นราธิวาสเป็นหนึ่งในจังหวัดที่มีศักยภาพด้านการท่องเที่ยว เนื่องด้วยการมีแหล่งท่องเที่ยวที่หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรม แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติและยังเป็นแหล่งรวมผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นที่มีสวยงาม
ทว่าเหตุการณ์ความไม่สงบในอดีตของสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ได้ส่งผลกระทบต่อภาพลักษณ์ ทางจังหวัดนราธิวาสจึง จัดให้มีกิจกรรมส่งเสริมภาคการท่องเที่ยวภายในจังหวัดนราธิวาส สร้างการรับรู้แก่สาธารณชนเชิงรุก ภายใต้โครงการ ชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี และคัดเลือกบุคคล 3 คน เพื่อเป็นทูตการท่องเที่ยว (Ambassador) 3 บรรยากาศ ตามรูปแบบการท่องเที่ยว ได้แก่ ชัยพล จูเลี่ยน พูพาร์ต (นิว) เป็นทูตการท่องเที่ยวแนวผจญภัย (Adventure) , วงศกร ปรมัตถากร (นิว) เป็นทูตการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม (Culture) และ อัญรินทร์ ธีราธนันพัฒน์ (ทับทิม) เป็นทูตการสนับสนุนผลิตภัณฑ์ท้องถิ่น (Local Shopping)
ชัยพล จูเลี่ยน พูพาร์ต (นิว)
ทูตการท่องเที่ยวแนวผจญภัย (Adventure)
อยากมานราธิวาสมานานแล้ว แต่ไม่มีโอกาสสักที ครั้งนี้ถือเป็นครั้งแรก เมื่อทางจังหวัดฯ เชิญมาร่วมกิจกรรมแคมเปญโครงการ “ชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี”ก็ตอบรับทันที ไม่คิดอะไรเลย อยากมาจริง ๆ เมื่อได้มาก็ไม่มีเหตุการณ์อย่างที่หลายคนกังวล และประทับในหลาย ๆ เรื่อง
“ผมมองว่าเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเป็นเรื่องเล็ก ๆ เมื่อเทียบกับบนโลกใบนี้หรือประเทศไทย เพราะไม่มีที่ไหนปลอดภัยร้อยเปอร์เซ็นต์อยู่แล้ว และไม่มีที่ไหนที่อันตรายร้อยเปอร์เซ็นต์ แม้แต่ในกรุงเทพมหานครเอง ถ้าเราอยู่ผิดที่ผิดเวลามันก็เจอเหตุร้ายได้”
เช่นเดียวกับจังหวัดนราธิวาส ผมยอมรับว่า แรกพอลงจากเครื่องบินมาใจยังเต้นตุ้ม ๆ ต่อม ๆ พอได้นั่ง รถผ่านสองสามด่านก็เห็น ชาวบ้านก็ยังคงดำรงชีวิตค้าขายไปมาหาสู่กันปกติ และเมื่อได้สัมผัสสถานที่ท่องเที่ยวต่าง ๆ แล้วพบว่าจังหวัดนราธิวาสน่าเที่ยวจริง ๆ เพราะยังมีแหล่งท่องเที่ยวที่สมบูรณ์ ส่วนหนึ่งอาจเกิดจากที่หลายคนไม่กล้ามา ทำให้ความเป็นธรรมชาติยังคงสมบูรณ์อยู่มากก็เป็นได้
การมานราธิวาสทริปนี้สถานที่ผมไปพักคือหมู่บ้านประชานิมิต ตำบลกาหลง อำเภอศรีสาคร ได้สัมผัสบรรยากาศและวิถีชีวิตของคนในชุมชนพักกับชาวบ้านแบบโฮมเตย์ ที่นี่มีผลไม้อุดมสมบูรณ์ ทั้งทุเรียน เงาะ มังคุด ได้เรียนรู้วิถีชีวิตของคนพื้นที่ และแหล่งเรียนรู้ต่าง ๆ ในชุมชน ก็ติดใจบรรยากาศ และอากาศที่บริสุทธิ์ นอกจากนี้ยังมีโอกาสได้ดูดาวในตอนดึก และในช่วงเช้าตรู่ ก็จิบชา ดูแสงแรกและหมอกที่ภูต้นเหรียง
จากนั้นก็มีโอกาสไปล่องแก่งสันกาลาคีรีศรีสาคร เป็นอีกกิจกรรมที่ตื่นเต้นเร้าใจ อยู่ในตำบลศรีบรรพต พื้นเป็นที่ราบสูงสภาพป่าดิบชื้นยังคงอุดมสมบูรณ์ไปด้วยพืชพันธุ์ไม้นานาชนิด และได้ไปเยี่ยมชมเหมืองทองโบราณ แหล่งแร่ทองคำ โต๊ะโมะ อยู่บริเวณภูเขาชายแดนไทย-มาเลเซีย ในเขต อ.สุคิริน จ.นราธิวาส ที่มีการค้นพบทองคำที่บ้านโต๊ะโมะ สมัยในหลวง ร.5 จุดที่พบห่างจากชายแดนมาเลเซีย เพียง 800 เมตร พื้นที่ดังกล่าวเป็นส่วนหนึ่งของเทือกเขาสุไหงโกลก แหล่งแร่ทองคำอยู่ในกลางหุบเขา สายน้ำที่ไหลลงมาจากป่าลึก มีผงทองคำปะปนไหลลงมาชาวบ้านได้ใช้ “เลียง” เครื่องมือร่อนทองทำด้วยไม้ รูปร่างคล้ายกระทะ ตักเศษดินเศษหินใต้น้ำขึ้นมาร่อนหาทองคำ
“ผมก็ลองไปร่อนกับเขามั่ง สนุกดียิ่งมีป้าที่เป็นคนอยู่ในพื้นที่มาสอน พร้อมโชว์ทองที่ร่อนได้ และบอกกว่าหน่วยก้านดีสอนง่ายกว่าคนอื่น ๆ ก็เลยมีความหวังว่าจะได้ทองกับเขามั่ง แต่พอดีเวลามีน้อยต้องเดินทางไปต่อ ไว้มาคราวหน้าจะมาร่อนยาว ๆ”
และจุดสุดท้ายได้ไปเที่ยวที่สะพานคอยร้อยปีเป็นสะพานข้ามแม่น้ำตากใบไปยังเกาะยาว อยู่ระหว่างแม่น้ำตากใบและทะเลนะ มีความยาว 345 เมตร ชาวบ้านส่วนใหญ่เป็นมุสลิมประกอบอาชีพประมงและสวนมะพร้าว เราไปชมแค่สะพานและสวนสาธารณะแถวสะพาน แต่ไม่ได้ข้ามไปเกาะยาว เพราะตอนนั้นเย็นมากแล้ว
วงศกร ปรมัตถากร (นิว)
ทูตการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม (Culture)
มีโอกาสกาสมาเที่ยวนราธิวาส และได้เห็นประเพณีวัฒนธรรมต่าง ๆ มากมาย ผมไปดูสถานที่ทำเรือกอและของชาวประมงพื้นถิ่นที่ทำมากว่า 100 ปี ซึ่งเป็นอาชีพหนึ่งที่ชาวบ้านใช้เป็นเครื่องมือทำมาหากิน ได้ทดลองขับก็ชอบ มาก ได้รู้เห็นวิถีชีวิตความเป็นอยู่ที่ยังคงความเป็นธรรมชาติที่งดงาม
จากนั้นเช้าอีกวันก็ได้เดินทางไปพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นขุนละหาร เป็นพิพิธภัณฑ์ที่อนุรักษ์และสืบสานวัฒนธรรมท้องถิ่น และความเป็นเอกลักษณ์ดั้งเดิมนำศิลปะภูมิปัญญาชาวบ้าน ประยุกต์มาเป็นผลิตภัณฑ์สมัยใหม่สู่การสร้างรายได้ สร้างอาชีพให้ชุมชนยั่งยืนโดยนำผลิตภัณฑ์ "ขุนละหาร" มาเป็นสัญญาลักษณ์
สาย ๆ ก็เดินทางไปยัง บ้านยะหอ ตำบลแม่ดง อำเภอแว้ง จ.นราธิวาส เพื่อเยี่ยมแหล่งผลิตกลอง “บานอ” เป็นศิลปะการแสดงและดนตรีชนิดหนึ่ง ใช้ไม้ตี ให้เกิดเสียงกังวาน เพื่อให้ชาวบ้านได้รับรู้ว่ามีการจัดงานเลี้ยงในหมู่บ้าน
“ปัจจุบันศิลปวัฒนธรรมบานอ กำลังจะสูญหายไป ซึ่งในขณะนี้ทางผู้ใหญ่และผู้เฒ่าผู้แก่ที่เชี่ยวชาญด้านศิลปวัฒนธรรมบานอ มีการฟื้นฟูและมีการสาธิตการทำบานอใกล้จะเสร็จสมบูรณ์แล้ว มีชื่อว่า“บานอเม๊ะมอและ” ถ้าแปลเป็นภาษาไทยว่า “นางฟ้า” และยังมีการถ่ายทอดให้แก่เยาวชนรุ่นหลัง”
