การแข่งขันกีฬาโอลิมปิกเกมส์ฤดูร้อนกำลังจะเริ่มขึ้น และชาวโลกกำลังได้สัมผัสว่าเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ หรือ AI ได้เข้ามาเปลี่ยนแปลงมหกรรมกีฬาของมวลมนุษยชาติในหลายด้าน ตั้งแต่วิธีการฝึกซ้อมของนักกีฬา ไปจนถึงวิธีการถ่ายทอดแมตช์แข่งขัน และแม้แต่วิธีที่เมืองเจ้าภาพจะจัดการกับการใช้พลังงานในกิจกรรมสุดยิ่งใหญ่ โดยไม่ใช่เพียงการแข่งขันกีฬาที่กรุงปารีสในปีนี้เท่านั้น แต่ AI จะฝังรากและมีอิทธิพลต่อเนื่องไปจนถึงการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกส์ครั้งอื่นในอนาคตด้วย
***ประหยัดไฟด้วย AI
1 ใน 5 ด้านความเคลื่อนไหวก้าวกระโดดของ AI ที่จะปฏิวัติการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกปี 2024 ที่กรุงปารีส คือการใช้เครื่องมืออัจฉริยะด้านการจัดการพลังงานที่ขับเคลื่อนด้วย AI ของอาลีบาบาคลาวด์ (Alibaba Cloud) ในสนามแข่งขันทั้ง 35 แห่ง โดยคณะกรรมการโอลิมปิกสากล หรือ IOC ตั้งเป้าที่จะทำให้ Paris 2024 เป็นโอลิมปิกที่เป็นกลางทางคาร์บอนครั้งแรก และมีแผนที่จะลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกลงครึ่งหนึ่งเมื่อเทียบกับเกมทุกปีที่ผ่านมา
Alibaba Cloud ให้ข้อมูลว่าโซลูชันนี้มีชื่อว่า Energy Expert เป็นระบบ AI ที่จะวิเคราะห์ข้อมูลการใช้พลังงานแบบเรียลไทม์ โดยจะวางแผนจัดการแบบเฉพาะสถานที่ และให้คำแนะนำเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการใช้พลังงาน ที่จะลดส่วนสิ้นเปลืองให้เหลือน้อยที่สุด ซึ่งแม้ Paris 2024 จะเป็นปีแรกที่มีการนำข้อมูลเชิงลึกด้านการใช้พลังงาน และข้อมูลของสถานที่จัดการแข่งขันเข้าสู่ระบบคลาวด์ แต่ทั้งหมดจะเป็นข้อมูลเพื่อใช้วางแผนการและวิเคราะห์แนวโน้มการใช้พลังงานให้กับการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกในอนาคตด้วย
อิลาริโอ คอร์นา (llario Corna) หัวหน้าเจ้าหน้าที่สารสนเทศและเทคโนโลยีของ IOC กล่าวว่า ข้อมูลปริมาณการใช้ไฟฟ้าแบบเรียลไทม์จากระดับพื้นที่ปฏิบัติงาน ณ สถานที่จัดงาน จะถูกรวบรวมจากมิเตอร์ไฟฟ้าอัจฉริยะ 100 รายการ ที่จะมีการติดตั้งในพื้นที่สนามฝึกซ้อม พื้นที่ถ่ายทอดการแข่งขันและพื้นที่ทำงานของสื่อ พื้นที่ทำงานด้านเทคโนโลยีและจัดวางอุปกรณ์เฉพาะ อุปกรณ์ด้านอาหารและเครื่องดื่ม รวมถึงพื้นที่ทำงานชั่วคราวและอุปกรณ์อื่นๆ
“การใช้ไฟฟ้ามีส่วนสำคัญในการปล่อยก๊าซคาร์บอนของการแข่งขันกีฬาโอลิมปิก ด้วย Energy Expert ระบบจะสามารถคาดการณ์ผลกระทบที่เกี่ยวข้องกับพลังงานของการแข่งขันในอนาคตได้ดี และวัดความก้าวหน้าของโปรเจกต์ได้อย่างแม่นยำ”
***พลิกโฉมการออกอากาศ
นอกจากอาลีบาบาคลาวด์ คณะกรรมการ IOC ยังจับมือกับซัมซุง (Samsung Electronics) และหน่วยงานให้บริการออกอากาศ Olympic Broadcasting Services หรือ OBS เพื่อยกระดับวิธีการรับชมการแข่งขัน โดย Paris 2024 จะเป็นครั้งแรกที่สมาร์ทโฟน Samsung Galaxy S24 Ultra จะถูกใช้ในการถ่ายทอดภาพการแข่งขันกีฬาโอลิมปิก
ซัมซุงระบุว่า จะติดตั้งสมาร์ทโฟน Galaxy S24 Ultra กว่า 200 เครื่องบนหัวเรือแต่ละลำจำนวน 85 ลำในพิธีเปิด เพื่อถ่ายทอดภาพ HDR คุณภาพสูงผ่าน Galaxy S24 Ultra และสตรีมผ่านเครือข่ายเฉพาะของ Orange ความเร็ว 5G ซึ่งในฝรั่งเศสจะมีการติดตั้งเสาสัญญาณ 5G กว่า 12 ต้นตามแนวแม่น้ำแซน อีกไฮไลต์คือการสร้างเครือข่าย 5G แบบสแตนด์อะโลนครั้งแรกในแดนน้ำหอม ถือเป็นความร่วมมือครั้งแรกและครั้งสำคัญในประวัติศาสตร์ เพื่อมอบประสบการณ์การเชื่อมต่อ 5G และการรับชมลื่นไหลไม่มีสะดุดสำหรับแฟนกีฬาทั่วโลก
***AI ในงานฝึกซ้อมนักกีฬาและการตัดสินเกม
เมื่อมองให้ไกลกว่า Paris 2024 ชัดเจนว่า AI มีความพร้อมเต็มที่ในการเปลี่ยนแปลงวิธีการคัดตัว ฝึกฝน และประเมินนักกีฬาโอลิมปิกอย่างมาก เบื้องต้น มีการวิเคราะห์ว่าอัลกอริธึม AI และแมชชีนเลิร์นนิ่งจะวิเคราะห์ข้อมูลจากเทคโนโลยีอุปกรณ์สวมใส่ เพื่อจะชี้ตัวนักกีฬารุ่นเยาว์ว่าใครคือตัวจริงที่มีอนาคตไกลกว่าเพื่อน และยังปรับแผนการฝึกให้เหมาะสมกับนักกีฬาแต่ละคนได้อีกด้วย
สำหรับการฝึกซ้อม มีความเป็นไปได้ว่าโลกอนาคตจะมีการพัฒนาหุ่นยนต์ AI และระบบ VR ที่จำลองภาพเสมือนจริงที่ให้โอกาสนักกีฬาได้ฝึกซ้อมในสถานการณ์สมจริงได้ตลอดเวลาที่ต้องการ ทำให้นักกีฬาสามารถฝึกซ้อมกับคู่แข่งตัวแม่ในเวอร์ชันเสมือนจริงได้อย่างที่โลกยุคก่อนทำไม่ได้
ในการตัดสินของกรรมการ คาดว่า AI จะช่วยเพิ่มความสม่ำเสมอและความแม่นยำ โดยเฉพาะในกีฬาที่มีองค์ประกอบเชิงปริมาณหรือการนับแต้ม ซึ่งในอีก 5 หรือ 10 ปีข้างหน้า การตัดสินของกรรมการ AI อาจจะดีพอกับมนุษย์ก็ได้
***จัดการเมืองเจ้าภาพ
มีความเป็นไปได้ว่า AI จะมีบทบาทสำคัญในการช่วยให้เมืองเจ้าภาพจัดการโลจิสติกส์หรือการขนส่งที่ซับซ้อนยุ่งเหยิงที่เกิดระหว่างการแข่งขันกีฬาโอลิมปิก ซึ่งจะไม่เพียงทำให้เกิดการวางแผนที่ดีเพื่อปกป้องผู้อยู่อาศัยในท้องถิ่น ไม่ให้รำคาญใจเพราะผู้คนที่จะหลั่งไหลมามาร่วมงาน แต่จะนำไปสู่การปรับปรุงการถ่ายทอดความรู้ระหว่างเมืองเจ้าภาพด้วย
แทนที่จะปล่อยให้เมืองเจ้าภาพวางแผนจัดการงานแข่งแบบครูพักลักจำกันไปเอง คาดว่าเครื่องมือ AI จะช่วยปรับปรุงการวางแผนและการดำเนินงานของเมืองเจ้าภาพให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น เพราะสามารถรวบรวมข้อมูลที่เกิดขึ้นในงานปีที่ผ่านมา เพื่อวิเคราะห์และคาดการณ์แผนที่ควรทำเพิ่มเติม นำไปสู่การส่งต่อความรู้และต่อยอดไปได้แบบไม่สิ้นสุด
ในอีกด้าน เทคโนโลยี Digital Twin ที่ขับเคลื่อนโดย AI ยังมีแนวโน้มจะช่วยในการจัดการสถานที่และการแข่งขันได้ เพราะ Digital Twin จะทำให้ผู้ใช้ได้มีส่วนร่วมกับโมเดลจำลองเสมือนจริงของสภาพแวดล้อมในสนามแข่งโอลิมปิก ทำให้รู้สึกเหมือนได้อยู่ที่สนามแข่งจริงจากการใช้ข้อมูลแบบเรียลไทม์ที่ส่งมาจากเซ็นเซอร์บนวัตถุเพื่อจำลองพฤติกรรมและติดตามความเป็นไปของงาน
***อนาคตโอลิมปิก
การพัฒนาอย่างต่อเนื่องของเทคโนโลยี AI ทำให้ผู้เชี่ยวชาญคาดการณ์ว่าการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกที่ลอสแองเจลิสในปี 2028 อาจนำเสนอการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญที่สุดที่ขับเคลื่อนด้วย AI ในประวัติศาสตร์ 128 ปีของงานนี้ ซึ่งจะครอบคลุมตั้งแต่การจัดงานที่มีความยั่งยืนมากขึ้น ไปจนถึงประสบการณ์ของผู้ชมที่จะได้รับการปรับปรุง รวมถึงการแข่งขันที่ยุติธรรมมากยิ่งขึ้น
ในขณะที่ AI พร้อมที่จะเปิดบทใหม่ในประวัติศาสตร์โอลิมปิก แต่บางคนอาจกังวลเกี่ยวกับการลดความสำคัญลงของมนุษย์ในการตัดสินหรือการฝึกซ้อม ซึ่งประเด็นนี้อาจต้องพลิกไปมองว่า แท้จริงแล้ว AI เป็นเครื่องมือที่จะเปิดประตูสู่หลายสิ่งที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน ทั้งนักกีฬาที่จะมีโอกาสได้ฝึกซ้อมแบบสุดยอดมากขึ้น รวมถึงงานแข่งที่จะถูกปรับปรุงให้มีคุณภาพมากขึ้น
เหนืออื่นใด การที่คณะกรรมการโอลิมปิกยอมรับการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีในปีนี้ ย่อมแปลได้ว่าโอลิมปิกในอนาคตจะเป็นการผสมผสานที่น่าทึ่งระหว่างความสำเร็จของมนุษยชาติ และปัญญาประดิษฐ์ในที่สุด
