พืชผลทางการเกษตรของเกษตรกรไทย นอกจากต้องเผชิญกับปัญหาเรื่องโรค แมลงและสภาพดินฟ้าอากาศแล้ว พอเก็บเกี่ยวเสร็จแล้วก็ยังจะต้องไปเจอกับสินค้าล้นตลาด ทำให้ราคาพืชผลตกต่ำอีก
เกษตรกรในชุมชนตำบลดอนตูม อำเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม ก็เคยเจอมาแล้วเช่นกัน หากในฤดูกาลใดที่มีผลผลิตมะเขือเทศราชินีสดมากเกินไป ผลผลิตมักเสียหายจากราคาสินค้าตกต่ำ จึงเกิดการรวมกลุ่มของเกษตรกรผู้ปลูกมะเขือเทศราชินี ทางกลุ่มมีความคิดที่จะนำมะเขือเทศราชินีสดมาแปรรูป จึงได้ปรึกษาและหาแนวทางการแก้ไขปัญหา จนเป็นที่มาของสินค้า OTOP ระดับ 5 ดาวของเกษตรกรผู้ปลูกในตำบลดอนตูม ซึ่งก็คือ “มะเขือเทศราชินีแช่อิ่มอบแห้งตราแม่ฉุย” เกิดขึ้นจากความคิดที่กล้าเปลี่ยนแปลง นำหลักการถนอมอาหารของคนสมัยก่อนมาประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ และยังรักษาภูมิปัญญาท้องถิ่นอีกด้วย
นับเป็นอีกหนึ่งความสำเร็จของกลุ่มชาวบ้าน และเกษตรกร ชาวนครปฐมที่ได้จัดตั้งเป็นกลุ่มวิสาหกิจชุมชน ต.ดอนตูม อ.บางเลน จ.นครปฐม เพื่อแปรรูปมะเขือเทศราชินี โดยการใช้โดมอบแห้งพลังงานแสงอาทิตย์ในการช่วยลดการใช้พลังงาน ประหยัดแรงงาน สามารถควบคุมสภาพแวดล้อม ทั้งแมลงวันที่จะมารบกวน หรือฝนตก ทำให้ผลิตภัณฑ์นั้นมีคุณภาพและสามารถส่งออกทำรายได้ให้กับชุมชนได้มากขึ้น
จากมะเขือเทศสดๆ ที่ล้นตลาด หรือผลที่ไม่ได้ขนาด หรือมีตำหนิ แต่เดิมนั้นต้องทิ้งไปก็นำมาแปรรูปเป็นมะเขือเทศราชินีแช่อิ่มอบแห้ง ซึ่งได้รับการสนับสนุนติดตั้งระบบอบแห้งพลังงานแสงอาทิตย์ (พาราโบลาโดม) จากกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน (พพ.) มาช่วยถ่ายทอดความรู้ สนับสนุนและส่งเสริมให้กับชาวบ้าน ปัจจุบันนี้สมาชิกกลุ่มวิสาหกิจชุมชน ต.ดอนตูม มีรายได้เสริม และรายได้ในแต่ละเดือนเฉลี่ยถึงเดือนละ 4,000-5,000 บาท /คน
ชมรายละเอียดการสนับสนุนติดตั้งระบบอบแห้งพลังงานแสงอาทิตย์ (พาราโบลาโดม) เพิ่มเติม ได้ที่
www.solardryerdede.com
มะเขือเทศสดๆ ได้มาตรฐาน GAP
ปัจจุบันที่นี่ ยังได้มาตรฐานการรับรอง GAP เป็นมาตรฐานการปฏิบัติที่ดีในการปลูกพืช ซึ่งทางสำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ (มกอช.) ให้ตราสัญลักษณ์ตัว Q ที่แสดงถึงมีการปฏิบัติที่ดีของการปลูกพืช มีระบบเพื่อป้องกันปัญหามาสู่ผู้บริโภคได้ทุกขั้นตอน เริ่มตั้งแต่การเพาะปลูกจนเก็บเกี่ยว ที่นี่ยังจัดให้เป็นโครงการนำร่อง หรือต้นแบบของผู้ผลิตมีความปลอดภัย เพราะเลือกใช้สินค้า หรือสารเคมีที่ได้รับการรับรอง หรือขึ้นทะเบียนอย่างถูกต้อง ทำให้ได้ผลผลิตดี ราคาดี และมีผลกำไรเพิ่มขึ้นตามไปด้วย ช่วยให้เกษตรกรมีความเป็นอยู่ดียิ่งขึ้น ในการรวมกลุ่มกันก็เป็นผลดีอย่างหนึ่งที่ทำให้มีสินค้าไปส่งตามความต้องการได้ทั่วถึงมากขึ้นไม่ล้นตลาดเหมือนที่ผ่านมา
ประยงค์ วงษ์สกุล ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนตำบลดอนตูม อ.บางเลน จ.นครปฐม เล่าว่า เริ่มแรกมีสมาชิกทั้งหมด 146 ราย มีจุดประสงค์เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เชื่อมโยงกันในอาชีพการเกษตร นำพาความเข้มแข็งและทำอาชีพได้อย่างเป็นระบบสู่ความยั่งยืน เดิมปลูกมะเขือเทศเชอร์รี่ หรือบางคนเรียกว่า "มะเขือเทศราชินี" โดยได้รับการส่งเสริมด้านเมล็ดพันธุ์จากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน ประกอบกับทาง มกอช.ทำโครงการมาตรฐานตัว Q โดยมีอาสาสมัครมาให้ความรู้กับผู้นำกลุ่มเพื่อพัฒนาตัวเอง ส่งผลให้การผลิตมีความปลอดภัยสู่ผู้บริโภคอีกด้วย
"ในตอนแรกคิดว่าจะปลูกมะเขือเทศแบบปลอดภัยได้หรือไม่ ต้องปลูกด้วยเคมีอย่างเดียว ถ้าปลูกด้วยอินทรีย์ไม่ได้แน่ จึงได้มีการทดลองโดยใช้อินทรีย์อย่างเดียว ภายในระยะเวลาปีเศษ แต่ในสภาพอากาศโลกที่เปลี่ยนแปลงไป หรือฤดูกาลที่แปรเปลี่ยน จึงไม่สามารถทนต่อสภาพอากาศได้ จึงมีการปรับเปลี่ยนโดยใช้ทั้งอินทรีย์และเคมีผสมผสานกันไป ก็ได้มีการทดลองปฏิบัติกับแกนนำกลุ่ม ซึ่งก็ได้ข้อคิดจากโครงการ Q อาสา จากอาจารย์ที่มาสอนว่าการปลูกพืชแต่ละชนิดนั้นต้องมีความรู้ในเรื่องนั้นๆ ให้รอบด้าน และวิเคราะห์ว่าเราปลูกเพื่ออะไรและจะกระจายผลผลิตไปยังตลาดไหน"