จากนั้นก็ได้เดินทางไปสักการะวัดไทยในพื้นที่วัดชลธาราสิงเห (วัดพิทักษ์แผ่นดินไทย) ได้เห็นความเป็นอยู่ระหว่างชาวไทยพุธ ชาวไทยมุสลิมอาศัยอยู่ร่วมกันอย่างกลมกลืน และมีความสุข ไม่ได้มีปัญหาอย่างที่ใคร ๆ เข้าใจกัน ทุกคนมีความรักสามัคคีปองดองกันแม้ต่างศาสนาก็ตาม เห็นการช่วยกันพัฒนาเมืองให้น่าอยู่
อีกจุดหนึ่งที่ได้มีโอกาสมาสักการะ คือ ศาลเจ้าจีน “โก้วเล้งจี่” ศูนย์รวมใจชาวนราเชื้อสายจีนมีลักษณะที่แปลกกว่าศาลเข้าอื่น และมีเจ้าที่หรือเจ้าศาลเป็นหัวหน้ามังกรคาบแก้ว ประดิษฐานรูปหล่อหลวงปู่ทวดเหยียบน้ำทะเลจืด ปลุกเสกโดยหลวงปู่ทิม พระครูวิสัยโสภณ วัดช้างไห้
ที่ประทับใจแห่งหนึ่ง เป็นมัสยิดที่อายุมากกว่า 300 ปีที่นำเอาไม่ตะเคียนทั้งหลัง ที่ในสมัยนั้นไม่มีเทคโนโลยี แต่สามารถสร้างและมีความแข็งแรงจนถึงปัจจุบัน...“ทุกศาสนาสอนให้รู้จักการให้ รู้จักการแบ่งบัน และเป็นคนดี ไม่เบียดเบียนกัน เป็นหัวใจสำคัญที่ผมเดินทางมาที่นี่ เพื่อนำเรื่องราวต่าง ๆ มาถ่ายทอดให้ทุกคนได้รับรู้”
อัญรินทร์ ธีราธนันพัฒน์ (ทับทิม)
ทูตการสนับสนุนผลิตภัณฑ์ท้องถิ่น (Local Shopping)
มาเที่ยวจังหวัดนราธิวาส 3-4 ครั้งแล้ว แต่ครั้งนี้ได้มีโอกาสมาเที่ยวและสัมผัสกับชุมชนท้องที่อย่างใกล้ชิดความเป็นพื้นบ้านอย่างแท้จริง
สถานที่ช็อปปิ้งแห่งแรกที่ “ทับทิม” มาเยือนก็คือ ศูนย์ โอทอป อ.เมือง จ.นราธิวาส สินค้าโอทอป คือใบไม้สีทอง หรือย่านดาโอ๊ะ เป็นไม้เถาขนาดใหญ่ ใบอ่อนมีขนสีน้ำตาลแดง (ทองแดง) เป็นพืชที่พบเฉพาะในเขตจังหวัดปัตตานี ยะลา นราธิวาส ใบไม้สีทอง นิยมเก็บใบไม้สดจากต้นมาทำให้แห้งตามธรรมชาติ ด้วยการนำมาใส่หนังสือพิมพ์ไว้จนแห้งและเก็บไว้เป็นของที่ระลึกถึงว่า ครั้งหนึ่งเราได้มาเยือนพื้นที่แห่งนี้
“ทับทิม” บอกว่า ทื่ชื่นชอบคือเรื่องอาหารการกิน ครั้งนี้ก็จัดเต็มทุกเมนู ทั้งยำปลากุเลา บูดู เป็นคนชอบท่องเที่ยวและลิ้มลองอาหารท้องถิ่นที่แปลก ๆ เมื่อลองชิมน้ำบูดูผสมทุเรียนแล้ว มันคืน ชีส นราธิวาสดี ๆ นี่เอง (หัวเราะ) ให้รสชาติที่เปรี้ยวเหมือนทุเรียนหมัก
ปลากุเลาที่ตากใบ เป็นไฮไลท์ ที่เธอเล็งเป้าตั้งแต่รู้ว่าจะมาที่แห่งนี้ ที่ชอบมากเป็นพิเศษ เพราะมีกรรมวิธีที่แตกต่างไปจากถิ่นอื่น ๆ การทำปลากุเลา ตากใบจะคัดเลือกปลาสดใหม่ที่จับได้ในอำเภอตากใบและในทะเลนราธิวาสเท่านั้น ปลากุเลา เป็นปลาเนื้อละเอียดหายาก มีคุณสมบัติเหมาะแก่การนำมาทำปลาเค็มอย่างยิ่ง จนได้ชื่อว่า "ราชาแห่งปลาเค็ม"
ส่วนบรรยากาศสถานที่ช็อปปิ้งพลบค่ำ เธอบอกว่า “พอดีเป็นช่วงเทศกาลฮารรีรายอ ก็ออกมาเดินช็อปปิ้งถ่ายรูปได้ วิถีของคนที่นี่ยังคงดำรงชีวิตตามปกติไม่มีอะไรที่น่ากังวล หากใครมีโปรแกรมท่องเที่ยว นราธิวาสเป็นจังหวัดหนึ่งที่น่าจะบรรจุอยู่ในแผนท่องเที่ยวปลายปีนี้”
