ทลายข้อจำกัดทางร่างกายด้วย“อารยสถาปัตย์” หรือ “Universal design” การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยเดินหน้าโครงการส่งเสริมการท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวล (Tourism for all) สู่ปีที่ 2 ต่อยอดเส้นทางท่องเที่ยวใหม่ 5 เส้นทางทั่วทุกภูมิภาคของไทย ปลุกกระแสท่องเที่ยวไทยอย่างเท่าเทียม จัดทำหนังสือแนะนำ 5 เส้นทางท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวล
นายยุทธศักดิ์ สุภสร ผู้ว่าการ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย หรือ ททท. เปิดเผยว่า การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) เห็นความสำคัญในการพัฒนาต่อยอดโครงการ 9 เส้นทางท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวลให้สมบูรณ์แบบมากขึ้น โดยได้รวบรวม 5 เส้นทางท่องเที่ยวในจังหวัดที่ผ่านการสำรวจมาแล้วว่ามี "อารยสถาปัตย์" รองรับค่อนข้างสมบูรณ์คือได้รับการออกแบบ ปรับปรุงบรรยากาศการท่องเที่ยวบนพื้นฐานที่เปิดกว้างสำหรับทุกคนให้สามารถใช้บริการได้สะดวก หรือ Universal design ซึ่งประกอบด้วยรายละเอียดของสถานที่ท่องเที่ยว จุดแวะพัก จุดชมทิวทัศน์ รูปแบบการเดินทาง ร้านอาหาร และที่พัก
ทั้งนี้ เพื่อให้ทุกคนสามารถจัดกลุ่มท่องเที่ยวในครอบครัว กลุ่มเพื่อน หรือใครก็ตาม โดยไม่ต้องกังวลว่าสมาชิกในกลุ่มที่มีข้อจำกัดทางร่างกายจะพบอุปสรรคระหว่างการเดินทาง ทำให้ทุกคนสามารถเที่ยวได้สนุกอย่างเต็มที่ โดย 9 เส้นทางท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวล ที่ได้เปิดไปแล้ว แก่ “เส้นทางเก๋ไก๋ ดูธรรมชาติ ราชบุรี” “เส้นทางเก๋ไก๋ รับลม ชมศิลปะ พัทยา” “เส้นทางเก๋ไก๋ อยู่กลางกรุง กรุงเทพมหานคร” “เส้นทางเก๋ไก๋ เที่ยวไปในเมืองล้านนา เชียงใหม่” “เส้นทางเก๋ไก๋ รำลึกไปในอดีต กาญจนบุรี” “เส้นทางเก๋ไก๋ จั่งหู้ ดูเมืองใต้ ภูเก็ต” “เส้นทางเก๋ไก๋ เที่ยวอีสานแซ่บนัว ขอนแก่น” “เส้นทางเก๋ไก๋ ดูเมืองเก่า อยุธยา” และ“เส้นทางเก๋ไก๋ ดูเมืองย่าโม นครราชสีมา”
สำหรับ 5 เส้นทางใหม่ ประกอบด้วย เส้นทางภาคกลาง-จังหวัดราชบุรี เส้นทางภาคตะวันออก-จังหวัดชลบุรี เส้นทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ-จังหวัดเลย เส้นทางภาคเหนือ-จังหวัดเชียงราย และเส้นทางภาคใต้-จังหวัดพังงา ซึ่งล่าสุด ททท. ได้จัดกิจกรรมทดลองเส้นทางท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวล ( FAM Trip) 2 เส้นทาง ได้แก่ พัทยา จ.ชลบุรี และจ. ราชบุรี โดยเชิญตัวแทนนักท่องเที่ยวกลุ่มคนพิการ ตัวแทนผู้สูงอายุจากศูนย์พัฒนาการจัดสวัสดิการสังคมผู้สูงอายุบ้านบางแค ผู้ประกอบการด้านธุรกิจท่องเที่ยว และสื่อมวลชน เพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจ เปิดมุมมอง แลกเปลี่ยนความคิดเห็นร่วมกันเกี่ยวกับความเหมาะสมของเส้นทางท่องเที่ยว และเพื่อนำไปพัฒนาการท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวลให้พร้อมรองรับการเดินทางท่องเที่ยวของคนทุกกลุ่มได้สมบูรณ์แบบอย่างแท้จริง
