กิตตินันท์ นาคทอง Facebook.com/kittinanlive
แม้สภาวะเศรษฐกิจใน สปป.ลาว จะได้รับผลกระทบจากค่าเงินกีบที่อ่อนค่าลง ราคาอาหารและเชื้อเพลิงที่สูงขึ้น แต่ที่ผ่านมา สปป.ลาวเตรียมเป็นเจ้าภาพอาเซียนในปี 2567 รวมทั้งการเปิด “ปีการท่องเที่ยวลาว 2024” ตั้งเป้าหมายดึงดูดนักท่องเที่ยวให้ได้ 6.4 ล้านคน สร้างรายได้ 700 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ
อีกด้านหนึ่ง พบว่านักลงทุนจากไทยเข้ามาลงทุนใน สปป.ลาวอย่างต่อเนื่อง ถือเป็นนักลงทุนที่สำคัญอันดับสองรองจากประเทศจีน และ สปป.ลาวเป็นประเทศผู้นำเข้าสินค้าไทยรายสำคัญ สินค้าอุปโภคบริโภคที่จำหน่ายในนครหลวงเวียงจันทน์ ส่วนใหญ่ผลิตในประเทศไทย ด้วยจุดเด่นตรงที่เป็นสินค้าที่มีคุณภาพดี และบรรจุภัณฑ์ทันสมัย
ความจริงนักธุรกิจไทยเข้าไปลงทุนใน สปป.ลาวมานานแล้ว ยกตัวอย่างเช่น กลุ่ม ช.การช่าง ลงทุนพัฒนาโครงการโรงไฟฟ้าพลังงานน้ำเขื่อนไซยะบุรี หรือจะเป็นกลุ่มมิตรผล ได้รับสัมปทานปลูกอ้อยเพื่อผลิตน้ำตาลในแขวงสะหวันนะเขต และเครือเจริญโภคภัณฑ์ (ซีพี) เข้าไปลงทุนโรงงานอาหารสัตว์ เป็นต้น
นับตั้งแต่บัดนี้ถึงปีหน้า (2567) อาจจะได้เห็นธุรกิจไทยเข้าไปเปิดตัวใน สปป.ลาวเพิ่มเติม จากที่ก่อนหน้านี้เข้าไปเปิดธุรกิจใน สปป.ลาว และได้รับความนิยมจากผู้บริโภคใน สปป.ลาวมาบ้างแล้ว
เริ่มจาก ร้านสะดวกซื้อเซเว่นอีเลฟเว่น เปิดสาขาแรกในนครหลวงเวียงจันทน์ เมื่อวันที่ 7 กันยายน 2566 ที่สาขาสุพานุวง ทางผ่านไปสนามบินนานาชาติวัตไต ก่อนจะเปิดสาขาที่สอง สาขากำแพงเมือง นครหลวงเวียงจันทน์ เมื่อวันที่ 18 ตุลาคม 2566 และสาขาที่สาม สาขาตลาดเขตมหาวิทยาลัยแห่งชาติ ดงโดก วันที่ 10 ธันวาคม 2566
ร้านเซเว่นอีเลฟเว่นใน สปป.ลาว บริหารโดย บริษัท ซีพี ออลล์ ลาว จำกัด ใน กลุ่มซีพี ออลล์ จำหน่ายสินค้ากว่า 5,000 รายการ เน้นไปที่สินค้าอุปโภคบริโภค อาหารพร้อมทาน เครื่องดื่มสเลอปี้ (Slurpee) เครื่องดื่มชงสด All Café นอกจากนี้ ยังมีสินค้าในกลุ่มผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นของ สปป.ลาว ซึ่งเป็นที่นิยมในกลุ่มผู้บริโภคและผู้ที่มาเยือน สปป.ลาว
กว่าร้านเซเว่นอีเลฟเว่นใน สปป.ลาวจะเป็นรูปเป็นร่างนั้นต้องใช้เวลา หลังจากกลุ่มซีพีออลล์ของไทย คว้าสิทธิ์มาสเตอร์แฟรนไชส์ ใน สปป.ลาว เมื่อปี 2563 ด้วยสัญญา 30 ปี พร้อมสิทธิ์ต่อสัญญาอีก 2 ครั้ง ครั้งละ 20 ปี รวม 70 ปี ที่ผ่านมาได้นำผู้จัดการร้าน ผู้ช่วยผู้จัดการร้าน และพนักงานร้าน ไปเรียนรู้งานที่ประเทศไทย ก่อนจะมาทำงานที่นี่
แม้ร้านสะดวกซื้อแบรนด์ดังของไทย ที่มีสาขาทั่วประเทศนับหมื่นแห่ง เพิ่งจะเริ่มนับหนึ่งใน สปป.ลาว แต่เมื่อผู้บริโภคและผู้มาเยือนนครหลวงเวียงจันทน์ให้ความสนใจ อีกทั้งด้วยเทคโนโลยีการก่อสร้างและตกแต่งที่สามารถเปิดสาขาใหม่ได้อย่างรวดเร็ว เป็นไปได้ว่าในปีหน้า (2567) อาจขยายสาขาเพิ่มขึ้นในนครหลวงเวียงจันทน์ รวมถึงเมืองอื่นๆ
น่าเสียดายที่การลาพักร้อนมาเยือน สปป.ลาว ไม่ได้มาเห็นร้านเซเว่นอีเลฟเว่น เพราะอยู่ห่างจากย่านที่พักชาวต่างชาติไกลพอสมควร แต่ก็คิดว่าถ้ามีสาขาเข้ามาใจกลางเมือง เช่น ตลาดเช้า ไม่พลาดที่จะไปสัมผัสอย่างแน่นอน
กล่าวถึงธุรกิจค้าปลีกสัญชาติไทยที่เข้ามาลงทุนใน สปป.ลาว ก่อนหน้านี้ กลุ่มบีเจซี บิ๊กซี ของตระกูลสิริวัฒนภักดี เจ้าของ ห้างบิ๊กซี ซูเปอร์เซ็นเตอร์ และร้านบิ๊กซี มินิ (Big C Mini) เข้ามาเทคโอเวอร์ร้านสะดวกซื้อ M Point Mart ที่มีมากกว่า 50 สาขาใน สปป.ลาว เมื่อปี 2561 เปลี่ยนมาเป็น ร้านบิ๊กซีมินิ ขาดแต่ไฮเปอร์มาร์เก็ตที่ยังไม่มี
ปรากฏว่า กลุ่มบีเจซี บิ๊กซี เข้ามาลงทุนก่อสร้างห้างบิ๊กซี ซูเปอร์เซ็นเตอร์ สาขาแรกในนครหลวงเวียงจันทน์ ที่ปากทางเข้าศูนย์ประชุมลาวไอเต็ก (ITECC) ถนนกำแพงเมือง ตรงข้ามตลาดหลักทรัพย์ลาว เริ่มก่อสร้างตั้งแต่เดือนมีนาคม 2566 ซึ่งมีแผนที่จะเปิดให้บริการภายในไตรมาส 1 ของปี 2567
นับเป็นบิ๊กซี ซูเปอร์เซ็นเตอร์ สาขาต่างประเทศที่ใกล้ชายแดนไทยเป็นสาขาที่สอง ต่อจากห้างบิ๊กซี ซูเปอร์เซ็นเตอร์ ปอยเปต สาขาแรกในประเทศกัมพูชา ที่อยู่ใกล้ชายแดนไทยด้านอำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว เปิดให้บริการเมื่อเดือนธันวาคม 2562 หรือเมื่อ 4 ปีก่อน เจาะกำลังซื้อผู้บริโภคชาวกัมพูชาโดยเฉพาะ
แม้ว่าบิ๊กซี ซูเปอร์เซ็นเตอร์ จะไม่ได้มาตั้งอยู่ใจกลางนครหลวงเวียงจันทน์ แต่ก็อยู่ใกล้กับเขตเศรษฐกิจพิเศษบึงธาตุหลวง ตลาดหลักทรัพย์ลาว เมื่อตรงไปออกถนนไกสอนพมวิหาน ก็จะเป็นโครงการราชวงศ์พลาซ่า มีทั้งศูนย์การค้า โรงแรมแวนด้า วิสต้า สูง 33 ชั้น 138 เมตร และเซอร์วิสอพาร์ทเมนต์สูง 22 ชั้น มีแผนจะเปิดให้บริการในต้นปี 2567
ที่ผ่านมา ห้างบิ๊กซี ซูเปอร์เซ็นเตอร์ สาขาใกล้นครหลวงเวียงจันทน์ที่สุด เป็นสาขาหนองคาย ตั้งอยู่ในศูนย์การค้าอัศวรรณ 2 ถนนมิตรภาพสายเก่า ตัวเมืองหนองคาย แต่เมื่อบิ๊กซี ซูเปอร์เซ็นเตอร์ เปิดสาขาใหม่ที่นครหลวงเวียงจันทน์ ลูกค้าจาก สปป.ลาว ส่วนหนึ่งที่เคยข้ามไปซื้อของที่ประเทศไทย ก็อาจจะเปลี่ยนมาซื้อของที่นี่ก็เป็นได้
อย่างไรก็ตาม ที่ผ่านมานอกจากเซเว่นอีเลฟเว่นและมินิบิ๊กซี เปิดสาขาในกัมพูชาแล้ว กลุ่ม ปตท. ก็มี ร้านสะดวกซื้อจิฟฟี่ (JIFFY) ที่โออาร์เป็นเจ้าของแบรนด์เอง ซึ่งที่ผ่านมากลุ่ม ปตท.เข้ามาลงทุนใน สปป.ลาว ทั้งสถานีบริการน้ำมัน PTT Station ประมาณ 50 แห่ง ร้านกาแฟคาเฟ่ อเมซอน (Café Amazon) ประมาณ 70-80 สาขา
ขณะที่ธุรกิจซูเปอร์มาร์เก็ต ก็มี ริมปิง ซูเปอร์มาร์เก็ต ซูเปอร์มาร์เก็ตระดับไฮเอนด์จับลูกค้าระดับบน ที่มีกลุ่มตันตราภัณฑ์เชียงใหม่เป็นเจ้าของ มี 2 สาขา ได้แก่ สาขาวิวมอลล์ ถนน 13 ใต้ และสาขาโพนสีนวน เมืองสีสัดตะนาก
อีกธุรกิจหนึ่งที่น่าสนใจก็คือ ธุรกิจโรงแรม ที่ผ่านมา เครือเซนทารา ได้เซ็นสัญญาก่อสร้าง 3 โรงแรมใหม่ รวม 216 ห้องใน สปป.ลาว เมื่อปี 2561 ได้แก่ โรงแรมเซ็นทารา แกรนด์ และโรงแรมเซ็นทรา บาย เซ็นทารา เมืองหลวงพระบาง อีกโรงแรมหนึ่งคือ โรงแรมโคซี่ เวียงจันทน์ (COSI) ขนาด 100 ห้อง แนวไลฟ์สไตล์สำหรับนักท่องเที่ยวผู้รักอิสระ
ล่าสุดเดินผ่านโครงการก่อสร้าง โรงแรมโคซี่ เวียงจันทน์ ตั้งอยู่ที่ย่านน้ำพุ ถนนสุพานุวง ย่านที่พักค้างคืนของนักท่องเที่ยวต่างชาติ พบว่าคืบหน้าไปมากแล้ว คาดว่าจะเปิดให้บริการเร็วๆ นี้
นอกจากธุรกิจไทยที่ไปลงทุนใน สปป.ลาวแล้ว ยังมีธุรกิจไทยที่นักลงทุนชาว สปป.ลาวให้ความสนใจซื้อแฟรนไชส์มาลงทุนเอง เช่น ร้านชายสี่บะหมี่เกี๊ยว มีนักลงทุนใน สปป.ลาวรายหนึ่งซื้อแฟรนไชส์ไปเปิดที่ต่างประเทศ และสร้างโรงงานผลิตใน สปป.ลาว ที่ถนน 450 ปี เส้นบะหมี่ ลูกชิ้น และวัตถุดิบต่างๆ ผลิตในประเทศลาว
ที่ผ่านมาร้านชายสี่บะหมี่เกี๊ยวใน สปป.ลาว มีมากกว่า 70 สาขา แต่ส่วนใหญ่จะเป็นร้านรถเข็นแบบสตรีทฟู้ด แต่ล่าสุดเปิดสาขาในห้างฯ ที่พาร์คสัน ซูเปอร์มาร์เก็ต (Parkson Supermarket) กันบ้างแล้ว เมื่อวันก่อนผู้เขียนมีโอกาสไปชิมบะหมี่เกี๊ยวหมูแดงด้วยตัวเอง พบว่าเหมือนกับร้านของไทย สนนราคาชามละประมาณ 30,000 กีบ (52 บาท)
ในปี 2567 ที่ สปป.ลาวเป็นประธานอาเซียน รวมทั้งปีแห่งการท่องเที่ยวลาว 2024 เป็นอีกโอกาสหนึ่งที่ธุรกิจจากไทย ซึ่งหลายแบรนด์เป็นที่คุ้นเคยแก่ผู้บริโภคชาวไทยและชาว สปป.ลาวที่นิยมเข้ามาในไทยบ้างแล้ว จะได้เปิดตัวทำการตลาดใน สปป.ลาวให้เป็นที่รู้จักและเข้าถึงผู้บริโภคมากขึ้น