'ตานาคา' เคล็ดลับสาวพม่าหน้าขาว

ตานาคา (THANAKHA) เป็นพืชชนิดหนึ่ง ที่ใช้เป็นส่วนประกอบสำคัญในผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางในพม่า เป็นแป้งเหนียวสีเหลืองใช้สำหรับทาผิวหน้า หรือที่เรียกว่า "แป้งตานาคา" อันเป็นเคล็ดลับความงาม และตำนานความสวยของสาวหม่องมาแต่ครั้งโบราณ มิหนำซ้ำยังเผยแพร่ออกไปยังประเทศบ้านใกล้เรือนเคียงด้วย

จุดเริ่มต้นตำนานผิวสวยของหญิงสาวพม่า เมื่อสืบค้นร่องรอยแล้วก็ต้องประหลาดใจยิ่งนักเมื่อพบหลักฐานว่า ชาวพม่าใช้สมุนไพรตานาคามานานกว่า 2,000 ปี นับตั้งแต่ยุคอาณาจักรศรีเกษตร โดยเฉพาะในหญิงสาวในพระราชวงศ์ชั้นสูง โดยในปี พ.ศ.2473 ได้เกิดเหตุแผ่นดินไหวครั้งใหญ่เป็นผลทำให้เจดีย์ชเวมะดอว์ (Shwemadaw Pagoda) ถล่มลง การเก็บกู้ซากปรักหักพังนำไปสู่การค้นพบแผ่นหินกลม ที่เชื่อว่า เป็นของพระราชธิดากษัตริย์พม่าทรงใช้บดท่อนตานาคา

มีคนเคยกล่าวว่า แป้งตานาคาอาจดูเป็นของแปลกสำหรับคนในเมือง แต่เป็นที่น่าแปลกใจเมื่อพบว่า แป้งทาหน้าชนิดดังกล่าวได้รับความนิยมชมใช้จากชาวเมืองมากเช่นกัน

ถึงแม้ว่า ผู้หญิงพม่าสมัยใหม่อาจไม่ทาแป้งตานาคาเมื่อต้องออกไปนอกบ้าน แต่พวกเธอส่วนใหญ่จะทาหลังจากอาบน้ำเสร็จแล้วเวลาอยู่บ้าน ซึ่งนอกจากจะให้กลิ่นหอมของไม้ตามธรรมชาติแล้ว ตานาคายังมีสรรพคุณในการช่วยกระชับผิวให้เต่งตึงอีกด้วย ในขณะที่ปัจจุบันเสน่ห์ความงามแบบดั้งเดิม กำลังเผชิญกับผลิตภัณฑ์ประทินผิวสมัยใหม่

ด้วยกระแสแฟชั่นสตรีที่หมุนเวียนเปลี่ยนผ่านไปอย่างรวดเร็วนั้น คุณค่าความงามในอดีตก็ยังคงได้รับความนิยมอยู่อย่างไม่เปลี่ยนแปลง ถึงแม้จะไม่ได้ยิ่งใหญ่เหมือนครั้งในอดีต แต่แป้งตานาคาก็จะยังคงเป็นเสน่ห์ความงามที่ฝังรากลึกในสังคมพม่าต่อไป จนดูเหมือนว่าอิทธิพลของเวลาไม่อาจจะเปลี่ยนแปลงได้

ไม่เพียงสรรพคุณทางด้านความงามเท่านั้น ที่ทำให้ตานาคายังคงเป็นตำนานความงามของสาวพม่า แต่ส่วนหนึ่งก็เป็นเพราะราคาที่ไม่แพงจนเกินไปอีกด้วย ทำให้ชาวบ้านร้านตลาดหาซื้อใช้ได้เหมือนแป้งทั่วไป

สำหรับตานาคาแล้วนั้นความหมายของมันไม่ใช่เป็นเพียงเครื่องสำอางเสริมความงามบนใบหน้า แต่มันยังเหมาะกับสภาพอากาศร้อนชื้น เพราะช่วยขจัดกลิ่นไม่พึงประสงค์บนร่างกายได้ จึงใช้กันอย่างแพร่หลายในพม่าทั้งผู้หญิง และผู้ชาย

(เรียบเรียงจากบทความเรื่อง Myanmar Thanakha ใน New Light of Myanmar) /b>