SDGs (Sustainable Development Goals–SDGs ) เป็นเรื่องระดับโลก ไม่ใช่แค่เฉพาะในประเทศไทยแต่ประชาคมโลกกำลังช่วยกันขับเคลื่อนอยู่ สิ่งที่กำลังจะทำจากนี้ไปใช่เพียงแต่ตอบโจทย์แค่ตัวเอง แต่ตอบโจทย์ประชาคมโลกในเวลาเดียวกัน
โลกในขณะนี้เรากำลังเรียกหาความยั่งยืน การฟื้นตัวอย่างมั่นคง แต่โลกที่กำลังเผชิญอยู่ตอนนี้คือ One world One Destiny 1 โลก 1 ชะตากรรมร่วม หลายๆ เรื่องกลายเป็นภัยคุกคามระดับโลก ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของโรคระบาด covid-19 ที่เรากำลังเผชิญอยู่ ทำให้กระแสโลกาภิวัตน์ที่เราเคยเห็นในช่วงหลายปีที่ผ่านมานั้นกลายเป็นเรื่องของโลกาภิวัตน์ (Globalization) และการเติบโตที่เกิดขึ้นจาก 1 โลก 1 เศรษฐกิจร่วม กลายเป็นเรื่องของการทบทวนการเติบโตขึ้นมา สิ่งที่เกิดขึ้นก็คือภายใต้หนึ่งโลกหนึ่งชะตากรรมร่วมที่จะมีไปด้วยกันด้วยกันนั้นมันเกิดการเปลี่ยนภูมิทัศน์เรื่องของความเหลื่อมล้ำมันเปลี่ยนแปลงภูมิภาคในเรื่องของความไม่ยั่งยืน เพราะสิ่งที่เกิดขึ้นมีผลกระทบต่อกันทุกคนก็จริง แต่โอกาสของคนที่ด้อยโอกาสโอกาสคนจน โอกาสคนที่ไม่แข็งแรงพอนั้น จะได้รับผลกระทบมากกว่าคนที่ได้โอกาสมากกว่าคนรวยหรือมากกว่าคนที่มีความพร้อม
สิ่งที่เกิดขึ้นในโลกใบนี้มีทางเลือกอยู่ไม่กี่ทาง เราอยู่ ณ ปัจจุบัน ซึ่งมีเรื่องของความเหลื่อมล้ำในระดับหนึ่งไม่ใช่เฉพาะประเทศไทยเราแต่เกือบทุกประเทศทั่วโลก ทำนองเดียวกับเรื่องของความยั่งยืน ใครจะเป็นผู้ขับเคลื่อนให้เกิดความเป็นแปลงไปสู่ อนาคตที่สดใส (The Bright Future) ทั้งนี้ มีหลายภาคส่วนที่เข้ามามีส่วนร่วมใน Sustainable Development Goals–SDGs ทั้งภาครัฐและเอกชน รวมถึงภาคประชาสังคม แต่ยังมีพลังขับเคลื่อนที่สำคัญมากในการขับเคลื่อน SDGs คือเยาวชนคนรุ่นใหม่ ซึ่งเรายังให้ความสำคัญไม่มากพอ เยาวชนจึงจะเป็นคนต่อเชื่อมปัจจุบันกับอนาคต เยาวชนควรได้มีโอกาสที่จะกำหนดอนาคตของพวกเขา การที่จะให้เยาวชนได้เข้ามามีส่วนร่วมเป็นพลังขับเคลื่อนที่สำคัญต้องอาศัยนโยบาย With Youth ต่างๆ เข้ามาช่วยในเรื่องของ SDGs ซึ่งเป็นเรื่องที่มีความสำคัญมากนั้นคนที่จะเป็นตัวเชื่อมระหว่างภาพปัจจุบันของ SDGs ไปสู่ภาพอนาคตที่ดีกว่านั้นก็คือเยาวชน
ด้วยเหตุนี้ในมุมมองของพวกเรา เราจะมีนโยบายสำหรับเยาวชนส่งเสริมเยาวชนรุ่นนี้เราจะต้องมีนโยบายโดยเยาวชน(Policies By Youth) คือให้เยาวชนได้เข้ามามีส่วนร่วมในการขับเคลื่อน แล้วช่วยกันผลักดันกันเอง เพื่อที่จะทำให้เป็นรูปประธรรมและให้เยาวชนได้เป็นเจ้าของในการขับเคลื่อนไปสู่ความยั่งยืนด้วยตัวของเขาเอง เราจะเปลี่ยน One world One Destiny ให้เป็น One world One Vision คนในสังคมทั้งโลกนั้น ส่วนใหญ่แล้วเรายังอยู่ในอิทธิพลของความเชื่อ ที่ว่าเราต้องการควบคุมธรรมชาติ
