“มิวเซียมสยาม” เปิดนิทรรศการหมุนเวียนชุดใหม่ “ล่อง รอยราชดำเนิน : นิทรรศการผสานวัย”

หลังโหมโรงประชาสัมพันธ์มาระยะหนึ่งจนคอนิทรรศการหลายคนรอชม “มิวเซียมสยาม” จึงเปิดตัวนิทรรศการหมุนเวียนชุดใหม่ประจำปี 2563 อย่างเป็นทางการภายใต้ชื่อ “ล่อง รอยราชดำเนิน : นิทรรศการผสานวัย” ส่งต่อเรื่องเล่าผ่านประสบการณ์จากคนหลายช่วงวัย ชวนผู้ชมล่องไปตามรอยแห่งความทรงจำบนถนนสายสำคัญของไทย

นายราเมศ พรหมเย็น ผู้อำนวยการสถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ (มิวเซียมสยาม) หน่วยงานภายในของสำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ (องค์การมหาชน) สังกัดสำนักนายกรัฐมนตรี กล่าวถึงที่มาและความสำคัญของการจัดนิทรรศการหมุนเวียนประจำปีของมิวเซียมสยาม และนิทรรศการชุดใหม่ภายใต้ชื่อ “ล่อง รอยราชดำเนิน นิทรรศการผสานวัย” ว่า “ทุกปี มิวเซียมสยามจะจัดทำนิทรรศการหมุนเวียนประจำปี โดยเป็นการหยิบยกเรื่องราวประวัติศาสตร์สังคม วิถีชีวิตความเป็นไทย รวมถึงกระแสสังคมในประเด็นต่างๆ มาพัฒนาเนื้อหาและนำเสนอผ่านรูปแบบนิทรรศการที่มุ่งเน้นการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้ชม ผ่านสื่อหลากหลายที่จะสามารถส่งเสริมให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ด้วยตนเอง (Self-Learning) เพื่อจุดประกายและต่อยอดความคิดสร้างสรรค์ให้ผู้เข้าชมได้สนุกกับการเรียนรู้และพัฒนาความคิด”

ก่อนการจัดนิทรรศการ คณะผู้จัดทำได้จัดการรวบรวมวัตถุจัดแสดงผ่าน Facebook Page “ล่อง รอยราชดำเนิน” ตั้งแต่เดือนมกราคม 2563 และมีการจัดประกวดการถ่ายภาพที่บ้าน ชื่อว่า “ราชดำเนิน@home ให้ความทรงจำเดินทาง” โดยให้ประชาชนที่สนใจได้มีส่วนร่วมในการจัดแสดงนิทรรศการชุดนี้ไปด้วยกัน โดยส่งวัตถุจัดแสดงที่เก็บไว้ในความทรงจำ และส่งภาพถ่ายมาประกวด ซึ่งมีผู้สนใจส่งภาพมาประกวดมากมาย และมีผู้ได้รับรางวัลรวม 3 ท่าน

ภาพชนะเลิศอันดับ 1 ของ “ธีรเจต กลางนุรักษ์” ชื่อภาพ “ราชดำเนิน First Sight” โมเดลรถ F1 รุ่น RB6 ที่ Mark Webber ใช้แสดงในงาน Street of Kings: Ratchadamnoen Red Bull Bangkok 2010 ภาพชนะเลิศอันดับ 2 ของ “กฤษกุณช์ ศรีเกริกกริช” ชื่อภาพ “รถยนต์พระที่นั่ง" Rolls-Royce รถโมเดลคลาสสิค นับว่าเป็นรถที่หาชมได้ยากนักทั้งของจริงและของเล่น และภาพชนะเลิศ Popular Vote ของ “ธราดล ผิวคล้ำ” ชื่อภาพ “สาม 2 สอง 4 สี่” 32244 ซึ่งเป็นรหัสประจำตัวในสมัยเรียนมัธยม และมีเรื่องราวมากมายที่ได้ประสบการณ์และยากที่จะลืมได้

หลังจากที่ได้ภาพถ่ายและวัตถุจัดแสดงมาแล้ว คณะผู้จัดทำนิทรรศการจึงได้รวบรวมข้อมูลและสิ่งของเรียบเรียงนำมาจัดแสดงในนิทรรศการเพื่อแสดงให้เห็นถึงประสบการณ์ ความทรงจำ และทำให้เห็นการเปลี่ยนแปลงของถนนราชดำเนินในห้วงเวลา 121 ปี ได้เป็นอย่างดี ภายในนิทรรศการจัดแบ่งเป็น 4 ส่วน ได้แก่ ส่วนที่ 1. การแนะนำนิทรรศการและการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของถนนราชดำเนินผ่านการเล่าเรื่องแบบเส้นเวลา (Timeline)

ส่วนที่ 2 “ล่อง รอย” ที่นำเสนอประวัติศาสตร์การประชันทางความคิดของคนหลายยุคหลายสมัยบนถนนราชดำเนินที่สามารถเดินชมไปพร้อมกับการใช้สื่อดิจิทัล ได้แก่ สมาร์ทโฟน และหูฟังเป้นเครื่องมือในการชมเส้นสายแห่งประสบการณ์เรื่องเล่าใน 8 เส้นทาง ได้แก่ 1) ราชดำเนินถนนแห่งแสงสีและจิตวิญญาณเสรีชน 2) ราชดำเนินเปอร์สเปคทีฟ 3) คนไร้บ้าน ราชดำเนินถนนแห่งการดิ้นรน 4) คนสวนกทม. ราชดำเนินถนนแห่งการปรับตัว 5) เส้นทางของคนรุ่นใหม่กับมรดกราชดำเนิน 6) เกิดวังปารุสก์ 7) อย่าได้อ้างว่าฉันเป็นผู้หญิงของเธอ และ 8) รสชาติแห่งราชดำเนิน ผู้เข้าชมจะรู้สึกสนุกไปกับเสียงบรรยายประกอบจากคณะเกศทิพย์ นักพากย์นิยายวิทยุที่โด่งดังอยู่ช่วงหนึ่งที่จะช่วยให้เราเข้าถึงเหตุการณ์ในยุคต่างๆ ได้เป็นอย่างดี

