จากบาแก็ตสู่บั๋ญหมี่ เวียดนามฉลองเอกราชจากการปกครองของฝรั่งเศส

รอยเตอร์ - ในสัปดาห์นี้ เวียดนามกำลังเฉลิมฉลองครบรอบ 80 ปี การประกาศเอกราชจากการปกครองของฝรั่งเศส แต่อิทธิพลทางวัฒนธรรมของฝรั่งเศสยังคงแผ่ขยายไปทั่วในประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แห่งนี้

ในวันอังคาร (2) จะมีพิธีสวนสนามทางทหารครั้งใหญ่ เพื่อเฉลิมฉลองการประกาศเอกราชของโฮจิมินห์ ผู้นำการปฏิวัติ เมื่อวันที่ 2 ก.ย. 2488 ที่เดิมตั้งใจจะยุติการปกครองของฝรั่งเศสเกือบหนึ่งศตวรรษ แต่กลับกลายเป็นจุดเริ่มต้นของสงครามยาวนานนับสิบปี จนกระทั่งฝรั่งเศสแพ้ในปี 2497

จตุรัสบาดิ่ง ในใจกลางกรุงฮานอย สถานที่ที่ผู้นำที่เป็นตำนานที่ชาวเวียดนามรู้จักกันดีในชื่อ ลุงโฮ ได้กล่าวคำประกาศอิสรภาพครั้งประวัติศาสตร์ ขนาบข้างด้วยอาคารยุคอาณานิคมฝรั่งเศสที่ได้รับการอนุรักษ์ไว้อย่างดีที่สุด 2 แห่งของกรุงฮานอย ที่ในปัจจุบันเป็นที่ตั้งของทำเนียบประธานาธิบดีและกระทรวงการต่างประเทศ

แต่ชาวฮานอยอายุต่ำกว่า 30 ปี 6 คน ที่ให้สัมภาษณ์กับรอยเตอร์หน้าอาคารกระทรวงการต่างประเทศที่ทาสีเหลือง ซึ่งเป็นผลงานชิ้นเอกสไตล์อินโดจีนของฝรั่งเศส กลับไม่มีใครรู้ถึงต้นกำเนิดของสถาปัตยกรรมนี้

“ผมมาที่นี่เพราะอาคารหลังนี้มีสถาปัตยกรรมที่เป็นเอกลักษณ์ และเป็นสถานที่ที่ได้รับความนิยมที่บรรดาคนดังมาโปรโมต” เหวียน ถิ จาง อายุ 30 ปี ได้แสดงความประหลาดใจเมื่อได้ยินเรื่องต้นกำเนิดจากฝรั่งเศส

ความสัมพันธ์ระหว่างเวียดนามกับฝรั่งเศสได้เปลี่ยนจากยุคอาณานิคมมาสู่ความสัมพันธ์ที่ราบรื่น เมื่อประธานาธิบดีเอ็มมานูเอล มาครง เดินทางเยือนกรุงฮานอยในเดือนพ.ค. ทั้งสองประเทศได้ลงนามข้อตกลงมูลค่า 10,000 ล้านดอลลาร์ รวมทั้งข้อตกลงเกี่ยวกับเครื่องบินและดาวเทียม

เขารู้สึกยินดีเป็นอย่างยิ่งเมื่อนักศึกษาที่งานในมหาวิทยาลัยได้กล่าวกับเขาด้วยภาษาฝรั่งเศสอย่างถูกต้องคล่องแคล่ว

อย่างไรก็ตาม ความคล่องแคล่วในภาษาฝรั่งเศส ที่ครั้งหนึ่งเคยเป็นภาษาของชนชั้นนำในเวียดนาม กลับมีน้อยลงเรื่อยๆ ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงการถดถอยของภาษาฝรั่งเศส

กระทรวงศึกษาธิการเวียดนามระบุว่ามีนักเรียนมัธยมปลายชาวเวียดนามเพียง 400 คนเท่านั้นที่เลือกภาษาฝรั่งเศสเป็นวิชาสอบสำเร็จการศึกษาในปีนี้ ขณะที่มากกว่า 358,000 คน เลือกภาษาอังกฤษ และประมาณ 4,400 คน เลือกภาษาจีน

“ถ้าต้องเลือก ผมขอเลือกภาษาจีนมากกว่าฝรั่งเศสเป็นภาษาต่างประเทศที่ 2 เพราะให้ความรู้สึกคุ้นเคยมากกว่า และจีนเป็นเพื่อนบ้านของเรา” ฮว่าง ทู ฮา อายุ 25 ปี กล่าว

สถานทูตฝรั่งเศสประจำกรุงฮานอยกล่าวว่า ในปีนี้มีผู้ลงทะเบียนเรียนภาษาฝรั่งเศส 63,000 คน โดยมีครูสอนภาษาฝรั่งเศสประมาณ 400 คน ในเวียดนาม

ภาษาฝรั่งเศสยังคงรักษาชื่อเสียงไว้ได้ระดับหนึ่งในเวียดนาม ขณะที่ภาษาอื่นๆ กำลังได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในประเทศที่มีประชากร 100 ล้านคนแห่งนี้ รวมทั้งภาษาญี่ปุ่นและภาษาเกาหลี

แต่ไม่มีที่ใดที่มรดกของฝรั่งเศสจะปรากฎให้เห็นได้มากไปกว่าในเมนูอาหารเวียดนาม

ร้านกาแฟตั้งเรียงรายอยู่แทบทุกถนนในประเทศ ครัวซองต์วางขายในร้านขนมอบจำนวนมาก และปาเตก็ถูกเพิ่มเข้าไปในจานอาหารท้องถิ่น

ขนมปังรูปทรงบาแก็ตถูกนำมาใช้ในเมนูอาหารฟาสต์ฟู้ดยอดนิยมของท้องถิ่น ที่รู้จักในชื่อ บั๋ญหมี่ แซนด์วิชพร้อมไส้ไม่จำกัดที่ถูกปากทุกรสนิยม รวมถึงมังสวิรัติ แต่ในบรรดาเยาวชนชาวฮานอยที่ให้สัมภาษณ์กับรอยเตอร์ กลับไม่มีใครรู้ถึงรากเหง้าฝรั่งเศสของบั๋นหมี่

เหวียน วัน ฮวาน ผู้ประกอบการวัย 60 ปี ที่เป็นเจ้าของร้านเบเกอรี่ชื่อดังใจกลางกรุงฮานอย ยอมรับว่าความรักในขนมปังของชาวเวียดนามเป็นมรดกทางวัฒนธรรมของฝรั่งเศส แต่เขาเสริมว่าเพื่อความอยู่รอด อาหารฝรั่งเศสต้องปรับตัวให้เข้ากับรสนิยมของชาวเวียดนาม.