พร้อมกันนั้น เรามักที่จะแข่งขันกับคนอื่นเพื่อแย่งชิงทรัพยากร นี่คือภาพปัจจุบันภายใต้เรื่องของหลักการกระบวนทัศน์ว่าด้วยความทันสมัย จากนี้ไปเรากำลังจะก้าวข้ามกับความทันสมัยไปสู่ความยั่งยืนเราจำเป็นจะต้องเปลี่ยนกระบวนทัศน์จากการที่พยายามที่จะควบคุมธรรมชาติไปอยู่การร่วมกันกับธรรมชาติอย่างสมดุล ซึ่งทำอย่างไร? ที่เราจะเปลี่ยนการอยู่ร่วมกันกับคนอื่นยังเป็นปกติสุข สุขไปด้วยกัน เพราะฉะนั้น ถ้าเราสามารถที่จะเปลี่ยนกระบวนทัศน์ทางนี้ได้ ซึ่งตรงนี้จะสอดรับกับ SDGs ตอบโจทย์เรื่องของการอยู่กับคนอื่นอย่างเป็นปกติสุขกลับมาอยู่กับธรรมชาติเพื่อจะได้มาซึ่ง one world One Vision ในเวลาเดียวกัน
เมื่อเด็กและเยาวชนคือพลังขับเคลื่อนสำคัญ สิ่งที่จะต้องทำให้เขาเปลี่ยนแปลงก็คือเปลี่ยนใหม่ เพื่อให้ไปสู่ Bright Future เป็นโลกที่ตอบโจทย์ SDGs นั้น เราจำเป็นต้องเปลี่ยน Mindset ของเยาวชนให้สอดรับกับกระบวนการเปลี่ยนแปลง จากการที่ควบคุมธรรมชาติไปสู่การอยู่กับธรรมชาติอย่างกลมกลืน จากการที่ชอบการแข่งขันกับคนอื่น ไปสู่เรื่องของการอยู่กับคนอื่นอย่างเป็นสุข จึงจำเป็นต้องเปลี่ยน Mindset ของเยาวชนใน 2 มิติเปลี่ยนจากความเป็นตัวกูของกู หรือ Ego-centric Mindset ไปสู่การมองอยู่ร่วมกับคนอื่นในองค์รวมในลักษณะของ Eco-centric Mindset และ การเปลี่ยนจาก Fixed mindset ไปสู่ Growth Mindset เชื่อว่าเราจะสามารถการันตีการสร้าง Bright Future ในอนาคตได้อย่างแน่นอน การทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงหมายของเยาวชนได้ต้องสร้าง ระบบนิเวศ (ecosystem) เพื่อทำให้เขารู้สึกเขาอยากจะเปลี่ยน ถ้าเปลี่ยนแล้วเขารู้สึกว่าเขาดีขึ้น
บริบทของเยาวชนเหล่านี้จะเป็นพลังขับเคลื่อน SCG อย่างไรนั้นภาพนี้คือภาพของการถอดรหัส SDGs ทั้ง 17 ข้อ มาสู่บริบทของเยาวชนเยาวชนได้ตั้งแต่เรื่องใกล้ตัวเขาคือตัวเขาเอง แล้วก็มาถึงเรื่องครอบครัวเขา มาสู่โรงเรียนของเขา สู่ชุมชนของเขาไล่ไปจนถึงสังคมประเทศของเรา แล้วก็ไปสู่โลกของเรา การเปลี่ยนแปลงชุมชน สังคม ประเทศ และ ประชากรโลกให้ดีขึ้น ทั้งหมดนี้จะเป็นไปได้ก็ต่อเมื่อเราสร้าง Enabling Ecosystem สร้างสังคมที่มีกติกา จะทำให้กลายเป็นพลังในการขับเคลื่อน SCG อย่างแท้จริง
กล่าวโดยสรุป การขับเคลื่อน SDGs โดยเยาวชนสิ่งที่สำคัญคือการให้โอกาสให้เยาวชนได้แสดงความคิดเห็นได้ลงมือทำพร้อมทั้งแสดงศักยภาพในความเป็นผู้นำยอมรับความแตกต่างจับมือร่วมกันขับเคลื่อนโดยไม่แบ่งแยกชนชั้นหรือวรรณะเพื่อขับเคลื่อน SDGs ไปสู่ความยั่งยืน
ที่มา - ดร.สุวิทย์ เมษินทรีย์ ผู้ทรงคุณวุฒิ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ผู้ริเริ่มคำว่าไทยแลนด์ 4.00 กล่าวในหัวข้อ “Special Talk Youth as a Key SDG Driver” ในงานเสวนาออนไลน์ “ก้าวพอดี 2564 ฟื้นตัวอย่างมั่นคง ก้าวต่ออย่างยั่งยืน” ซึ่งจัดขึ้นเมื่อเร็วๆ นี้ โดยสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.)