ดีอี-ดีป้าหนุนเกมไทยผงาด เร่งออกกฎหมายพลิกโฉมวงการ เปลี่ยนความบันเทิงสู่โอกาสใหม่ ดันไทยขึ้นแท่นศูนย์กลางเกมโลก โกยรายได้เข้าประเทศ
ในยุคที่เกมไม่ได้เป็นเพียงความบันเทิง แต่ได้กลายเป็นอุตสาหกรรมระดับโลกที่สร้างรายได้มหาศาล ประเทศไทยกำลังก้าวสู่บทใหม่ ผ่านกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (ดีอี) โดยสำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัล หรือ ดีป้า เร่งผลักดัน (ร่าง) พระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ส่งเสริมอุตสาหกรรมเกม พ.ศ. ...
ผศ.ดร.ณัฐพล นิมมานพัชรินทร์ ผู้อำนวยการใหญ่ ดีป้า เล่าว่า กฎหมายฉบับนี้ออกแบบมาเพื่อปฏิวัติวงการเกมไทย ทั้งด้านการจัดระเบียบ หรือการขึ้นทะเบียน การกำกับดูแล และการส่งเสริม โดยมีเป้าหมายหลัก คือ การยกระดับศักยภาพอุตสาหกรรมเกมไทยให้เทียบเท่ามาตรฐานสากล
เมื่อกฎหมายนี้มีผลบังคับใช้ ผู้ประกอบการเกมทุกรายที่ดำเนินธุรกิจในประเทศไทย ไม่ว่าจะเป็นแพลตฟอร์มออนไลน์หรือออฟไลน์ จะต้องผ่านการขึ้นทะเบียนอย่างถูกต้อง ซึ่งระบบใหม่นี้จะช่วยลดความซับซ้อนด้วยการเชื่อมโยงข้อมูลจากกระทรวงดีอี เข้ากับหน่วยงานอื่น เช่น กรมสรรพากร กระทรวงมหาดไทย และตำรวจไซเบอร์
การขึ้นทะเบียนนี้จะเป็นกระบวนการ "จบในที่เดียว" ช่วยให้หน่วยงานสามารถตรวจสอบและควบคุมได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะในเรื่องการจัดเก็บภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) ผ่านระบบ e-Service ที่กรมสรรพากรดูแล หากพบว่า ผู้ประกอบการไม่ปฏิบัติตาม จะสามารถดำเนินการปรับ ปิด หรือเพิกถอนใบอนุญาตได้ทันที
◉ ตั้งกรรมการ 4 ชุด พลิกโฉมวงการเกม
1.กรรมการพัฒนา
คณะกรรมการชุดใหญ่ ชุดแรก กลไกสำคัญในการกำหนด "กฎหมายลูก" ปลดล็อกความคลุมเครือในกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ตัวอย่างชัดๆ กรณีพนันออนไลน์ ที่หลายคนยังตั้งคำถามถึงความชัดเจนเกี่ยวกับ "กล่องสุ่ม" หรือ Loot Box ว่าเข้าข่ายเป็นการพนันหรือไม่ กฎหมายเดิมไม่มีคำตอบที่ชัดเจน คณะกรรมการชุดนี้จึงเข้ามาเป็นผู้ตัดสิน ตีกรอบคำจำกัดความ และทำให้กฎหมายพนัน ที่จะขยายขอบเขตให้ครอบคลุมการพนันออนไลน์ ของกระทรวงมหาดไทย ซึ่งอยู่ระหว่างการปรับปรุงแก้ไข สามารถบังคับใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น
"กฎหมายฉบับนี้ไม่ได้มาแทนที่กฎหมายเดิม แต่จะเสริมพลังให้กฎหมายอื่นสามารถทำงานได้ดียิ่งขึ้น ที่ผ่านมา ประเทศไทยมักติดปัญหา เขียนกฎหมาย overrule หรือ disruption กฎหมายอื่น ทำให้กฎหมายนั้นบังคับใช้ได้อย่างไม่มีประสิทธิภาพเกิดขึ้นไม่ได้ ดังนั้น เราต้องทําให้กฎหมายนั้น Powerful มากขึ้น" ผศ.ดร.ณัฐพล กล่าว
2.กรรมการขึ้นทะเบียน
จัดเรตติ้งเกมที่สอดคล้องกับมาตรฐานสากล แต่ปรับให้เหมาะสมกับบริบทของประเทศไทย เช่น หากเกมใดมีเนื้อหาที่สุ่มเสี่ยงหรือเข้าข่ายอนาจาร คณะกรรมการชุดนี้จะมีอำนาจพิจารณาว่า สามารถขึ้นทะเบียนได้หรือไม่ มุ่งเน้นว่าต้องไม่ขัดต่อกฎหมาย สอดคล้องกับแนวทางการจัดระดับความเหมาะสม และมาตรฐานเกมระหว่างประเทศ พร้อมปรับให้สอดคล้องกับความเหมาะสมของผู้บริโภคไทยในทุกช่วงวัย ซึ่งส่วนนี้กระทรวงดีอีเป็นประธาน
3.กรรมการกำกับเกม
หน้าที่สำคัญนี้ให้ตำรวจไซเบอร์เป็นหัวเรือใหญ่ จับมือกับตำรวจท้องถิ่น ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ในฐานะกรรมการร่วมกำหนดทิศทางการปราบปราม หากพบความผิดในพื้นที่ ตำรวจท้องถิ่นสามารถลุยจับกุมได้ทันที เพื่อจัดการปัญหาได้อย่างรวดเร็วและครอบคลุม
4.กรรมการส่งเสริมอุตสาหกรรม
ภายใต้การนำของรัฐมนตรีกระทรวงดีอี ในฐานะประธาน โดยแหล่งเงินทุนจะมีการจัดสรรมาจากกองทุนวิจัยและพัฒนากิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมเพื่อประโยชน์สาธารณะ (กองทุน USO) e-Service Tax และอยู่ระหว่างการผลักดันแหล่งทุนเพิ่มเติมจาก Digital Service Tax เพื่อสร้างโอกาสให้เยาวชนไทยได้พัฒนาศักยภาพในสายดิจิทัล
◉ ดันกฎหมายเกมใหม่ พาไทยสู่เวทีโลก
ใดๆ กระทรวงดีอีและดีป้า วางแผนดึงดูดการลงทุนระดับโลก โดยเตรียมจัดงาน Gamescom Asia และ Thailand Game Show ในเดือน ต.ค.2568 เพื่อแสดงศักยภาพของประเทศไทยในฐานะศูนย์กลางอุตสาหกรรมเกมแห่งภูมิภาคเอเชีย งานเหล่านี้จะดึงดูดนักลงทุนและบริษัทเกมยักษ์ใหญ่เข้ามาลงทุนในไทย ซึ่งจะช่วยเพิ่มรายได้จากการเก็บภาษี และสร้างโอกาสให้คนไทยในอุตสาหกรรมนี้
"ร่าง พ.ร.บ.ส่งเสริมอุตสาหกรรมเกม ผ่านกระบวนการรับฟังความคิดเห็นต่อหลักการร่างกฎหมายเรียบร้อยแล้ว ขณะนี้อยู่ในขั้นตอนการปรับแก้ กระทรวงดีอี เสนอเข้าที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) ด่านแรกในการขับเคลื่อนกฎหมายสู่การบังคับใช้ หากผ่านการพิจารณาโดย ครม. ร่างกฎหมายนี้จะถูกส่งต่อไปยังคณะกรรมการกฤษฎีกา เพื่อทำการตรวจสอบและแก้ไขรายละเอียดให้ถูกต้องสมบูรณ์ จากนั้นเดือน เม.ย.2568 เข้าสู่การพิจารณาของสภาผู้แทนราษฎร ในวาระที่ 2 และ 3 ซึ่งจะเป็นการอภิปรายและลงมติครั้งสุดท้าย หากผ่านการเห็นชอบ ร่างกฎหมายจะถูกนำขึ้นทูลเกล้าฯ เพื่อทรงลงพระปรมาภิไธย และประกาศในราชกิจจานุเบกษา ให้มีผลบังคับใช้ทันทีไม่เกินปี 2568" ผศ.ดร.ณัฐพล กล่าว
◉ เกมไทยโตแรง คนเล่นครึ่งประเทศ
ในปี 2566 อุตสาหกรรมเกมในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เติบโตอย่างรวดเร็ว ประเทศไทยมีมูลค่าตลาดเกมประมาณ 1,300 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือประมาณ 44,000 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 10% จากปีก่อนหน้า โดยมีผู้เล่นเกมประมาณ 32 ล้านคน คิดเป็น 47% ของประชากรทั้งหมด
สำหรับประเทศอื่นๆ ในภูมิภาคนี้ เช่น อินโดนีเซีย มาเลเซีย และเวียดนาม ก็มีการเติบโตของอุตสาหกรรมเกมอย่างมีนัยสำคัญ อย่างไรก็ตาม ข้อมูลเฉพาะเจาะจงเกี่ยวกับมูลค่าตลาดในแต่ละประเทศอาจมีความแตกต่างกันไปตามแหล่งข้อมูล
◉ เทียบต่างชาติ ตั้งมาตรฐาน กฎเกมเข้ม
1.ญี่ปุ่น หนึ่งในประเทศที่มีกฎหมายควบคุมอุตสาหกรรมเกมอย่างเข้มงวด เช่น การห้ามใช้และจำหน่ายโปรแกรมโกงเกม การห้ามปล่อยเช่าเกมเพื่อป้องกันการละเมิดลิขสิทธิ์ และการควบคุมการดัดแปลงเซฟไฟล์หรือม็อดเกม การละเมิดกฎหมายเหล่านี้อาจนำไปสู่การถูกปรับหรือจำคุก
2.จีน โดยรัฐบาลได้ออกมาตรการเพื่อควบคุมการเล่นเกมของเยาวชน เช่น การจำกัดเวลาเล่นเกมออนไลน์สำหรับผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 18 ปี และการกำหนดให้ผู้เล่นต้องลงทะเบียนด้วยชื่อจริง เพื่อป้องกันการเสพติดเกมและส่งเสริมสุขภาพจิตที่ดีของเยาวชน
ในโลกที่เกมกลายเป็นพลังขับเคลื่อนเศรษฐกิจและวัฒนธรรม การมีกฎหมายที่ส่งเสริมและกำกับดูแลอุตสาหกรรมนี้ ไม่เพียงช่วยยกระดับมาตรฐานเกมไทยสู่เวทีโลก แต่ยังสร้างโอกาสให้เยาวชนไทยได้แสดงศักยภาพในระดับสากล
ก้าวเล็กๆ ของการร่างกฎหมายวันนี้ อาจนำไปสู่ก้าวใหญ่ของประเทศไทยในอนาคต เพราะในโลกของเกม ไม่มีคำว่า "เล่น" มีแต่ "สร้างสรรค์" และ "พัฒนา" ที่พร้อมผลักดันประเทศสู่ความสำเร็จระดับโลก
