เพราะความที่ดูเหมือนจะมีอะไร(อย่างน้อยๆ ก็ดูตั้งใจและมีกึ๋นมากกว่าตลกที่ลุกขึ้นมาทำหน้าที่เป็นผู้กำกับคนอื่นๆ) จากงานหนังอย่าง "คนปีมะ" "หลวงพี่เท่ง" นั่นเองที่อาจจะทำให้หลายคนคงคิดเดาคาดหวังไว้อย่างลึกๆ ว่า "อีส้มสมหวัง" หนังใหม่ล่าสุดของ "โน้ต เชิญยิ้ม" คงจะเป็นอะไรที่ "ดูดี" และ "ลงตัว" อันหมายถึงการพัฒนาการที่เป็นไปในทิศทางบวกที่บ่มเพาะมาจากประสบการณ์อย่างแน่นอน
แต่พลันที่หนังเรื่องนี้จบลง เชื่อว่าหลายคนคงต้องคิดเหมือนๆ กันแน่ว่า ใช่คุณภาพของตัวหนังจริงๆ หรือ? หรือเพราะอะไรกันแน่ที่ทำให้ตลกรุ่นใหญ่คนนี้เคยได้ชื่อว่าเป็นผู้กำกับเงินล้านมาแล้ว?
.....
"เอ็งต้องร้องเพลงลูกทุ่ง เอ็งจะยิ่งใหญ่ เอ็งจะกลายเป็นเทพบุตรลูกทุ่งคนต่อไป"
เสียงที่ก้องอยู่ในหัวที่ว่านี้เองที่ทำให้ "สมหวัง" (เต้ ปิติศักดิ์) ก้าวเท้าเข้าไปสมัครเป็นนักร้องของวงดนตรีลูกทุ่งชื่อดังยอดนิยมของคนไทยขวัญใจแม้กระทั่งบรรดาลูกเด็กเล็กแดงทั้งหลายที่ชื่อว่า "ยอดรัก สลักใจ" ที่ตนเองหลงใหลคลั่งไคล้อยู่อย่างมิได้ลังเลในโอกาสประจวบเหมาะที่วงดนตรีคณะดังกล่าวมาปิดวิกทำการแสดง
นั่นเองที่ทำให้ชายหนุ่มคนนี้ได้เข้าไปพบกับรูปแบบชีวิตที่หลากหลายของเพื่อนร่วมวง ทั้ง กะเทยสองนาง อย่าง "เจ๊ดอก" (เจี๊ยบ เชิญยิ้ม) และ "เจ๊กิ๊ฟท์" (เจ๊กิ๊บอยากตาย) ผู้จัดการวง (ค่อม ชวนชื่น) ฯลฯ
รวมทั้งหางเครื่องสาวสวย "ส้ม" (กบ สุวนันท์ คงยิ่ง) ลูกสาวของ "บำเรอ" (โน้ต เชิญยิ้ม) คนคุมเก้าอี้ปิดวิกประจำวง
"สมหวัง" ไม่ได้สมหวังกับการเป็นนักร้องในทันทีทันใด เขาต้องเริ่มหัดไต่เต้าตั้งแต่เด็กยกของ ยกเครื่องดนตรี และอีกสารพัดงานที่ต้องใช้แรง รวมไปถึงบรรดา "คู่แข่ง" คนอื่นๆ ที่อยากจะก้าวขึ้นไปเป็นนักร้องลูกทุ่งเช่นเดียวกับเขา ซึ่งก็มิได้แตกต่างอะไรนักไปจากความต้องการของหัวใจที่มีต่อสาว "ส้ม" ที่มีคู่แข่งคนสำคัญอย่าง "พงศ์" (โน้ต จูเนียร์) แดนเซอร์หนุ่มผู้ซึ่งแอบชอบหางเครื่องสาวสวยคนนี้อยู่เช่นกัน...
แม้จะได้ดาราฝีมือดีอย่าง "เต้ ปิติศักดิ์" รวมถึงดาราที่ชื่อน่าจะขายโปรโมตได้ไม่ยากนักอย่าง "กบ สุวนันท์" มาร่วมเป็นส่วนหนึ่งของตัวหนัง แต่เรื่องที่น่าเสียดายก็คือ ผู้กำกับเองกลับไม่สามารถทำให้ตัวหนังมีเนื้อหาและมุมมองพอที่จะดึงเอาจุดเด่นที่ทั้งสองมีอยู่ออกมาได้แม้แต่น้อยนิด กระทั่งส่งผลให้ทั้งคู่เองไม่ผิดอะไรไปจากตัวละครในฐานะตัวประกอบอื่นๆ ที่จะว่าไปแล้วหลายตัวยังจะมี "บทบาท" มากกว่าเสียด้วยซ้ำ
อีส้มสมหวังมิได้บอกหรื่อสื่ออะไรมากไปกว่าการแสดงให้เห็นถึง ชีวิต สังคม ประสบการณ์การของบรรดาผู้คนที่อยู่ในวงดนตรีลูกทุ่งวงหนึ่งที่ต้องวนเวียนไปแสดงตามสถานที่ต่างๆ และต้องพบเจอกับเรื่องราวมากมาย โดยมีแกนหลักอยู่ที่การพยายามขาย "เหตุการณ์ที่ตลก" เป็นหลัก
ความสัมพันธ์ของตัวละครและเรื่องราวทั้งหมดเป็นไปอย่างหลวมๆ จนแทบจะไม่สามารถนำมาจับพันเกี่ยวหรือต่อเนื่องกันได้
หลายครั้งที่อยู่ดีๆ ตัวละครที่น่าจะเป็นตัวเดินเรื่องอย่างอีส้มกับไอ้สมหวังก็หายจนถูกลืมนึกถึงไปเสียดื้อๆ ทุกๆ ตัวละครล้วนแล้วแต่มีบุคลิกที่แบนราบ ไม่มีการพัฒนาการทางด้านอารมณ์ หนังแทบจะไม่ทำให้เกิดความเชื่อหรือรู้สึกได้เลยว่าเรื่องราวพฤติกรรม คำพูดต่างๆ ที่ถูกถ่ายทอดออกมา ทั้งหมดมีคุณค่าพอที่ผู้ชมจะเกิดอารมณ์เข้าไปมีส่วนร่วมด้วย
ที่เลวร้ายอะไรยิ่งกว่าก็คือการขายความตลกที่อิงอยู่กับคำหยาบ การแก้ผ้า กระทั่งเลยเถิดไปกับการรับประทานขี้ - เยี่ยว
มองไปที่บทบาทการแสดงเฉพาะตัวบุคคลที่ต้องชื่นชมก็คือ นักร้องลูกทุ่งชื่อดัง "ยอดรัก สลักใจ" ซึ่งแม้จะร้างงานหนังมานานแต่เพราะความเป็นนักร้องลูกทุ่งที่ไหลเวียนอยู่ในสายเลือดอย่างแท้จริงของเขาอยู่แล้วกับบทที่ว่ามันจึงไม่ใช่เรื่องยากแต่อย่างไรในการสร้างความเชื่อให้เกิดขึ้นมา
ส่วนที่น่าผิดหวังเป็นอย่างมากก็คือนางเอกสาว "กบ สุวนันท์ คงยิ่ง" ที่อุตส่าห์สู้ทนฝึกซ้อมเพื่อโชว์ลีลาในการเป็นหางเครื่อง แต่ทว่าทั้งท่าเต้นรวมถึงบทของเธอนั้นแทบจะหาได้มีส่วนร่วมกับตัวหนังสักเท่าไหร่ กลับกลายเป็นว่าที่ดูเด่นกว่าก็คือสาว "ชมพู่ ก่อนบ่ายฯ" ที่มารับบทตัวรอง
หากความต้องการของผู้กำกับ "อีส้มสมหวัง" อยู่ที่การอยากจะอยากอนุรักษ์และถ่ายทอดความเป็นลูกทุ่งเพื่อสื่อให้ผู้คนทั่วไปได้รับรู้ถึงคุณค่าของวิชาชีพตรงนี้แล้ว คงบอกได้คำเดียวว่า "อีส้มไม่สมหวัง" อย่างแน่นอน
