กฎหมายใหม่ต่างชาติเช่าที่ดินในลาวแพงขึ้น

ผู้จัดการรายวัน-- นักลงทุนต่างประเทศที่กำลังมุ่งหน้าเข้าลาวเพื่อแสวงหาที่ดินผืนใหญ่สำหรับการลงทุนในระยะ25-30 ปีอาจจะต้องผิดหวัง เมื่อสภาแห่งชาติที่กำลังจะเปิดประชุมสมัยสามัญปลายปีผ่านกฎหมาย 2 ฉบับออกมาใช้บังคับ เกี่ยวกับการอนุรักษ์ป่าสงวนและการเช่าที่ดินของนักลงทุนซึ่งในปัจจุบันกำลังส่งผลกระทบต่อราษฎรในท้องถิ่นต่างๆ อย่างกว้างขวาง

ไม่เพียงแต่ที่ดินผืนงามจะหาได้ยากขึ้นเท่านั้น แต่อัตราค่าเช่าก็กำลังจะสูงขึ้นอีกด้วย

ในช่วงปีใกล้ๆ นี้นักลงทุนต่างชาติโดยเฉพาะอย่างยิ่งจากประเทศเพื่อนบ้าน มีจำนวนไม่น้อยได้เข้าไปแสวงหาที่ดินเนื้อที่นับหมื่นหรือนับแสนไร่ เพื่อปลูกพืชอุตสาหกรรมหลายชนิด เป็นวัตถุดิบป้อนโรงงาน

โครงการสัมปทานหลายแห่งกำลังรุกล้ำเข้าไปในป่าสงวนแห่งชาติและป่าต้นน้ำลำธาร สร้างผลกระทบต่อสภาพแวดล้อมอย่างใหญ่หลวง แต่นี้ไปการบุกรุกป่าโดยอ้างสัญญาสัมปทานที่ดินจะต้องยุติลง

เมื่อเร็วๆ นี้ คณะรัฐมนตรีของลาวได้อนุมัติร่างกฎหมายฉบับหนึ่งที่เรียกว่า ร่างรัฐบัญญัติว่าด้วยอัตราค่าเช่าหรือสัมปทานที่ดินของรัฐ และทรัพยากรธรรมชาติ ซึ่งจะมีการจำกัดขนาดของที่ดินเช่า รวมทั้งประเภทของที่ดินที่เช่าไม่ได้ หรือไม่สามารถจออกโฉนดให้ได้ ซึ่งกำลังจะเป็นครั้งแรก

ตามเอกสารรายงานการประชุม ครม.ลาว ที่ "ผู้จัดการรายวัน" ได้รับในสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา ร่างรัฐบัญญัติดังกล่าวจะนำเข้าสู่การพิจารณาของสภาแห่งชาติที่กำลังจะเปิดการประชุมสมัยสามัญปลายปีในเดือน ธ.ค.นี้

อย่างไรก็ตาม ครม.ลาวได้มีกำชับให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องพิจารณาในรายละเอียดอย่างรอบคอบ "เพื่อให้สอดคล้องกับบรรดานิติกรรมที่ประกาศไปแล้ว" และ "ให้สอดคล้องต่อผลประโยชน์และการปฏิบัตินโยบายส่งเสริมและดึงดูดการลงทุน"

องค์การคุ้มครองที่ดินแห่งชาติ เปิดเผยเมื่อต้นปีนี้ว่า ที่ผ่านมารัฐบาลเก็บค่าเช่าที่ดินสัมปทานต่างๆ ในอัตราที่ต่ำเกินไป กล่าวคือ สูงสุดก็ไม่เกินไร่ละ 1 ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อปี ซึ่งจะต้องมีการแก้ไขให้เป็นธรรม พร้อมออกกฎระเบียบเกี่ยวกับการเช่า กำหนดระยะเวลาในการเช่า และ กฎเกณฑ์การให้สัมปทานโครงการลงทุนที่จะต้องใช้ที่ดินจำนวนมาก

