รายการ “ถอนหมุดข่าว” เผยแพร่ทางแอปพลิเคชั่น SONDHI APP สถานีโทรทัศน์ NEWS1 ช่องยูทูป NEWS1 และเฟซบุ๊กแฟนเพจ NEWS1 วันอาทิตย์ที่ 5 พฤศจิกายน 2566 นำเสนอรายงานพิเศษ ยุทธการ ‘เปิดหลุม’ตำรวจ โยก ‘บิ๊กรอย’ นั่งเลขาฯ สมช. ‘บิ๊กจวบ’ รอเสียบรอง ผบ.ตร.
งานประเพณี “บั้งไฟพญานาค” ของปีนี้จบแล้ว แต่คนยังไม่จบ
คนที่ขยันล่อเป้า ไม่สนใครจะดุด่าประณาม ก็คือ รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาฯ คนดังโซเชียล
อาจารย์เจษฎ์ นั่งยันนอนยันมานับสิบปีแล้ว บั้งไฟพญานาค ไม่ใช่อิทธิฤทธิ์ปาฏิหาริย์ ไม่ใช่ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ แต่เป็นฝีมือคนทำขึ้นมาทั้งสิ้น
จนกลายเป็นประเด็นร้อน เศรษฐี จังหวัดบึงกาฬ ขอท้าพิสูจน์ วางเดิมพันด้วยเงิน 1 ล้านบาท เจ้าตัวก็รับคำท้า แต่ขอพิสูจน์อย่างเดียว ไม่วางเงิน
จับกระแสในโซเชียล คนมากมาย ยืนยันว่า ลูกไฟที่เรียกว่า บั้งไฟพญานาค เป็นของจริง แต่คนที่เชื่อมั่นในการพิสูจน์ทางวิทยาศาสตร์ ก็มีจำนวนมากขึ้นทุกวัน ตามโลกที่หมุนไป
ทุกวันนี้ เทคโนโลยีของกล้องถ่ายภาพ แตกต่างจากเมื่อ 30-40 ปีก่อน ในยุคเริ่มต้นของงานบุญบั้งไฟพญานาค สมัยที่มีแต่กล้องฟิล์ม เป็นเรื่องยากที่ใครจะถ่ายภาพลูกไฟเหนือแม่น้ำโขงได้
แต่ปัจจุบัน แค่กล้องจากโทรศัพท์มือถือ ก็ก้าวหน้าไปไกล ถ่ายบั้งไฟได้สบายๆ ทั้งภาพนิ่งและวิดีโอ
มีช่างภาพที่เอาจริงเอาจังกับการพิสูจน์ความจริง ยืนยันว่า จากการเฝ้าถ่ายภาพนานนับสิบปี ไม่เคยเห็นบั้งไฟพุ่งขึ้นจากผิวน้ำแม้แต่ครั้งเดียว
ถ่ายภาพได้ทีไร ก็มีต้นทางจากบนแผ่นดินของ สปป.ลาว ทั้งสิ้น และมันก็จะเป็นอะไรไปไม่ได้ นอกจากกระสุนส่องแสง จากปืนสงคราม
ถึงขนาดหอบหลักฐานไปมอบให้สถานทูต สปป.ลาว ประจำประเทศไทย เมื่อปี 2564 ให้ช่วยยืนยัน แต่ไม่มีคำตอบใดๆ กลับมาจากทางการลาว อาจเพราะเรื่องนี้ ละเอียดอ่อนเกินไป
ประเด็นที่คนท้องถิ่นเถียงว่า บั้งไฟไม่ได้ขึ้นจากแนวแม่น้ำโขงเท่านั้น แต่ขึ้นจากหนองน้ำข้างถนนด้วย แล้วจะเป็นคนลาวยิงกระสุนส่องแสงได้อย่างไร?
ก็มีช่างภาพรุ่นใหม่ ตรวจสอบประเด็นนี้ ด้วยการบินโดรนสำรวจพื้นที่ ผสมผสานกับการใช้แผนที่ดาวเทียม จากกูเกิลเอิร์ธ
ผลก็คือ เลยจากหนองน้ำเหล่านั้น ล้วนแต่เป็นฝั่ง สปป.ลาว ทุกแห่ง หรือแปลว่า ที่คนเห็นบั้งไฟในหนองน้ำ จริงๆ ก็เห็นบั้งไฟ จากแผ่นดินลาวเช่นกัน
เมื่อขุดย้อนประวัติศาสตร์ของบั้งไฟพญานาค พบว่าก่อนหน้านี้ คนเรียกพวกมันว่า “บั้งไฟผี”
แต่เมื่อมีนักการเมืองหนองคาย ดำริจัดงานไหลเรือไฟบั้งไฟผีให้ยิ่งใหญ่ เพื่อส่งเสริมวัฒนธรรมและการท่องเที่ยว ที่ประชุมก็ขอให้แก้ไขคำว่า บั้งไฟผี เปลี่ยนเป็น บั้งไฟพญานาค
คำบั้งไฟพญานาค จึงเกิดขึ้นเมื่อปี 2529 นี่เอง จากที่ประชุมจังหวัด ไม่ใช่คำดั้งเดิมของคนท้องถิ่น แล้วมาพร้อมกับสตอรี่เรื่องพญานาคต่างๆ
ผลก็คือ งานนี้โดนใจประชาชนเป็นอย่างมาก จนกลายเป็นงานเทศกาลขนาดใหญ่ มีนักท่องเที่ยวเดินทางมาเยี่ยมชมเป็นแสนๆ คน สร้างรายได้เป็นหลักร้อยล้าน
เป็นซอฟต์เพาเวอร์จากริมฝั่งโขง ซึ่งประสบความสำเร็จในระดับชาติ อย่างแท้จริง
อย่างไรก็ตาม กระแสบั้งไฟพญานาคก็มีสะดุดบ้าง จากภาพยนตร์เรื่อง “15 ค่ำ เดือน 11” เมื่อปี 2545 ของผู้กำกับหนังคนดัง “จิระ มะลิกุล” นำเสนอว่าบั้งไฟพญานาค เกิดจากฝีมือคน ด้วยการฝังลูกแก๊สไว้ก้นแม่น้ำโขง
ทั้งที่เป็นแค่หนัง แต่เมื่อมาโผล่ขวางกระแสความเชื่อ ก็มีการก่อม็อบต่อต้านหนังเรื่องนี้ ที่ จ.หนองคาย
และปี 2545 เช่นกัน รายการข่าวเรตติ้งสูงอย่าง “ถอดรหัส” ของสถานีโทรทัศน์ไอทีวี ทำสกู๊ปเบื้องหลังบั้งไฟพญานาค ถึงขนาดนั่งเรือข้ามโขง ไปดูทหารบ้านของลาว ยิงปืนอาก้าขึ้นฟ้าตอนค่ำคืนออกพรรษา
พอกระสุนส่องแสงพุ่งขึ้นสู่ฟ้าทีไร ก็มีเสียงเฮดังสนั่นจากฝั่งไทยทุกที ทำเอาพวกทหารลาว ยิงไปขำไป
ทหารบ้านลาวยืนยันว่า พวกเขายิงกระสุนส่องแสง ฉลองงานไหลเรือไฟ คืนออกพรรษากันมานานแล้ว ซึ่งบริบทของ สปป.ลาว ณ เวลานั้น พวกเขาสามารถสะพายปืนอาก้าร้องรำทำเพลงกันได้
เช่นกัน สกู๊ปชิ้นนี้ของไอทีวี ก็โดนคนท้องถิ่นต่อต้านประณามอย่างหนัก ชี้ว่ากระสุนส่องแสง เป็นของปลอมมาผสมโรง แต่บั้งไฟของจริง มีจริงๆ
ส่วนคำถามที่ว่า ถ้าเป็นการยิงปืน ทำไมคนฝั่งไทยไม่ได้ยินเสียงปืน? ก็มีนักวิชาการตอบให้ว่า เสียงปืนจากฝั่งลาว จะดีเลย์ประมาณ 3 วินาที จึงถูกเสียงคนไทยโห่ร้องกลบ
มีคนตั้งคำถาม แล้วทำไมฝั่งลาว ยิงกระสุนส่องแสง กันไม่รู้จักหมด เอาเงินมาจากไหน? ก็มีการตั้งข้อสันนิษฐานว่า คนที่ได้ประโยชน์จากงานบั้งไฟพญานาค คือฝั่งไทย ก็อาจมีความร่วมมือกันแบบลับๆ
เรื่องนี้ถึงที่สุด จึงไม่จำเป็นต้องเถียงกันให้รู้แพ้รู้ชนะ รายได้เป็นร้อยล้านจากการท่องเที่ยว สำคัญกว่าสิ่งใด แล้วเดินต่อไปตามคติ “เชื่อในสิ่งที่เฮ็ด เฮ็ดในสิ่งที่เชื่อ”
********
**หมายเหตุ
ดาวโหลดแอป Sondhi App ได้แล้ว
ระบบ iOS ไปที่ AppStore : https://apps.apple.com/th/app/sondhi-app/id1588046647
ระบบ android ไปที่ Google Play : https://play.google.com/store/apps/details?id=com.sondhitalk.asia.android
สมัครสมาชิกได้แล้ววันนี้
รายเดือนเพียง เดือนละ 99 บาท
รายปี 990 บาท (10 เดือน แถม 2 เดือน )
ถ้ามีปัญหาการใช้งาน app หรือการสมัครสมาชิกใน app ติดต่อสอบถามได้ที่ Line id : @sondhitalk หรือ https://lin.ee/Skns1k1