MGR Online - องค์กรตรวจตราแห่งรัฐ จับอดีตรองผู้อำนวยการรัฐวิสาหกิจไฟฟ้าลาว กับพวก 4 คน ข้อหาฉ้อโกงการสร้างเขื่อนไฟฟ้าน้ำหินบูน แขวงคำม่วน ทำให้รัฐสูญเงิน 90 ล้านดอลลาร์ ด้านหน่วยตรวจตราประจำกระทรวงการเงินสอบทุจริตตลอดปี 2567 ยึดเงินคืนรัฐได้ 1.2 หมื่นล้านกีบ 2.6 แสนดอลลาร์ กับอีก 24 ล้านบาท
วันที่ 20 มีนาคม 2568 เพจ "วาละสานกวดกา" รายงานว่า องค์กรตรวจตราแห่งรัฐ หน่วยงานซึ่งทำหน้าที่ตรวจสอบการทุจริตที่ขึ้นกับพรรคประชาชนปฏิวัติลาว ได้เปิดการสืบสวน สอบสวนการทุจริตในโครงการก่อสร้างเขื่อนผลิตไฟฟ้าน้ำหินบูน ที่เมืองคูนคำ แขวงคำม่วน และได้ควบคุมตัวอดีตพนักงานของรัฐ 4 คน กับชาวต่างชาติอีก 1 คน เพื่อดำเนินคดีในข้อหาฉ้อโกงทรัพย์สินของรัฐ และฉ้อราษฎร์บังหลวง
แม้ไม่มีการเปิดเผยชื่อ แต่ตามรายงานระบุว่าผู้ถูกควบคุมตัวทั้ง 5 คน ประกอบด้วย อดีตรองผู้อำนวยการรัฐวิสาหกิจไฟฟ้าลาว (EDL) 1 คน อดีตหัวหน้าฝ่ายก่อสร้างเขื่อน 1 คน อีก 2 คน เป็นอดีตหัวหน้าและรองหัวหน้าโครงการก่อสร้างเขื่อน ส่วนชาวต่างชาติเป็นประธานบริษัทเอกชน
ปัจจุบัน กระบวนการสืบสวนสอบสวนได้เสร็จสิ้นแล้ว และได้สรุปสำนวนคดีส่งให้องค์การอัยการประชาชนนครหลวงเวียงจันทน์เพื่อดำเนินคดีตามขั้นตอนของกฎหมายอย่างเข้มงวด
ตามข้อมูลการสอบสวนขององค์กรตรวจตราแห่งรัฐ โครงการเขื่อนผลิตไฟฟ้าน้ำหินบูนเป็นโครงการแบบเหมา หรือ EPC (Engineering Procurement and Construction) ซึ่งผู้รับเหมารับผิดชอบตั้งแต่การออกแบบ จัดหา ก่อสร้างโครงการ และส่งมอบโครงการที่เสร็จสมบูรณ์แล้วให้ผู้ว่าจ้าง
โครงการนี้ใช้เงินกู้จากธนาคารกรุงไทย มูลค่าการก่อสร้างรวม 89,970,000 ดอลลาร์สหรัฐ ตามสัญญาต้องเริ่มต้นการก่อสร้างตั้งแต่ปี 2556 ใช้เวลาสร้าง 3 ปี กำหนดแล้วเสร็จส่งมอบโครงการต่อให้รัฐได้ในปี 2559 แต่ในความเป็นจริงไม่สามารถทำได้ตามกำหนด เจ้าของโครงการได้ยืดเวลาแก่ผู้รับเหมาออกไปอีก 3 ปี แต่ก็ยังไม่สามารถสร้างได้เสร็จเช่นเดิม
จากการตรวจสอบโดยผู้เชี่ยวชาญ โครงการเขื่อนผลิตไฟฟ้าน้ำหินบูนสร้างไปได้เพียง 76% ของเนื้องานทั้งหมด แต่เจ้าของโครงการได้เบิกจ่ายเงินให้บริษัทผู้รับเหมาก่อสร้างไปแล้วเป็นเงิน 88,750,341.33 ดอลลาร์ หรือ 98.64% ของมูลค่ารวมทั้งโครงการ ทำให้รัฐบาลลาวสูญเสียผลประโยชน์ ขาดรายรับจากการผลิตและขายไฟฟ้าจำนวนมหาศาล อีกทั้งรัฐบาลยังต้องรับภาระหนี้สิน ใช้คืนเงินต้นและดอกเบี้ยแก่ธนาคารพาณิชย์ผู้ให้กู้ตามสัญญา องค์กรตรวจตราแห่งรัฐจึงต้องเปิดการสืบสวนสอบสวนเชิงลึก และพบการทุจริตในโครงการนี้
โครงการเขื่อนผลิตไฟฟ้าน้ำหินบูน เป็นโครงการของรัฐวิสาหกิจไฟฟ้าลาว (EDL) สร้างกั้นแม่น้ำหินบูน ที่เมืองคูนคำ แขวงคำม่วน มีกำลังการผลิตติดตั้ง 30 เมกะวัตต์ เขื่อนแห่งนี้จะรับน้ำที่ปล่อยลงมาจากเขื่อนผลิตไฟฟ้าเทิน-หินบูนที่อยู่ด้านบน เพื่อนำมาใช้ในการปั่นไฟ
หากสร้างเสร็จเขื่อนผลิตไฟฟ้าน้ำหินบูนจะจ่ายไฟฟ้าให้เมืองต่างๆ บริเวณภาคกลางของลาว ด้วยปริมาณไฟฟ้า 155 กิกะวัตต์ชั่วโมงต่อปี ผ่านสายส่งไฟฟ้าขนาด 155 กิโลโวลต์ที่เชื่อมไปยังสถานีไฟฟ้าบ้านคอนสง เมืองปากกะดิง แขวงบ่อลิคำไซ
เมื่อวันที่ 6 มีนาคม 2558 รัฐบาลลาวโดยรัฐวิสาหกิจไฟฟ้าลาว ได้จัดพิธีวางศิลาฤกษ์เริ่มต้นก่อสร้างเขื่อนผลิตไฟฟ้าน้ำหินบูน โดยมีนายสมสะหวาด เล่งสะหวัด รองนายกรัฐมนตรี ผู้ประจำการรัฐบาลในขณะนั้นเป็นประธาน อย่างไรก็ตาม ในเพจ Nam Hinboun Hydro Power Project ซึ่งเป็นเพจทางการของโครงการนี้ มีรายงานภาพความคืบหน้าของการก่อสร้างเพียงแค่วันที่ 17 พฤษภาคม 2560 จากนั้นก็ไม่มีโพสต์อัปเดตอะไรออกมาอีก
อีกกรณีหนึ่ง เมื่อวันที่ 19 มีนาคม 2568 นายอุบัน สุพิดา รองประธานตรวจตราพรรค ประจำกระทรวงการเงิน ได้รายงานผลการตรวจสอบ ติดตามการทุจริต ฉ้อราษฎร์บังหลวง ของหน่วยงานรัฐในสังกัดกระทรวงการเงินทั่วประเทศตลอดปี 2567 ที่ผ่านมา ว่า สามารถยึดทรัพย์สินและอายัดเงินในบัญชีที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการทุจริตจำนวน 50 บัญชี เพื่อสืบสวน สอบสวน ขยายผลหาตัวผู้กระทำผิด
มูลค่าเงินที่ยึดกลับมาเป็นของรัฐได้ เป็นเงินกีบจำนวน 12,316,497,080 กีบ เงินดอลลาร์สหรัฐ 265,919 ดอลลาร์ และเงินบาท 24,889,060 บาท.