ETDA เขย่าตลาดออนไลน์! ล็อกเป้า 19 แพลตฟอร์มเสี่ยงสูง บีบยืนยันตัวตน-เปิดข้อมูลผู้ขาย สั่งคุมเข้มก่อนปล่อยสินค้า หวั่นกระทบสาธารณะ-สิทธิคนใช้
นายชัยชนะ มิตรพันธ์ ผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) หรือ ETDA (เอ็ตด้า) เปิดเผยว่า เมื่อเร็วๆ นี้ ETDA โดยทีมกำกับดูแลกฎหมาย DPS ได้จัดประชุมชี้แจงมาตรการดูแลการให้บริการบนแพลตฟอร์มดิจิทัลประเภทตลาดออนไลน์ ตามพระราชกฤษฎีกาการประกอบธุรกิจบริการแพลตฟอร์มดิจิทัลที่ต้องแจ้งให้ทราบ พ.ศ.2565 หรือกฎหมาย DPS โดยมีแพลตฟอร์มดิจิทัลประเภทตลาดสินค้า (Online Marketplace) ที่เข้าข่ายมีความเสี่ยงสูงจำนวน 19 รายชื่อเข้าร่วม เพื่อรับฟังแนวทางปฏิบัติตามกฎหมาย DPS ที่มีผลบังคับใช้แล้วเมื่อวันที่ 10 ก.ค.68
แพลตฟอร์มที่อยู่ในข่ายต้องปฏิบัติตามมาตรา 20 ภายใต้ประกาศ คธอ. ว่าด้วยการดำเนินการอื่นสำหรับแพลตฟอร์มตลาดสินค้าที่มีลักษณะเฉพาะตามมาตรา 18(2) โดยต้องยกระดับมาตรการด้านความปลอดภัย มาตรฐานสินค้า และการคุ้มครองผู้บริโภค เช่น การพิสูจน์และยืนยันตัวตนของผู้ขาย การเปิดเผยข้อมูลผู้ขาย การตรวจสอบมาตรฐานสินค้าก่อนวางขาย การกำหนดนโยบายควบคุมสินค้าและผู้ขาย รวมถึงการจัดตั้งช่องทางให้ผู้ใช้บริการสามารถแจ้งปัญหา และต้องแจ้งผลการดำเนินการแก่ทั้งผู้ร้องเรียนและผู้ขายภายใน 3 วันทำการ ตลอดจนการส่งข้อมูลของผู้ขายที่กระทำผิดให้แก่หน่วยงานรัฐเมื่อได้รับการร้องขอ
นอกจากนี้ ETDA ยังชี้แจงหลักเกณฑ์การประเมินว่าแพลตฟอร์มใดเข้าข่ายความเสี่ยงสูง ได้แก่ มีมูลค่าธุรกรรมในไทยเกิน 100 ล้านบาท ผู้ประกอบการไม่ได้จดทะเบียนนิติบุคคลกับกรมพัฒนาธุรกิจการค้า (DBD) และมีผู้ใช้งานทางธุรกิจตั้งแต่ 100 รายขึ้นไป หรือมีจำนวนผู้ใช้งานแบบรายเดือน (AMAU) มากกว่า 5% แต่ไม่เกิน 10% ของประชากร นอกจากนี้ ยังรวมถึงแพลตฟอร์มที่เปิดให้ผู้ใช้กระทำการโดยไม่มีมาตรการควบคุมที่มีประสิทธิภาพ ซึ่งอาจก่อให้เกิดเนื้อหาหรือการกระทำที่ผิดกฎหมาย กระทบต่อสิทธิมนุษยชน เด็ก ข้อมูลส่วนบุคคล หรือก่อให้เกิดผลกระทบเชิงลบต่อความเห็นทางการเมือง การเลือกตั้ง และประเด็นทางเพศ
ETDA ยืนยันว่า นอกเหนือจาก 19 รายชื่อที่ประกาศไปแล้ว ยังอยู่ระหว่างการตรวจสอบแพลตฟอร์มอื่นๆ เพิ่มเติม หากพบว่าเข้าเกณฑ์ความเสี่ยงสูงตามที่กำหนด จะมีการประกาศรายชื่อเพิ่มเติมในอนาคต โดยอ้างอิงมาตรา 24 ซึ่งกำหนดให้มีการทบทวนรายชื่อแพลตฟอร์มเสี่ยงสูงเป็นประจำทุกปี
ในการประชุมครั้งนี้ แพลตฟอร์มที่เข้าร่วมยังได้สอบถามประเด็นเพิ่มเติมเกี่ยวกับการบังคับใช้กฎหมาย DPS เช่น หลักเกณฑ์การคัดเลือกแพลตฟอร์มที่ต้องปฏิบัติตามประกาศ การปฏิบัติตามกฎหมายของหน่วยงานกำกับ เช่น สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) และสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) การเชื่อมโยงข้อมูลกับหน่วยงานรัฐ การพิจารณาความน่าเชื่อถือของข้อมูลที่ผู้ประกอบการแจ้ง และระยะเวลาเตรียมความพร้อมก่อนประกาศมีผลบังคับใช้ 180 วันนับจากประกาศในราชกิจจานุเบกษา
ETDA ยังได้เชิญหน่วยงานกำกับที่เกี่ยวข้อง อาทิ อย., สมอ. และสำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.) เข้าร่วมประชุม เพื่อตอบข้อสงสัยและหารือร่วมกัน ถือเป็นการบูรณาการการทำงานระหว่างหน่วยงานกำกับกับผู้ประกอบการแพลตฟอร์มดิจิทัล เพื่อยกระดับบริการให้มีมาตรฐานและได้รับความเชื่อมั่นจากผู้ใช้บริการมากยิ่งขึ้น
ผู้ให้บริการแพลตฟอร์มสามารถติดตามประกาศและคู่มืออื่นๆ ภายใต้กฎหมาย DPS ได้ที่เว็บไซต์ www.etda.or.th หรือสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมที่อีเมล sv-dps@etda.or.th และโทรศัพท์ 02-123-1234 ต่อทีมกำกับดูแลกฎหมาย DPS