อพท.เร่งผลักดัน "ชุมชนท่องเที่ยว" ที่ปลดปล่อยคาร์บอนอย่างสมดุล

อพท.ยกระดับชุมชนมุ่งตลาดนักท่องเที่ยวคุณภาพ เปิดตัว “กิจกรรมพัฒนาต้นแบบการท่องเที่ยวโดยชุมชนที่ปลดปล่อยคาร์บอนอย่างสมดุล (Carbon Neutral Community-Based Tourism) ตอกย้ำนโยบายการท่องเที่ยวสีขาว ควบคู่การขับเคลื่อนอุตสาหกรรมท่องเที่ยวภายใต้แนวคิด BCG Model

ในการขับเคลื่อนกลไกสำคัญที่จะผลักดันการท่องเที่ยวอย่างสร้างสรรค์ให้เกิดประโยชน์ ทั้งยังช่วยสร้างประสบการณ์ให้กับนักท่องเที่ยว และสอดคล้องกับนโยบายการขับเคลื่อนอุตสาหกรรมท่องเที่ยวไทยภายใต้แนวคิด BCG Model ของกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬานั้น ในปีงบประมาณ 2565 "องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน" หรือ "อพท." ได้กำหนดแผนดำเนินงานยกระดับชุมชนท่องเที่ยวให้สอดคล้องกับนโยบายดังกล่าว โดยได้จัด “กิจกรรมพัฒนาต้นแบบการท่องเที่ยวโดยชุมชนที่ปลดปล่อยคาร์บอนอย่างสมดุล" หรือ "Carbon Neutral Community-Based Tourism" ซึ่งเป็นกิจกรรมภายใต้ความร่วมมือขับเคลื่อนการท่องเที่ยวที่ปลดปล่อยคาร์บอนอย่างสมดุล (Carbon Neutral Tourism MOU)


นาวาอากาศเอก อธิคุณ คงมี ผู้อำนวยการ องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน หรือ อพท. กล่าวว่า อพท.ได้กำหนดจัด "กิจกรรมพัฒนาต้นแบบการท่องเที่ยวโดยชุมชนที่ปลดปล่อยคาร์บอนอย่างสมดุล" เพื่อเปิดโอกาสให้ชุมชนได้ต่อยอดและสร้างคุณค่า (Value Creation) จากทุนวัฒนธรรม วิถีชีวิต ภูมิปัญญาท้องถิ่น และทุนทางธรรมชาติ เกิดการพัฒนาศักยภาพผ่านกิจกรรมท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ เพื่อนำเสนอขายนักท่องเที่ยวตลาดคุณภาพ อันก่อให้เกิดการสร้างงาน สร้างรายได้ กระจายรายได้ สร้างจิตสำนึก รักษาประเพณี วัฒนธรรมท้องถิ่น และชุมชนได้รับประโยชน์อย่างแท้จริง คนในชุมชนเกิดการอยู่ดีมีสุข รวมถึงมีระบบติดตามประเมินผลที่สามารถใช้ในการวิเคราะห์และวางแผนการพัฒนาได้อย่างเป็นระบบ และยังสอดคล้องกับวิสัยทัศน์ของ อพท. ที่จะนำองค์กรไปสู่ความเป็นเลิศด้านการบริหารจัดการการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนเพื่อสร้าง “ชุมชนแห่งความสุข” สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติในการเพิ่มมูลค่าจากสินค้าและบริการ ตอบสนองตลาดมูลค่าสูงและเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศไทย

ทั้งนี้ อพท. ได้สร้างความรู้ความเข้าใจให้แก่ชุมชน โดยเน้นแนวคิดการพัฒนารูปแบบการท่องเที่ยวโดยชุมชนที่ปลดปล่อยคาร์บอนอย่างสมดุล ครอบคลุมเรื่องการคิดคำนวณการปลดปล่อยคาร์บอนที่เกิดจากการท่องเที่ยวและกิจกรรมต่างๆ ในชุมชน เรื่องวิธีการหรือแนวทางการลดปริมาณการปลดปล่อยคาร์บอนในกิจกรรมที่เกิดขึ้นจากการท่องเที่ยวของชุมชน และเรื่องวิธีหรือแนวทางการชดเชยการปลดปล่อยคาร์บอนจากการท่องเที่ยวโดยชุมชน พร้อมกรณีศึกษาชุมชนที่น่าสนใจ โดยในปีนี้ตั้งเป้าหมายเชิญชวนชุมชนเข้าร่วมโครงการอย่างน้อย 6 ชุมชน ซึ่งล่าสุดมีการตอบรับแล้ว 4 ชุมชน ได้แก่ ชุมชนไทยชนะศึก จังหวัดสุโขทัย ชุมชนทางสาย และชุมชนบ้านม้าร้อง จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ และชุมชนบ้านถ้ำเสือ จังหวัดเพชรบุรี


อย่างไรก็ตาม ในการพัฒนา อพท.ยังให้ความสำคัญกับกระบวนการศึกษาความต้องการของตลาดการท่องเที่ยวที่มีต่อการท่องเที่ยวในรูปแบบ Carbon Neutral เพื่อนำมาคัดเลือกชุมชนเป้าหมายที่มีศักยภาพและความเหมาะสมทางการตลาด ก่อนนำไปศึกษาดูงานชุมชนที่ดำเนินงานด้านการบริหารจัดการคาร์บอนในการท่องเที่ยว และร่วมพัฒนาชุมชนให้เกิด เส้นทางท่องเที่ยวโดยชุมชนที่ปลดปล่อยคาร์บอนอย่างสมดุล (Carbon Neutral CBT) โดยจะดำเนินการ 2 รูปแบบ ได้แก่ เส้นทางท่องเที่ยวโดยชุมชนที่มีหลักเกณฑ์การรับรองตนเองเรื่องการปลดปล่อยคาร์บอน (Self Declaration) และ เส้นทางท่องเที่ยวโดยชุมชนที่มีกิจกรรมท่องเที่ยวหรือแหล่งท่องเที่ยวชุมชนที่ได้รับการรับรองจากโครงการสนับสนุนกิจกรรมลดก๊าซเรือนกระจก (Low Emission Support Scheme) หรือ LESS ซึ่งทั้ง 2 รูปแบบดังกล่าวเมื่อพัฒนาแล้วเสร็จ จะประชาสัมพันธ์ไปยังผู้ประกอบการนำเที่ยว เพื่อจะได้นำเส้นทาง หรือกิจกรรมการท่องเที่ยวที่พัฒนาแล้วเสร็จไปผนวกกับโปรแกรมนำเที่ยวสำหรับกลุ่มนักท่องเที่ยวคุณภาพที่ให้ความสำคัญกับการลดผลกระทบจากการท่องเที่ยว และสุดท้ายเมื่อสิ้นสุดกระบวนการพัฒนา อพท. จะจัดทำชุดคู่มือสำหรับการออกแบบกิจกรรมและเส้นทางท่องเที่ยวตามรูปแบบการท่องเที่ยวโดยชุมชนที่ปลดปล่อยคาร์บอนอย่างสมดุล เพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนาชุมชนอื่นๆ ที่มีความพร้อมต่อไปอีกด้วย