ส่วนที่ 3. แสดงถึงสถานที่สำคัญบนถนนราชดำเนิน โดยจำลองแลนด์มาร์คสำคัญบนถนนราชดำเนินพร้อมเล่าเรื่องราวไปกับวัตถุจัดแสดงที่ได้รับมาจากผู้ที่สนใจร่วมแบ่งปันประสบการณ์ก่อนหน้านี้ และส่วนที่ 4. นิทรรศการของภัณฑารักษ์วัยเก๋า เป็นอีกหนึ่งไฮไลท์ของนิทรรศการที่ได้คัดคนหนุ่มสาวยุคเบบี้บูมเมอร์เข้ามามีส่วนร่วมในการแบ่งปันประสบการณ์ โดยได้รับการฝึกอบรม ปฏิบัติการเรียนรู้จาก มิวเซียมสยาม เรื่องเทคนิคการเล่าเรื่อง การถ่ายภาพ และตัดต่อวิดีทัศน์ด้วยมือถือ และนำผลงานเหล่านี้มาจัดแสดงให้ประชาชนได้ชมกัน


สำหรับคนรุ่นใหม่อย่าง “ฌอห์ณ จินดาโชติ” นักแสดงหนุ่มมากความสามารถที่ชื่นชอบการถ่ายภาพ เปิดเผยมุมองของเขากับถนนราชดำเนินว่า “ไลฟ์สไตล์ของผมเป็นคนชอบถ่ายภาพ สายสตรีท สายแลนด์สแคป (Landscape) ถ้าดูในอินสตาแกรม seanjindachot ภาพที่ผมโพสต์ เหมือนเป็นการบอกเล่าความทรงจำของเรา ซึ่งแต่ละที่ก็จะให้ประสบการณ์ ความสนุก ความคิด เรื่องราวของคน และวัฒนธรรมที่แตกต่างกัน ภาพพระราชพิธีสำคัญต่างๆ จากบุคคลสำคัญ หรือ โบราณราชประเพณีวันสำคัญต่างๆ ที่เกิดขึ้นบนถนนเส้นนี้ นอกจากนี้ ยังมีภาพชีวิตความเป็นอยู่ผู้คนบนถนนราชดำเนิน ประติมากรรม การออกแบบ สถานที่สำคัญทางพุทธศาสนา วัดต่างๆ ศาลหลักเมือง กระทรวงกลาโหม กำแพงวัดพระแก้ว ซึ่งอธิบายได้ว่า ผมก็มีภาพที่เป็น ล่อง รอยราชดำเนินในมุมมองของผม ด้วยเช่นกัน”

การจัดแสดงนิทรรศการชุดนี้จะทำให้ผู้ชมเห็นภาพของความคิด สัมผัสประสบการณ์ของผู้คนในแต่ละช่วงเวลาที่มีทั้งความสุข สนุกสนาน และการประชันทางความคิด ซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่คนรุ่นต่างๆ ทั้งรุ่นเก่า หรือ เบบี้บูมเมอร์ เจนเอ็กซ์ เจนวาย และเจนแซด ได้เรียนรู้ผ่านประสบการณ์ของกันและกัน เพื่อให้เกิดความเข้าใจในความความเปลี่ยนแปลงผ่านเรื่องราวในแต่ละยุคแต่ละสมัย ไม่ว่าจะเป็นวิถีชีวิต ประสบการณ์การเมือง ปรากฏการณ์ทางสังคม วัฒนธรรมการกิน การอยู่ รวมทั้งความเหมือน หรือความแตกต่างทางความคิดที่สะท้อนออกมาในรูปแบบของอาคาร สถาปัตยกรรม อาทิ โรงแรมรัตนโกสินทร์ อาคารกรมประชาสัมพันธ์ ที่ทำการการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย อนุสรณ์สถาน 14 ตุลา หรือแม้แต่ร้านอาหารระดับตำนานที่คงรสชาติความเป็นไทยก็เกิดขึ้นบนถนนราชดำเนินแห่งนี้


ผู้อำนวยการสถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ (มิวเซียมสยาม) กล่าวย้ำว่า “มิวเซียมสยามหวังว่านิทรรศการชุดนี้จะทำให้ผู้ชมจะสามารถนำประสบการณ์ในอดีตมาปรับใช้กับการดำเนินชีวิตในปัจจุบันได้ การประนีประนอมทางความคิด การเรียนรู้จากประสบการณ์ ความทรงจำที่จะทำเราอยู่ในสังคมเดียวกันได้อย่างมีความสุข ซึ่งการจัดแสดงนิทรรศการชุดนี้จะเริ่มแสดงที่มิวเซียมสยามตั้งแต่วันที่ 2 กรกฎาคม ไปจนถึงวันที่ 31 สิงหาคม และจะย้ายไปจัดแสดงที่หอสมุดเมืองกรุงเทพมหานคร ถนนราชดำเนินกลางในวันที่ 8 กันยายน ถึง 31 ตุลาคมนี้”