี แต่ตอนนี้ผมยังศึกษาไม่ถึงระดับที่ราคาถูก ลดต้นทุนให้ถูกที่สุดเพื่อให้นักดนตรีได้ใช้”
“นอกจากนั้นก็อาจมี ตู้แอมป์ กีตาร์ไฟฟ้า ซึ่งผมคิดว่ากีตาร์ไฟฟ้ากับแอมปลิไฟร์ทำได้ไม่ยากนัก แต่ตอนนี้ผมอยากเน้นกีตาร์โปร่งให้เนี้ยบๆ ก่อน”
แม้ผลตอบรับของกีตาร์คาราบาวจะอยู่ในระดับสูง แต่ก็ไม่ใช่สิ่งที่เล็กให้ความใส่ใจมากไปกว่ารายละเอียดทุกส่วนของตัวกีตาร์
“ผลตอบรับดีมาก ผลิตไม่ทัน แต่ผมก็ไม่เร่งการผลิต กลับบอกให้โรงงานทำช้าลงกว่าเก่า ผมคิดว่ากีตาร์ไม่จำเป็นต้องไปรีบเร่งขายทำไม ไม่เหมือนทำซีดีต้องให้ทันสถานการณ์ กลัวเทปปลอมหรือกลัวซีดีปลอม ผมไม่ได้สนใจตัวเงิน ผมสนใจว่าให้มันออกมาดี”
********
กีตาร์คาราบาว ในทัศนะของ “โอ้ โอฬาร พรหมใจ”
“โอ้ โอฬาร พรหมใจ” มือกีตาร์รุ่นเก๋า ผู้ก่อตั้งและกุมบังเหียนวงร็อก “ดิ โอฬาร โปรเจ็คต์” ที่คร่ำหวอดอยู่ในวงการดนตรีมากว่าสองทศวรรษ มีเพลงคลาสสิกอย่าง อย่าหยุดยั้ง ให้กำลังใจผู้ฟังมาเนิ่นนาน และเป็นต้นแบบของวงดนตรีหลายวงในปัจจุบัน
ในฐานะมือกีตาร์คนแรกๆ ที่มีโอกาสสัมผัสและได้ครอบครอง กีตาร์มนต์เพลงคาราบาว รวมกับเครดิตมากมายที่สั่งสมมา คงเป็นหลักประกันได้ดีถึงทัศนะที่เป็นกลางและเที่ยงตรงที่มีต่อกีตาร์ตัวนี้
น้ำเสียงของกีตาร์ มนต์เพลงคาราบาว เป็นอย่างไรบ้าง?
“สิ่งแรกที่รู้สึกได้คือ จับกีตาร์แล้วรู้สึกสบายมือ เขาเรียกว่าไรต์ฟิล (Right Feel) เหมาะสำหรับเรา เหมือนเราอยู่ในห้องที่เหมาะกับเรา ถ้าเราไม่ชอบห้องนี้เราจะรู้สึกว่านี้ไม่ใช่ฟิวต์ของเราที่จะอยู่ในห้องนี้ สิ่งต่อมาคือเสียงได้มาตรฐาน ย่านเสียงออกมาโอเคเลย”
“ผมพอใจ เป็นกีตาร์ที่มีคุณภาพระดับหนึ่ง ราคาไม่แพง ทำได้มาตรฐาน คุมคุณภาพได้ดีกว่าพวกที่ผลิตจากจีนแดงแต่ไม่ได้ควบคุมคุณภาพ ดูคุณภาพวัตถุดิบที่ใช้ผลิตแล้ว ทุกอย่างก็ลงตัวดี ผมว่าโอเคเลย”
แล้วสายกีตาร์ เป็นอย่างไรบ้าง
“ได้มาตรฐาน แต่ว่าเล่นแล้วจะแหยงมือหน่อย เพราะว่าผมคุ้นเคยกับการเล่นสายกีตาร์ไฟฟ้า ที่ลักษณะสายค่อนข้างเล็ก ถ้าอยากเล่นให้สบายๆ ก็ใส่สายกีตาร์ไฟฟ้าเบอร์เล็กหน่อย โอเคเลย”
ข้อควรปรับปรุงตรงไหนบ้าง?
“หย่องหลังสูงไปนิดนึง พอได้มาผมก็แต่งเลย เอาหย่องลงหน่อยนึง ใช้ได้เลย บางคนชอบที่จะเล่นสบายมือ ก็เอาสายกีตาร์ไฟฟ้าใส่ไปได้ ก็ให้เสียงอีกแบบหนึ่ง”
คำจำกัดความสั้นๆ ของกีตาร์ มนต์เพลงคาราบาว
“ผมว่าเป็นกีตาร์ที่เหมาะสำหรับมืออาชีพ”
“ส่วนใหญ่มือสมัครเล่นจะซื้อกีตาร์ถูกๆ ไปหัดเล่นก่อน แล้ววันหลังค่อยไปซื้อใหม่ แต่ซื้อกีตาร์ตัวนี้แล้วใช้ได้ตลอด ใช้ได้ยาวเลย”