อุตสาหกรรมไซไฟของจีนเติบโตอย่างรวดเร็วจากความสำเร็จของผลงานไซไฟชื่อดัง เช่น "The Three-Body Problem" และ "The Wandering Earth" โดยมีการพัฒนาอย่างเร่งตัวในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา
รายงานอุตสาหกรรมไซไฟจีนปี 2024 ระบุว่ารายได้รวมของอุตสาหกรรมไซไฟจีนในปี 2023 ทะลุ 100,000 ล้านหยวน (ประมาณ 500,000 ล้านบาท) เป็นครั้งแรก โดยมีการเติบโตแบบปีต่อปีที่ร้อยละ 29.1 และเป็นตัวเลขที่เพิ่มขึ้นมากกว่า 10 เท่าจากปี 2016
อุตสาหกรรมนี้ครอบคลุมตั้งแต่วรรณกรรมไซไฟไปจนถึงภาพยนตร์และรายการโทรทัศน์ไซไฟ และความบันเทิงในทุกด้าน โดยมีแรงขับเคลื่อนอย่างเข้มแข็งในด้านการบริโภคเนื้อหา เกม และการพัฒนา Intellectual Property (IP)
การบริโภคเนื้อหาไซไฟกลายเป็นพื้นที่การเติบโตใหม่ของอุตสาหกรรม โดยในปี 2023 มีวิดีโอไซไฟขนาดสั้นและขนาดกลางกว่า 470,000 วิดีโอที่ถูกปล่อยบนแพลตฟอร์มวิดีโอ เช่น Douyin, Kuaishou และ Bilibili ซึ่งเพิ่มขึ้นร้อยละ 192.2 เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า
การตีพิมพ์ผลงานไซไฟก็เติบโตอย่างต่อเนื่องเช่นกัน ข้อมูลจากสมาคมนักเขียนแห่งประเทศจีนแสดงให้เห็นว่ามีการเพิ่มขึ้นของผลงานไซไฟร้อยละ 15 ในปี 2023 โดยมีผลงานใหม่ประมาณ 250,000 ชิ้นที่ถูกสร้างขึ้น
ในขณะเดียวกัน เกมไซไฟสร้างรายได้มากที่สุด โดยคิดเป็นมูลค่า 65.19 พันล้านหยวน (ประมาณ 325 พันล้านบาท) ซึ่งเพิ่มขึ้นร้อยละ 15.4 เมื่อเทียบกับปีก่อน
อู๋ เยี่ยน ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยวิทยาศาสตร์และจินตนาการมนุษย์จากมหาวิทยาลัย Southern University of Science and Technology ในมณฑลกวางตุ้งตอนใต้ กล่าวว่า เกมไซไฟของจีนแสดงแนวโน้มเชิงบวกในการเข้าสู่ตลาดสากล โดยบางเกมที่ผสมผสานฉากและค่านิยมจากวัฒนธรรมจีนโบราณประสบความสำเร็จในหมู่ผู้เล่นทั่วโลก
การพัฒนา IP ยังกลายเป็นแรงขับเคลื่อนการเติบโตสำคัญของอุตสาหกรรม ซึ่งแสดงให้เห็นในรูปแบบการท่องเที่ยววัฒนธรรมไซไฟและสินค้าต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับ IP หลักๆ อย่างเช่นผลงานของหลิวฉือซิน นักเขียนไซไฟชื่อดัง
ในปี 2023 การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมไซไฟสร้างรายได้ 31.06 พันล้านหยวน (ประมาณ 155 พันล้านบาท) โดยเพิ่มขึ้นร้อยละ 106.7 จากปีก่อนหน้า ขณะที่สินค้าที่ได้รับแรงบันดาลใจจากผลงานของหลิวฉือซินมีรายได้ประมาณ 210 ล้านหยวน (ประมาณ 1.05 พันล้านบาท) ตามรายงาน
รายงานยังคาดการณ์ว่าผลกระทบของเทคโนโลยีนวัตกรรม เช่น ปัญญาประดิษฐ์ (AI) ต่ออุตสาหกรรมไซไฟจะชัดเจนมากขึ้น ในขณะที่การผสมผสานอย่างลึกซึ้งของไซไฟกับอุตสาหกรรมแห่งอนาคตมีศักยภาพในการพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่ๆ
หวังถิง หัวหน้าศูนย์วิจัยไซไฟแห่งประเทศจีน กล่าวว่าสถานการณ์ในปัจจุบันบ่งชี้ว่าอุตสาหกรรมไซไฟของจีนกำลังก้าวเข้าสู่ยุคทองแห่งการพัฒนา โดยหลายภาคส่วนแสดงให้เห็นถึงทิศทางการเติบโตที่ชัดเจน
ผู้เชี่ยวชาญให้เครดิตการขยายตัวอย่างรวดเร็วของอุตสาหกรรมไซไฟของจีนไปยังความสามารถทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่เพิ่มขึ้นของประเทศและความแข็งแกร่งของชาติ
เฉินฮุย เลขาธิการสมาคมศึกษาอนาคตแห่งประเทศจีน กล่าวว่า ผู้คนมีความมั่นใจมากขึ้นเกี่ยวกับความเป็นไปได้ที่นิยายวิทยาศาสตร์จะกลายเป็นความจริงในประเทศจีน
แม้ว่าจะยังคงมีความท้าทายหลายประการ เช่น การขาดแคลนความเชี่ยวชาญและผู้เชี่ยวชาญ รวมถึงการละเมิด IP แต่ผู้เชี่ยวชาญและคนในอุตสาหกรรมยังคงมองในแง่ดีต่ออนาคตของอุตสาหกรรมไซไฟในจีน
พวกเขาเรียกร้องให้มีการใช้ประโยชน์จากศักยภาพของอุตสาหกรรมไซไฟ โดยการใช้เทคโนโลยีใหม่และการเสริมสร้างการศึกษาไซไฟและการคุ้มครอง IP
นักเขียนไซไฟ เฉินฉิวฟาน กล่าวว่า เขาเชื่อว่ารูปแบบใหม่ในการสร้างเนื้อหาไซไฟ เช่น ปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับคอมพิวเตอร์ นิยายเชิงโต้ตอบออนไลน์ และเนื้อหาที่สร้างโดย AI กำลังจะกลายเป็นแนวโน้มใหม่ที่จะกำหนดรูปแบบอุตสาหกรรมไซไฟ
ศาสตราจารย์ ถันจินเวิง จากมหาวิทยาลัยมาเก๊า เน้นย้ำถึงความสำคัญของการสนับสนุนนโยบายและการลงทุนทางการเงินที่เพิ่มขึ้นในการส่งเสริมการศึกษาไซไฟ Tam เชื่อว่าการศึกษาไซไฟสำหรับเยาวชนควรได้รับการพิจารณาเป็นส่วนสำคัญในการเสริมสร้างนวัตกรรมทางเทคโนโลยีและส่งเสริมการรู้วิทยาศาสตร์แก่สาธารณชน
รายงานก่อนหน้านี้เกี่ยวกับการพัฒนาไซไฟในจีนแสดงให้เห็นว่าจนถึงเดือนมิถุนายน 2021 มีมหาวิทยาลัย 18 แห่ง รวมถึง Southern University of Science and Technology และ Tsinghua University ที่ได้เปิดสอนหลักสูตรเกี่ยวกับไซไฟ 28 หลักสูตร
อุตสาหกรรมไซไฟที่เติบโตขึ้นอย่างรวดเร็วมีส่วนช่วยในการบ่มเพาะนวัตกรรมและเปลี่ยนจินตนาการให้เป็นกำลังการผลิต นำไปสู่อนาคตที่สดใสที่เป็นประโยชน์ต่อทุกฝ่าย
