เอเอฟพี - กัมพูชาประกาศวานนี้ (16) ว่า “โซเธอบีส์” บริษัทจัดการประมูลผลงานศิลปะในสหรัฐฯ จะส่งรูปสลักเขมรสมัยศตวรรษที่ 10 ที่มีมูลค่าสูงถึง 3 ล้านดอลลาร์ ซึ่งอ้างว่าถูกขโมยไปในช่วงสงครามกลางเมืองกลับคืนสู่กัมพูชา
รูปสลักนักรบจะถูกส่งคืนแก่กัมพูชาภายใน 90 วัน ตามข้อตกลงที่ลงนามกันเมื่อสัปดาห์ก่อน ระหว่างชาวเบลเยียม ที่เป็นลูกค้าของโซเธอบีส์ และทางการสหรัฐฯ นายโสก อาน รองนายกรัฐมนตรีกัมพูชา กล่าว
นายโสก อาน ระบุว่า ข้อตกลงดังกล่าวเป็นการยุติการต่อสู้ทางกฎหมายที่ยาวนานในสหรัฐฯ ซึ่งสำนักงานใหญ่ของโซเธอบีส์ตั้งอยู่
“รูปสลักถูกขโมยไปจากกัมพูชาเมื่อ 41 ปีก่อน กำลังจะถูกส่งคืนกลับสู่ประเทศ วิญญาณของบรรพบุรุษที่สร้างรูปสลักนี้จะต้องรู้สึกยินดี” นายโสก อาน กล่าว และระบุว่า กัมพูชาจะจัดพิธีต้อนรับรูปสลักกลับสู่ประเทศ
เรื่องราวเกิดขึ้นในช่วงต้นปี 2543 ไม่นานก่อนการประมูลจะเริ่มขึ้นในเดือน มี.ค. ปีเดียวกัน เมื่อรัฐบาลกัมพูชา ส่งหนังสือผ่านยูเนสโกอ้างความเป็นเจ้าของชิ้นงานดังกล่าว ทำให้โซเธอบีส์ระงับการประมูลชิ้นงานนั้น
กัมพูชาอ้างว่า รูปสลักหินทรายทุรยุทธนา (Duryodhana) ถูกขโมยไปในช่วงทศวรรษ 1970 จากปราสาทหลังหนึ่งในเกาะแกร์ ห่างจากหมู่ปราสาทนครวัดที่มีชื่อเสียงไปทางตะวันออกเฉียงเหนือราว 80 กม.
และทางการสหรัฐฯ ยื่นคำร้องในเดือน เม.ย.2555 ต่อโซเธอบีส์ เพื่อระงับการขายชิ้นงาน
ผู้เชี่ยวชาญระบุว่า รูปสลักนี้เป็นตัวอย่างสำคัญที่ดีที่สุดของศิลปะเขมร ที่มีเอกลักษณ์ต่างจากรูปปั้นอื่นที่อยู่ในช่วงเวลาเดียวกัน
การตัดสินใจส่งคืนครั้งนี้ มีขึ้นหลังการมอบคืนรูปสลักหินสมัยศตวรรษที่ 10 จำนวน 2 ชิ้น ที่กัมพูชาระบุว่า ถูกขโมยไปในช่วงทศวรรษ 1970 จากบริเวณปราสาทเกาะแกร์ ซึ่งรูปสลักหิน “เทวรูปในท่าคุกเข่า”ทั้ง 2 ชิ้น ถูกจัดแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑ์ศิลปะเมโทรโพลิทันในนิวยอร์ก เป็นเวลานานกว่า 20 ปี.
