เวที UN SSE Global Dialogue 2018
เมื่อวันที่ 23 ตุลาคมที่ผ่านมา UN Sustainable Stock Exchanges (SSE) Initiative จัดการประชุม UN SSE Global Dialogue 2018 เป็นส่วนหนึ่งของงาน UNCTAD World Investment Forum ซึ่งเป็น เวทีแลกเปลี่ยนแนวคิดการพัฒนาที่ยั่งยืนระหว่างผู้นำตลาดหลักทรัพย์และตลาดทุนทั่วโลก ณ กรุงเจนีวา ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ สะท้อนถึงความสำคัญของการพัฒนาที่ยั่งยืนในเวทีโลกที่ทุกภาคส่วนกำลังผนึกพลัง ร่วมกันขับเคลื่อนสู่การบรรลุเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (UN Sustainable Development Goals: SDGs)
การประชุม SSE Global Dialogue ครั้งนี้ มีผู้นำจากตลาดหลักทรัพย์และหน่วยงานกำกับดูแลในภาค ตลาดทุนทั่วโลกมาแชร์มุมมองและประสบการณ์ร่วมกัน โดยมีประเด็นสำคัญที่ว่า ตลาดหลักทรัพย์ควรทำงานร่วมกับภาครัฐและเอกชน โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับบริษัทจดทะเบียน ในเรื่องการส่งเสริมให้ผู้ลงทุน มีทางเลือกในการลงทุนที่ยั่งยืน (Sustainable Investment) เพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจสีเขียว (Green Economy) ที่มุ่งเน้นการยกระดับคุณภาพชีวิตและความอยู่ดีกินดีของคนในสังคม และช่วยลดปัญหาทางสังคมและสิ่งแวดล้อม ไปพร้อมๆ กัน ทำให้เกิดเป็นการพัฒนาในมิติเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อมอย่างสมดุลและยั่งยืน
นายพอล แอนดรูว์ เลขาธิการ IOSCO หรือ International Organization of Securities Commissions ซึ่งเป็นองค์กร ก.ล.ต. นานาชาติที่ทำหน้าที่กำกับดูแลและพัฒนาตลาดทุนของประเทศต่างๆ ทั่วโลก ได้กล่าว ปาฐกถาพิเศษโดยเน้นย้ำว่า ภาคตลาดทุนต้องรวมกลุ่มกันผ่านองค์กรเครือข่ายเพื่อส่งเสริมเรื่อง การเงินที่ยั่งยืน (Sustainable Finance) รวมถึงควรพิจารณาปรับปรุงกฎเกณฑ์ที่เกี่ยวข้องให้มีความสอดคล้องกันมากขึ้น นอกจากนี้ หน่วยงานกำกับดูแลและผู้มีส่วนได้เสีย ในตลาดทุนแต่ละประเทศควรมีบทบาทอย่างจริงจังในการยกระดับคุณภาพของการเปิดเผย ข้อมูลด้านความยั่งยืนของบริษัทจดทะเบียนอย่างต่อเนื่อง
นายทิม โมฮิน CEO ของ Global Reporting Initiative (GRI) ซึ่งเป็น องค์กรอิสระที่พัฒนา GRI Standards มาตรฐานการรายงานด้านความยั่งยืน ที่ได้รับการยอมรับในระดับโลก กล่าวว่า บริษัทจดทะเบียนขนาดใหญ่ มุ่งให้ความสำคัญกับการเปิดเผยข้อมูลด้านความยั่งยืนกันมากขึ้น อย่างไรก็ดี ธุรกิจ SMEs ซึ่งคิดเป็น 90% ของจำนวนธุรกิจทั่วโลก ยังต้องการให้มีคู่มือฉบับง่ายสำหรับการรายงานความยั่งยืนในภาคธุรกิจ SMEs นอกจากนี้ การเปิดเผยข้อมูลด้านความยั่งยืนมีแนวโน้มจะปรับไปสู่รูปแบบดิจิทัลมากขึ้น เพื่อรองรับกับพฤติกรรมของผู้ใช้ข้อมูลในปัจจุบัน
นอกจากนี้ ในการประชุมยังได้มีการมอบรางวัล “United Nations Sustainable Stock Exchanges Market Transparency Award” ให้แก่ตลาดหลักทรัพย์ที่ได้รับการจัดอันดับว่ามีบริษัทจดทะเบียนเปิดเผยข้อมูลด้านความยั่งยืนอย่างโดดเด่นมากที่สุด
ตลาดหลักทรัพย์ไทยได้รับการจัดอันดับ ด้านการเปิดเผยข้อมูลด้านความยั่งยืน ของบริษัทจดทะเบียนเป็นอันดับ 1 ในกลุ่มตลาดเกิดใหม่ และเป็นอันดับ 7 จากตลาดหลักทรัพย์ 35 แห่งทั่วโลก
นอกจากนี้ ตลาดหลักทรัพย์ไทยยังเป็น ตลาดหลักทรัพย์เอเชียเพียงแห่งเดียวที่สามารถ ติดอันดับ Top 10 ของตลาดหลักทรัพย์ทั่วโลก นับเป็นรางวัลที่สะท้อนพัฒนาการในการเปิดเผย ข้อมูลด้านความยั่งยืนของบริษัทจดทะเบียนไทย อย่างต่อเนื่องจนที่ประจักษ์ในเวทีโลก
จากข้อมูลรายงาน SSE 2018 Report on Progress พบว่า ในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา ตลาดหลักทรัพย์ทั่วโลกมีบทบาทในการ ขับเคลื่อนการพัฒนาที่ยั่งยืนอย่างเป็นรูปธรรม ที่ชัดเจนมากยิ่งขึ้น อาทิ การออก green bond เพิ่มขึ้น 3 เท่าจากปี 2016 มีการอบรมให้ความรู้แก่บริษัทจดทะเบียนและผู้ลงทุน ในเรื่องความยั่งยืนเพิ่มขึ้น 65% และมีการออกคู่มือและจัดกิจกรรมส่งเสริมบริษัทจดทะเบียนในเรื่องการเปิดเผยข้อมูลด้านความยั่งยืนเพิ่มขึ้นถึง 85%
สำหรับในฝั่งของผู้ลงทุนสถาบัน AVIVA ซึ่งเป็นบริษัทประกันภัยขนาดใหญ่ยักษ์ของโลกที่ให้บริการแก่ลูกค้า 33 ล้านคน และเป็นผู้ลงทุนสถาบันขนาดใหญ่ที่บริหารพอร์ตการลงทุนในระยะยาว เปิดเผยว่า ผู้ให้คำปรึกษาด้านการลงทุน (Investment Consultant) เริ่มตั้งคำถามด้าน ESG อย่างจริงจังกับผู้จัดการกองทุน โดย ผู้ลงทุนสถาบันที่เป็นลูกค้าของ AVIVA มีข้อคำถามด้าน ESG เพิ่มมากขึ้นถึง 120% แสดงให้เห็นถึงความสนใจ อย่างจริงจังของผู้ลงทุนที่พิจารณาเรื่อง ESG ประกอบการตัดสินใจลงทุน ซึ่งสอดคล้องกับที่ MSCI แชร์ว่า ผู้ลงทุนบุคคลแสดงความสนใจเกี่ยวกับการดำเนินงานด้าน ESG ของธุรกิจกันมากขึ้น สะท้อนได้จากคำถาม ด้าน ESG ที่มีเข้ามาจากเดือนละ 3 คำถามกลายเป็นวันละ 10 คำถาม
หมายเหตุ การประชุม UN SSE Global Dialogue จัดขึ้นเป็นประจำทุก 2 ปี เป็นการประชุมที่รวม ผู้นำของตลาดหลักทรัพย์และหน่วยงานในตลาดทุนทั่วโลก เพื่อหารือและแลกเปลี่ยนแนวคิดในการพัฒนาตลาดทุน ให้มีบทบาทสนับสนุนการพัฒนาที่ยั่งยืน
งาน UNCTAD World Investment Forum
งาน UNCTAD World Investment Forum ประจำปีนี้ได้กำหนดให้เรื่อง “Investing in Sustainable Development” เป็นธีมหลัก โดยมีการอภิปรายเกี่ยวกับการลงทุน เพื่อส่งเสริมการพัฒนาที่ยั่งยืนว่าจะเป็น “ทางรอด” ให้กับภาคธุรกิจในระยะยาว
ในงานนี้ผู้นำจากหลายประเทศได้แสดงถึงศักยภาพที่พร้อมอ้าแขนต้อนรับการลงทุนจากต่างประเทศ ในหลากหลายธุรกิจ โดยเฉพาะในภาคโครงสร้างพื้นฐาน (Infrastructure) และพลังงานทดแทน (Renewable Energy) ซึ่งยังมีโอกาสในการขยายตัวได้อีกมากท่ามกลางการผันเปลี่ยนสู่ยุค Green Economy
หลายฝ่ายมองว่า Green Bond จะเป็นเครื่องมือสำคัญที่มีบทบาทในการขับเคลื่อนการพัฒนา ที่ยั่งยืนในอนาคต โดยอาจมีความร่วมมือระหว่างภาครัฐและเอกชน (Public Private Partnership) ที่ใช้การออก Green Bond ในการร่วมลงทุนและเดินหน้าโครงการระดับเมกะโปรเจคต์ คาดการณ์กันว่าอาจมีการออก Bond ที่ช่วยสนับสนุน SDGs คิดเป็นมูลค่าราว 2 ล้านล้านดอลลาร์ต่อปี อย่างไรก็ดี ปัจจุบันยังมีประเด็นท้าทาย เรื่องความโปร่งใสของข้อมูลเกี่ยวกับ Green Bond ที่ผู้ออก Green Bond ควรให้ข้อมูลอย่างโปร่งใสและกำหนด ตัวชี้วัดที่ชัดเจนขึ้นเพื่อให้ผู้ลงทุนสามารถวิเคราะห์และประเมินการลงทุนได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ในที่ประชุมยังมีการพูดถึงแนวคิดการใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยี Blockchain ในการดำเนินงานเพื่อช่วยเหลือสังคม เช่น การนำ Blockchain เข้าไปช่วยในการระดมเงินบริจาคเพื่อช่วยเหลือผู้ประสบภัย รวมถึงติดตาม ตรวจสอบที่มาที่ไปของเงินบริจาคเพื่อให้มั่นใจได้ว่ากระบวนการมี ความโปร่งใสและสามารถนำเงินบริจาคไปสร้างให้เกิดผลลัพธ์ทางบวก ต่อสังคมได้อย่างแท้จริง นอกจากนี้ เทคโนโลยี Blockchain ยังช่วยลดตัวกลาง ในระบบการจัดซื้อจัดหาในภาคการเกษตรทำให้สามารถลดต้นทุนและ เพิ่มประสิทธิภาพในการดำเนินการ เกษตรกรได้รับประโยชน์อย่างเต็มเม็ดเต็มหน่วยมากยิ่งขึ้น เทคโนโลยี Blockchain ยังเข้ามามีบทบาทใน กระบวนการตรวจสอบย้อนกลับทำให้สามารถตรวจสอบที่มาของสินค้าได้ อย่างโปร่งใสและนำไปสู่การพัฒนาระบบการบริหารจัดการห่วงโซ่อุปทาน อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
หมายเหตุ การประชุม UNCTAD World Investment Forum จัดขึ้น เป็นประจำทุกปี โดยมุ่งเน้น ให้ผู้นำประเทศ หน่วยงาน ภาครัฐภาคเอกชน และภาค ประชาสังคม ร่วมกันหารือแนวทางในการพัฒนาและ ขับเคลื่อนโลกแห่งการลงทุน และร่วมกันหาทางออกให้กับ ปัญหาหรือประเด็นท้าทายในยุคที่เม็ดเงินลงทุนสามารถ เคลื่อนย้ายไปยังทั่วทุกมุมโลก ได้อย่างเสรี
โดย นรีรัตน์ สันธยาติ
ฝ่ายพัฒนาธุรกิจเพื่อความยั่งยืน ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย
