รอยเตอร์ - กลุ่มประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ได้พบหารือกันที่ลาวในวันพุธ (24) ในความพยายามที่จะเดินหน้าแก้ไขวิกฤตในพม่าและบรรเทาความตึงเครียดในทะเลจีนใต้ ไม่กี่วันก่อนการประชุมของนักการทูตระดับสูงจากชาติมหาอำนาจของโลก
การประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศจากสมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จะตามมาด้วยการประชุมสุดยอด 2 นัดในวันเสาร์นี้ (27) เพื่อจัดการกับประเด็นสำคัญระดับโลกที่เจ้าหน้าที่จากสหรัฐฯ สหภาพยุโรป ญี่ปุ่น จีน รัสเซีย และประเทศอื่นๆ จะเข้าร่วม
รัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนจะหารือถึงความพยายามที่จะยุติความขัดแย้งที่ขยายลุกลามจนกลายเป็นสงครามกลางเมืองในพม่า ที่สหประชาชาติระบุว่าทำให้มีผู้พลัดถิ่นถึง 2.6 ล้านคน
สมาชิกรายใหญ่ของอาเซียน ที่รวมถึงไทย อินโดนีเซีย สิงคโปร์ และมาเลเซีย รู้สึกผิดหวังกับความไม่เต็มใจของรัฐบาลทหารพม่าที่จะปฏิบัติตามคำมั่นที่จะมีส่วนร่วมในการเจรจา ที่ทดสอบความน่าเชื่อถือของกลุ่มและการทำงานได้ของแผนสันติภาพที่ตกลงร่วมกันหลายเดือนหลังการรัฐประหารปี 2564
ทั้งนี้ ยังไม่ชัดเจนว่าการดำเนินการของลาวในฐานะประธานกลุ่มมีความคืบหน้าเพิ่มเติมเช่นไรจากการเข้าถึงนายพลพม่าและฝ่ายตรงข้ามติดอาวุธของอินโดนีเซียที่เป็นประธานก่อนหน้า
เจ้าหน้าที่ระดับสูงของกระทรวงการต่างประเทศอินโดนีเซียกล่าวว่า ปัญหานี้มีความซับซ้อนและต้องใช้เวลาในการแก้ไข ซึ่งประธานอาเซียนอย่างลาวกระตือรือร้นในการพยายามสร้างสันติภาพ
“ความพยายามทางการทูตไม่สามารถเสร็จสิ้นได้ในชั่วข้ามคืน คืบหน้าไปอย่างช้าๆ ความพยายามเหล่านั้นดำเนินการอย่างระมัดระวังรอบคอบ ภายใต้การเป็นประธานของลาว ผู้แทนพิเศษกำลังเข้าถึงหลายฝ่าย” เจ้าหน้าที่อินโดนีเซีย กล่าวเมื่อสัปดาห์ก่อน
อาเซียนคาดว่าจะผลักดันให้มีการสรุประเบียบปฏิบัติที่ยืดเยื้อกับปักกิ่งเกี่ยวกับทะเลจีนใต้ แนวคิดที่เกิดขึ้นในปี 2545 และเริ่มดำเนินการตั้งแต่ปี 2560 โดยใช้เวลาหลายปีในการตกลงเงื่อนไขสำหรับการเจรจาเนื้อหา
นอกจากนี้ ยังมีความเร่งด่วนเกิดขึ้นใหม่อีกครั้งท่ามกลางการเผชิญหน้าอย่างต่อเนื่องระหว่างปักกิ่งและฟิลิปปินส์รอบแนวปะการังที่เป็นข้อพิพาทในเขตเศรษฐกิจจำเพาะของมะนิลา โดยมะนิลาและวอชิงตันกล่าวหาว่าหน่วยยามฝั่งของจีนกระทำการที่ไม่เป็นมิตร
ฝ่ายจีนยืนยันว่าเรือฟิลิปปินส์รุกล้ำเขตอธิปไตยของตน และกล่าวหาว่ามะนิลาจงใจยั่วยุ
ฟิลิปปินส์จะเสนอเรื่องการจัดการประชุม ASEAN Coast Guard Forum ระหว่างสมาชิกเพื่อให้เกิดการเจรจาและการบังคับใช้กฎหมาย แผนการที่มีแนวโน้มจะสร้างความไม่พอใจให้จีน
ด้านอินโดนีเซียหวังว่าจะสามารถสรุประเบียบปฏิบัติได้ภายในปี 2569 ซึ่งนักวิเคราะห์ความมั่นคงบางคนสงสัยว่าจะสามารถบรรลุข้อความที่มีผลผูกพันหรือบังคับใช้ได้หรือไม่ แต่อย่างไรก็ตาม บางประเทศในอาเซียนยืนยันว่าระเบียบปฏิบัติจะเป็นไปตามอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยกฎหมายทะเล (UNCLOS)
คำแถลงระบุว่า แอนโทนี บลิงเคน รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ จะกดดันให้ปฏิบัติตามกฎหมายระหว่างประเทศในทะเลจีนใต้ ระหว่างการประชุมสุดยอดในสุดสัปดาห์ ที่จะรวมถึงหวัง อี้ รัฐมนตรีต่างประเทศของจีนด้วย
นอกจากสหรัฐฯ และจีนแล้ว จะมีรัฐมนตรีต่างประเทศจากญี่ปุ่น เกาหลีใต้ อินเดีย ออสเตรเลีย รัสเซีย และอื่นๆ เข้าร่วมในการประชุมสุดยอดเอเชียตะวันออกและการประชุมความร่วมมือด้านการเมืองและความมั่นคงในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิกในวันเสาร์
การประชุมสุดยอดดังกล่าวคาดว่าจะหารือในประเด็นต่างๆ เช่น สงครามในกาซา ความขัดแย้งในยูเครน ความมั่นคงทางอาหาร การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ การกีดกันทางการค้า และความทะเยอทะยานด้านนิวเคลียร์ของเกาหลีเหนือ.