กระทรวงดีอี เคาะสิทธิใช้ดาวเทียมต่างชาติ ปลดล็อกตลาดใหม่ ดึงเอกชนร่วมวง พลิกไทยจากผู้ใช้สู่เจ้าของเศรษฐกิจอนาคต
นายประเสริฐ จันทรรวงทอง รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (ดีอี) เป็นประธานการประชุมคณะกรรมการนโยบายอวกาศแห่งชาติ ครั้งที่ 1/2568 ณ ทำเนียบรัฐบาล เปิดเผยว่า รัฐบาลให้ความสำคัญกับการพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศของประเทศอย่างจริงจัง เพื่อส่งเสริมการใช้ข้อมูลดาวเทียมและเทคโนโลยีอวกาศในหลากหลายด้าน เช่น การจัดการภัยพิบัติ การเกษตร การจัดการทรัพยากรธรรมชาติ รวมถึงส่งเสริมการลงทุนจากภาคเอกชนในอุตสาหกรรมอวกาศ เพื่อผลักดันเศรษฐกิจใหม่ของประเทศ
ในการประชุมครั้งนี้ ที่ประชุมได้เห็นชอบร่างนโยบายการอนุญาตให้ใช้ดาวเทียมต่างชาติให้บริการในประเทศ หรือ นโยบาย Landing Rights และร่างประกาศคณะกรรมการนโยบายอวกาศแห่งชาติว่าด้วยหลักเกณฑ์ภาครัฐที่เกี่ยวข้อง เพื่อเตรียมรองรับการเปิดตลาดดาวเทียมสื่อสารระหว่างประเทศ ซึ่งเป็นการวางกรอบให้เกิดการแข่งขันที่เป็นธรรม พร้อมเปิดทางให้หน่วยงานของรัฐ ภาคธุรกิจ และประชาชนทั่วไปสามารถเข้าถึงบริการดาวเทียมที่หลากหลายมากขึ้น โดยร่างนโยบายดังกล่าวเตรียมนำเสนอคณะรัฐมนตรีพิจารณาในลำดับถัดไป
นายประเสริฐ กล่าวว่า ทั้งนี้ ที่ประชุมยังเห็นชอบในหลักการร่างแผนแม่บทอวกาศแห่งชาติ ซึ่งผ่านการปรับปรุงตามข้อเสนอแนะจากสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) หรือ สภาพัฒน์ และอยู่ระหว่างดำเนินการเพื่อเสนอคณะรัฐมนตรี (ครม.) เช่นกัน นอกจากนี้ ยังมีการรายงานความก้าวหน้าโครงการต่างๆ อาทิ การเตรียมลงนามข้อตกลง Artemis Accords การร่วมมือกับสาธารณรัฐประชาชนจีนในโครงการสถานีวิจัยนานาชาติบนดวงจันทร์ รวมถึงร่างนโยบายและแผนการบริหารจัดการการจราจรทางอวกาศ
ศาสตราจารย์พิเศษวิศิษฏ์ วิศิษฏ์สรอรรถ ปลัดกระทรวงดีอี ในฐานะเลขานุการของคณะกรรมการนโยบายอวกาศแห่งชาติ กล่าวว่า คณะกรรมการยังได้ติดตามความคืบหน้านโยบายดาวเทียมสื่อสารแห่งชาติจากมติการประชุมครั้งก่อน ซึ่งอยู่ระหว่างเสนอคณะรัฐมนตรีเพื่อมอบหมายหน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการ โดยแผนการขับเคลื่อนกิจการอวกาศของไทยแบ่งออกเป็น 3 ด้าน ได้แก่ ด้านนโยบาย กฎหมาย และกฎระเบียบ, ด้านความร่วมมือระหว่างประเทศ และด้านโครงสร้างพื้นฐานอวกาศ โดยเน้นการเชื่อมโยงกับเทคโนโลยีดิจิทัลและโครงสร้างพื้นฐานสำคัญ เพื่อสร้างความมั่นคง ลดความเหลื่อมล้ำ และผลักดันประเทศสู่เศรษฐกิจฐานความรู้
สำหรับผู้เข้าร่วมประชุมประกอบด้วย น.ส.สุดาวรรณ หวังศุภกิจโกศล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.), น.ส.ลิณธิภรณ์ วริณวัชรโรจน์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) รวมถึงผู้แทนจากกระทรวงกลาโหม, กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม, กระทรวงมหาดไทย (มท.), กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กระทรวงการต่างประเทศ (กต.), สำนักงบประมาณ (สงป.), สภาพัฒน์, สำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.), สำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ (สมช.) และกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิด้านต่างๆ
นอกจากนี้ ยังมีศาสตราจารย์พิเศษวิศิษฏ์ วิศิษฏ์สรอรรถ ปลัดกระทรวงดีอี ในฐานะกรรมการและเลขานุการ, นายเวทางค์ พ่วงทรัพย์ เลขาธิการคณะกรรมการดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สดช.), พลโทสุวัฒน์ ยศประกอบ เจ้ากรมเทคโนโลยีสารสนเทศและอวกาศกลาโหม และนายปกรณ์ อาภาพันธุ์ ผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ ในฐานะผู้ช่วยเลขานุการร่วมเข้าร่วมประชุมด้วย