ตามรายงานของสื่อทางการ หน่วยงานนี้ได้จัดการประชุมสัมมนามาหลายครั้ง เพื่อหามาตรการที่เหมาะสมในการจัดการกับปัญหา เพื่อให้การพัฒนาเศรษฐกิจสังคมของชาติสอดคล้องกับการอนุรักษ์สภาพแวดล้อม ลดผลกระทบต่อชีวิตความเป็นอยู่ของประชากรในท้องถิ่น

องค์การนี้ระบุว่าในช่วงปีใกล้ๆ นี้ นักลงทุนต่างชาติจำนวนหนึ่งได้ใช้สัญญาสัมปทานบุกรุกที่ดินในเขตป่าสงวนและป่าต้นน้ำหลายแห่ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งโครงการปลูกยางพาราและพืชเศรษฐกิจต่างๆ ของประเทศ

ตามรายงานของสำนักข่าวสารปะเทดลาว (ขปล.) สภาแห่งชาติกำลังจะพิจารณาร่างกฎหมายอีกอย่างน้อย 8 ฉบับซึ่งรวมทั้งกฎหมายแก้ไขกฎหมายป่าไม้ด้วย รัฐบัญญัติว่าด้วยการเช่าที่ดินฯ กับรัฐบัญญัติแก้ไขกฎหมายป่าไม้ กำลังจะมุ่งไปในเรื่องเดียวกัน

ตามรายงานของสำนักข่าวทางการลาว ในวันอังคาร (27 พ.ย.) ที่ผ่าน องค์การคุ้มครองที่ดินแห่งชาติ โดยนายคำอ้วน บุบผา รัฐมนตรีหัวหน้าองค์การฯ ได้จัดประชุมหน่วยงานในสังกัด เพื่อซักซ้อมความเข้าใจว่าด้วยงานจัดสรรที่ดินตามกฎหมายใหม่โดยเชิญตัวแทนจากหน่วยงานเกี่ยวข้องต่างๆ เข้าร่วมด้วย

“การจัดสรรที่ดิน ออกโฉนดที่ดิน แบ่งเขต แบ่งประเภทที่ดิน เป็นงานที่มีความสำคัญโดยตรงต่อการพัฒนาเศรษฐกิจสังคมและปกปักรักษาสิ่งแวดล้อม..ซึ่งสัมพันธ์กับการดำรงชีวิตอยู่อาศัยของประชาชนทั้งในและนอกตัวเมือง..” ขปล.กล่าว

ที่ประชุมยังได้ชี้ให้เห็นปัญหาอันเกิดจากการใช้ที่ดินอย่างไม่ถูกต้อง “เช่นการตัดไม้ธรรมชาติเพื่อปลูกยางพาราและปลูกพืชอื่นๆ การบุรุกเข้าจับจองที่ในเขตป่าสงวนหรือที่ดินของรัฐโดยไม่ได้รับอนุญาตให้เช่าหรือสัมปทาน” สำนักข่าวของทางการกล่าว

ที่ประชุมยังได้รับฟังรายงานเกี่ยวกับผืนป่า ที่พบว่าพื้นที่เริ่มลดลงเรื่อยๆ ในปัจจุบัน ซึ่งส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจสังคมและสภาพแวดล้อม

ความวิตกกังวลในเรื่องนี้ทำให้ทางการลาวยุติการอนุมัติโครงการลงทุนขนาดใหญ่ ที่เกี่ยวพันกับการใช้ที่ดินจำนวนมากและมีระยะเวลาสัมปทานยาวนาน มาตั้งแต่ต้นปีทั้งนี้เพื่อรอให้รัฐสภาผ่านกฎหมายทั้งสองฉบับออกมาบังคับใช้

โครงการหนึ่งที่ถูกแช่มานานก็คือ การปลูกแอปเปิ้ลในแขวงหัวพันในภาคเหนือ ซึ่งผู้ลงทุนขอทำสัญญาพ่วงกับการปลูกยางพาราและพืชเศรษฐกิจอื่นๆ ที่จะต้องใช้ที่ดินหลายแสนไร่