นายธนิตย์ หนูยิ้ม ผอ. สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 12 (นครสวรรค์) ได้รับรายงานจาก นายจรัส คำแพง หัวหน้าเขตห้ามล่าสัตว์ป่าถ้ำประทุน เมื่อวันที่ 30 มีนาคม-1 เมษายน 2564 เจ้าหน้าที่เขตห้ามล่าสัตว์ป่าถ้ำประทุน และเจ้าหน้าที่เขตห้ามล่าสัตว์ป่าบึงบอระเพ็ด สังกัด สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 12 (นครสวรรค์) กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ในขณะที่ออกปฎิบัติการจับลิงที่เขาหินปูนบริเวณเขาปลาร้า ในพื้นที่ของเขตห้ามล่าสัตว์ป่าถ้ำประทุน ท้องที่อำเภอลานสัก และอำเภอหนองฉางจังหวัดอุทัยธานี เพื่อนำมาทำหมัน ตามแผนงานที่กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช กำหนดให้มาดำเนินการในปีงบประมาณ 2564 จำนวน 100 ตัว เพื่อควบคุมประชากรลิง ให้มีอัตราเพิ่มของประชากรลดน้อยลง นั้น
จากการวางกรงดักจับลิง พบว่ามีลิงชนิดอื่น คือ "ลิงไอ้เงียะ" ติดอยู่ในกรงด้วย จำนวน 2 ตัว ทั้งที่ก่อนหน้านี้ ทราบกันทั่วไปว่า ในถิ่นนี้มีเพียงลิงแสม อาศัยอยู่ประมาณ 1,000 ตัว ไม่มีลิงอื่นอยู่ปนในพื้นที่
ลิงไอ้เงียะ , ลิงอัสสัม หรือ ลิงวอกภูเขา (Assamese macaque ) มีชื่อวิทยาศาสตร์: Macaca assamensis) เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ที่อยู่ในอันดับวานร (ไพรเมต) ทั้งนี้โดยปกติจะพบลิงไอ้เงียะ ได้เฉพาะในพื้นที่ภาคเหนือ จนถึงด้านตะวันตกของประเทศไทย โดยพบมากสุดที่จังหวัดลำปาง
การพบลิงไอ้เงียะ ในพื้นที่เขตห้ามล่าสัตว์ป่าถ้ำประทุน จังหวัดอุทัยธานี ในครั้งนี้ นับเป็นครั้งแรกที่สำรวจพบ ทั้งที่จังหวัดอุทัยธานีอยู่ห่างจากจังหวัดลำปาง มากถึงกว่า 400 กิโลเมตร โดยพบว่า มีลิงไอ้เงียะอาศัยอยู่ในถิ่นนี้ ประมาณ 10-15 ตัว
ลิงไอ้เงียะ มีสถานภาพเป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง รวมทั้งเป็นสัตว์คุ้มครองตามบัญชีหมายเลข 2 ของไซเตส ด้วย
ทั้งนี้ นายสัตวแพทย์ประจำสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 12 ได้เก็บตัวอย่างเลือดของลิงไอ้เงียะ ที่จับได้ทั้ง 2 ตัว นี้ เพื่อนนำไปตรวจพิสูจน์โรคและพิสูจน์ดีเอ็นเอ ด้วยแล้ว
"จากการพบลิงไอ้เงียะในครั้งนี้ แสดงให้เห็นสภาพป่า สภาพพื้นที่ ของเขตห้ามล่าสัตว์ป่าถ้ำประทุน จังหวัดอุทัยธานี ว่าเป็นพื้นที่มีเอกลักษณ์พิเศษเฉพาะ เหมาะสมที่ใช้เป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่าหายาก ใกล้สูญพันธ์หลายชนิด สมควรยิ่งที่จะต้องปกป้องคุ้มครองพื้นที่ไว้ ให้คงความเป็นเอกลักษณ์พิเศษ เฉพาะนี้ อยู่คู่กับประเทศชาติของเราอย่างถาวร"
ข้อมูลที่มา ประชาสัมพันธ์ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช
