ผศ.ดร.ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ นักวิชาการด้านทะเลและสิ่งแวดล้อม และอาจารย์ประจำภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางทะเล คณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เกาะติดสถานการณ์แนวปะกะรังฟอกขาวในประเทศไทย ทั้งฝั่งทะเลอ่าวไทย และอันดามัน โพสต์เฟซบุ๊ก Thon
Thamrongnawasawat♨️เมื่อวานนี้ (2 พ.ค.67) ว่า เพื่อนธรณ์รู้ไหม ใช้เวลานานแค่ไหนก่อนที่ปะการังจะฟอกขาว ?
ภาพที่เห็นอยู่ มีคุณฝรั่งที่เป็นเพื่อนธรณ์ส่งมาจากเกาะลันตา เขาถ่ายภาพปะการังกิ่งเดียวกัน ก่อนหน้าและให้หลัง 2 วัน
ดูจากภาพ เราเห็นความเปลี่ยนแปลงชัดเจน จากสีปรกติกลายเป็นสีจางจนเห็นโครงร่างหินปูนข้างในเป็นสีขาว
เมื่ออุณหภูมิน้ำร้อนจัด ปะการังจะปล่อยสาหร่ายจิ๋วออกจากเนื้อเยื่อ จึงเกิดลักษณะเช่นนี้
ยังเห็นสีชมพูที่โคนอยู่บ้าง แต่อีกไม่นานก็เป็นสีขาวทั้งโคโลนี
คราวนี้เรามาดูข้อความสำคัญ = 2 วัน !
อัตราเร็วในการฟอกขาว ขึ้นกับชนิดปะการัง ยังรวมถึงความหลากหลายทางสายพันธุ์ และตัวแปรอื่นๆ เช่น แดด
แต่ที่สำคัญคืออุณหภูมิน้ำ หากร้อนจัด ปะการังย่อมฟอกขาวเร็ว
2 วัน หมายถึงเร็วมาก ปะการังที่เราเห็นว่าคล้ายปรกติในวันอังคาร วันนี้วันพฤหัส ฟอกขาวแล้ว 😕
นี่ไม่ใช่การทดลองในแลป แต่เป็นเรื่องจริงในทะเลเดือดที่กำลังเกิด ณ ตอนนี้ เหมือนที่ผมเคยบอกเมื่อเช้า เรื่องนี้มีความสำคัญสุดๆ เพราะการประเมินแนวปะการังช่วงนี้ต้องทำถี่ๆ ประเมินว่า 30% เมื่ออาทิตย์ที่แล้ว กลับไปอาทิตย์นี้ อาจกลายเป็น 70-80%
เดือนพฤษภาคม คือเหตุฉุกเฉิน ปะการังฟอกขาว
อ.ธรณ์ ย้ำว่า ความรุนแรงของการฟอกขาว จะไปเกี่ยวข้องกับแผนการอนุรักษ์และจัดการ ในยุคทะเลเดือด น้ำร้อนอย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน เราจะใช้ข้อมูลเก่ามาตัดสินสถานการณ์ปัจจุบันแทบไม่ได้เลย “เก่า” ในที่นี้ หมายถึง 2 อาทิตย์ก็เก่าแล้ว
การสำรวจจึงต้องแบ่งเป็นช่วง ผมวางแผนที่เกาะหมาก/เกาะกูดไว้เช่นนั้น เริ่มจากสแกนทั่วไปเพื่อกำหนดจุด
อีก 3 สัปดาห์กลับมาใหม่ ช่วงนั้นน่าจะถึงจุดพีค เราลงเช็คเฉพาะจุดที่กำหนดไว้ว่าน่าจะแย่และสามารถจัดการได้ เช่น ลดจำนวนนักท่องเที่ยว ฯลฯ
ปัญหาคือทุกอย่างเปลี่ยนเร็ว ทำให้เราต้องลงแรงให้หนักขึ้น สำรวจแล้วสำรวจอีก อัปเดตสถานการณ์ตลอดเวลา
แล้วจะหานักวิจัยหรือเจ้าหน้าที่มาจากไหน ใช้งบประมาณแค่ไหน ? สำรวจแนวปะการังทั่วทะเลไทยทุกอาทิตย์เนี่ยนะ 🥺
จึงพยายามเน้นเสมอว่า เดือนพฤษภาคมนี่แหละคือเหตุฉุกเฉิน หน่วยงานที่เกี่ยวข้องต้องระดมทุกอย่างลงไปเพื่อให้ได้ข้อมูลอัปเดตให้มากที่สุด
ที่สำคัญคืออย่าใช้ข้อมูลเก่าเด็ดขาด ประเภทต้นเดือนกลางเดือนเมษายน แทบไม่มีประโยชน์
ลองดูภาพประกอบอีกที แค่ 2 วันยังเป็นอย่างนี้ แล้ว 10-15 วันจะขนาดไหน ?
เป็นบทเรียนที่เราต้องปรับการประเมินและการจัดการให้ทันกับสถานการณ์น้ำร้อนจัดสุดๆ
จึงอยากฝากบอกหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งบอกเพื่อนธรณ์ว่าเห็นปะการังฟอกขาวที่ไหน แจ้งไปที่เครือข่ายเถิด (https://thailandcoralbleaching.dmcr.go.th/)
หรืออินบอกซ์มาที่ผมก็ได้ครับ ☺️บอกเวลาที่เจอให้ชัดเจน ทำแล้วทำอีกที่เดิมไม่เป็นไร ทำได้บ่อยๆ ยิ่งดี
เพื่อนธรณ์หลายคนรายงานเข้ามา ลันตา พีพี เริ่มเจอแล้ว ยังมีที่อื่นอีก จะสรุปให้ฟังเมื่อมีเวลา แต่ตอนนี้ ใครไปทะเลดูปะการัง ทุกคนมีส่วนช่วยได้ ข้อมูลอัปเดทที่ส่งเข้ามาจะมีความหมายมากๆ ครับ
🙏ขอบคุณคุณฝรั่ง เจ้าของร้านไอติมที่เกาะลันตา ภาพและข้อมูลที่ส่งมา มีประโยชน์มากๆ และพิสูจน์ว่า ทุกคนมีส่วนช่วยทะเลได้ครับ