4 เดือนเปลี่ยนดิจิทัลไทย เปิดใจ 'ไชยชนก' ปลุกกระทรวงดีอี เดินหน้าปลดล็อกกฎหมายค้าง ชนแพลตฟอร์มยักษ์ หยุดผูกขาดขนส่ง เคลียร์สินค้าส่ออันตราย บี้ลดค่าจีพี-หาทางรอดช่วยเอสเอ็มอี
ก้าวเข้าสู่ตำแหน่ง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (ดีอี) คนใหม่ไม่นาน นายไชยชนก ชิดชอบ ย้ำชัดว่า 4 เดือนนี้จะเป็นช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อ ที่ทุกภารกิจของกระทรวงต้องเดินหน้าอย่างมีผลลัพธ์ โดยหัวใจหลักอยู่ที่การคลี่คลายประเด็นใหญ่ที่คั่งค้าง และปัญหาคาราคาซังที่มีผลกระทบต่อชีวิตประชาชนจำนวนมาก
โดยเขายอมรับตรงไปตรงมาว่า ยังไม่สามารถไล่ดูทุกประเด็นของกระทรวงได้ครบถ้วนทั้งหมด แต่ทุกเรื่องสำคัญได้สั่งการให้ทีมงานเร่งเดินหน้าต่อทันที ในลิสต์กฎหมายที่ค้างอยู่ มีทั้ง พระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) อุตุนิยมวิทยา, พ.ร.บ.การประกอบกิจการไปรษณีย์, พ.ร.บ.ส่งเสริมอุตสาหกรรมเกม และ พ.ร.บ.ธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ ต้องเร่งสานต่อโดยไม่ให้ช้าไปกว่านี้อีก
◉ หยุดผูกขาด เปิดทางไปรษณีย์
หนึ่งในข้อกังวลใหญ่ที่ถูกตั้งคำถามตรงๆ คือ แพลตฟอร์มดิจิทัลกำลังผูกขาดระบบขนส่ง โดยเฉพาะ TikTok Shop ที่กำหนดให้ผู้ค้าใช้ผู้ให้บริการโลจิสติกส์เฉพาะเจ้า ซึ่งในบางประเทศถูกวิจารณ์ว่าจำกัดเสรีภาพผู้ค้า ทำให้ "ไปรษณีย์ไทย"รัฐวิสาหกิจอายุ 142 ปี กลายเป็นผู้ถูกลืมและสูญเสียรายได้อย่างหนัก
นายไชยชนก ตอบอย่างมั่นใจว่า "ผมเดินหน้าในเรื่องนี้อยู่แล้ว" โดยเฉพาะการผลักดันให้ผู้บริโภคและผู้ประกอบการ "มีสิทธิ์เลือก" ว่าจะใช้ขนส่งของใคร เพื่อลดต้นทุน เพิ่มโอกาสการทำกำไร และลดการพึ่งพาแพลตฟอร์มแบบรวมศูนย์
◉ เอาผิดแพลตฟอร์ม ขายของห่วย
ท่ามกลางการถกเถียงเรื่องการกำกับ TikTok Shop ที่ สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) หรือ เอ็ตด้า ได้ประกาศให้เป็น "แพลตฟอร์มดิจิทัล"ภายใต้การดูแลตามกฎหมาย DPS ตั้งแต่ 1 ต.ค.68 ล่าสุด กลับมีเคสสะเทือนสังคม เมื่อเด็กหญิงวัย 10 ขวบ เสียชีวิตจากการใช้ไดร์เป่าผมที่แม่ซื้อออนไลน์มาเก็บไว้กว่า 2 ปี ซึ่งถูกระบุว่าไม่ได้มาตรฐาน
รัฐมนตรีดีอี ตอบอย่างตรงไปตรงมาว่า เพิ่งได้รับทราบกรณีนี้ ขอเวลาศึกษากฎหมาย DPS เพิ่มเติมก่อนว่า มีอำนาจในการบังคับใช้ เพื่อให้แพลตฟอร์มรับผิดชอบต่อสิ่งที่เกิดขึ้นหรือไม่
"นับตั้งแต่เข้ารับตำแหน่ง ได้เร่งหารือกับภาคเอกชนเพื่อหาแนวทางบูรณาการการทำงานร่วมกันในการแก้ไขปัญหาต่างๆ ทุกบริษัทที่ได้พูดคุยต่างมีท่าทีให้ความร่วมมืออย่างดี และรู้สึกเปิดกว้างในการเจรจามากกว่ารัฐบาลชุดก่อน จึงเชื่อมั่นว่า จะสามารถนำไปสู่การหาทางออกที่มีประสิทธิภาพและได้รับความร่วมมือในหลากหลายรูปแบบ" นายไชยชนก กล่าว
◉ ทางออกอื่นต้องมี ถ้าลดค่าจีพีไม่ได้
ส่วนเรื่อง "ค่าจีพี" หรือค่าคอมมิชชันที่แพลตฟอร์มเรียกเก็บจากผู้ค้า ซึ่งหลายฝ่ายมองว่าเป็นภาระสำคัญในยุคเศรษฐกิจย่ำแย่
หลังจากมอบหมายให้ เอ็ตด้า ไปศึกษาแนวทางในการปรับลด นายไชยชนก ยอมรับว่า ยังไม่ได้หารือกับเอ็ตด้าอย่างเป็นทางการ แต่ได้พูดคุยเบื้องต้นกับบางแพลตฟอร์มแล้ว ซึ่งพบว่า "เอกชนไม่อยากลดจีพี" เนื่องจากกระทบกระบวนการทำธุรกิจและโมเดลรายได้โดยตรง
แม้จะเป็นเรื่องยาก แต่เขาก็ไม่ยอมจบแค่นั้น โดยวางแนวทางให้แพลตฟอร์มหาโซลูชันใหม่มาทดแทน พร้อมตั้งเงื่อนไขว่า หากไม่ลดค่าจีพี ก็ต้องเสนอทางเลือกอื่นที่ช่วยให้ประชาชนรอดจากวิกฤตเศรษฐกิจนี้ โดยเฉพาะผู้ค้าเอสเอ็มอีที่แบกต้นทุนไม่ไหว