แหล่งท่องเที่ยวหรือสถานที่ต่างๆ ที่สามารถรองรับการเข้าถึงของคนทุกกลุ่มได้อย่างสมบูรณ์แบบ ต้องอาศัยแนวคิดในการออกแบบทางสถาปัตยกรรมแบบ “อารยสถาปัตย์” คือการปรับปรุงแหล่งท่องเที่ยวที่คำนึงถึงความเท่าเทียมของทุกคน ครอบคลุมถึงผู้ที่มีความแตกต่างในด้านภาษา การมองเห็น หรือแม้แต่ข้อจำกัดทางสติปัญญา เช่น อาคารสถานที่ต่างๆ จะต้องพัฒนาปรับปรุงให้มีพื้นที่เหมาะสม ไม่ละเลยรายละเอียดต่างๆ ทางเดินต้องไม่แคบเกินไป มีความสะดวกสำหรับผู้ที่ใช้วีลแชร์ หรือไม้เท้า หรือผู้ที่มีน้ำหนักตัวมาก มีอุปกรณ์สิ่งอำนวยความสะดวก และบริการต่างๆ
สำหรับการบริการนักท่องเที่ยวต้องเตรียมความพร้อมรองรับความหลากหลายทั้งอายุและสภาพร่างกาย จำเป็นต้องมีความมั่นคง แข็งแรง ปลอดภัยได้มาตรฐานสากล ไม่ว่าจะเป็น ที่นั่ง ที่จอดรถ ทางลาดชัน ความสูงต่ำหรือรอยต่อที่เป็นอุปสรรค พื้นผิวสัมผัส ราวกันตกบริเวณระเบียงต้องไม่โยกหรือสั่นคลอน พื้นกันลื่นในห้องน้ำ ประตู ลิฟต์ บันไดเลื่อน ทางสัญจร สัญญาณเสียงหรือสัญญาณแสง จุดบริการน้ำดื่ม พื้นที่หนีภัย ตำแหน่งการใช้งานของอุปกรณ์ต่างๆ เป็นต้น
โดยกลุ่มเป้าหมายจะมุ่งเน้นไปที่ผู้พิการและผู้สูงอายุ ซึ่งจากการสำรวจสถิติ ปัจจุบันมีประชากรกลุ่มนี้รวมกันมากกว่า 10 ล้านคน และการใช้จ่ายของนักท่องเที่ยวกลุ่มนี้ พบว่าเป็นกลุ่มที่มีศักยภาพ มีกำลังในการใช้จ่ายสูง และชอบแสวงหาประสบการณ์ด้านการท่องเที่ยวเช่นเดียวกับกลุ่มนักท่องเที่ยวอื่นๆ เพียงแต่ต้องมีสิ่งอำนวยความสะดวกรองรับสำหรับกลุ่มคนที่มีข้อจำกัดทางกายภาพได้อย่างแท้จริง เห็นได้จากจำนวนนักท่องเที่ยวกลุ่มคนพิการและผู้สูงอายุมีความพึงพอใจการเข้าพักในโรงแรมที่มีสิ่งอำนวยความสะดวกรองรับมีจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ทั้งนี้ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) คาดหวังว่าการจัดโครงการส่งเสริมการท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวลในครั้งนี้จะได้รับการตอบรับเป็นอย่างดีจากหน่วยงานทั้งภาครัฐและเอกชนในการร่วมกันผลักดันและพัฒนาสิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ ที่พร้อมรองรับและมีเหมาะสมต่อการเดินทางเพื่อเสริมสร้างประสบการณ์และการเรียนรู้สิ่งใหม่ของนักท่องเที่ยวทุกกลุ่ม โดยเฉพาะคนพิการและผู้สูงอายุให้ได้รับความสุขจากการท่องเที่ยวได้อย่างเท่าเทียมกับนักท่องเที่ยวกลุ่มอื่นๆ อีกด้วย ซึ่งสอดคล้องกับแผนพัฒนาการท่องเที่ยวแห่งชาติ ฉบับที่ 2 (พ.ศ. 2560-2564) ระบุว่ากลุ่มนักท่องเที่ยวผู้สูงอายุนับเป็นกลุ่มเป้าหมายที่มีศักยภาพสูงและควรให้ความสำคัญในการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านการท่องเที่ยวรองรับนักท่องเที่ยวกลุ่มนี้ เพื่อเป็นการเพิ่มโอกาสในการสร้างรายได้ให้กับประเทศ
