หลังจากหยุดยาวช่วงวันแม่ที่ผ่านมา ในสัปดาห์ก่อนไม่ได้มีวันสำคัญแค่วันแม่วันเดียว แต่มีอีกหนึ่งวันสำคัญสำหรับบางคน นั่นคือ วันคนถนัดซ้ายสากล ซึ่งตรงกับวันที่ 13 สิงหาคม ผมเองก็เพิ่งจะทราบนี่ละครับว่ามีวันนี้ด้วย แม้จะเป็นวันที่ไม่ค่อยได้พูดถึงกันในสังคมไทย แต่ก็เป็นวันที่น่าสนใจ
คนบนโลกเรา 85% ถนัดขวา และมีเพียง 15% ถนัดซ้าย หากคิดจากจำนวนคนบนโลกใบกลมๆใบนี้ก็จะถือว่าน้อยมาก จึงทำให้หลายสิ่งหลายอย่างที่ถูกสร้างสรรค์ขึ้นมา มักถูกทำไว้สำหลับคนถนัดขวา ตั้งแต่การเขียน การพิมพ์ตัวอักษรภาษาต่างๆ เทคโนโลยี เครื่องมือเครื่องใช้ไฟฟ้า เครื่องจักร เครื่องดนตรี อุปกรณ์กีฬา นาฬิกา กรรไกร ที่เปิดขวด หรือแม้แต่มีดปอก ขูดผักผลไม้ และอุปกรณ์ที่ใช้ในชีวิตประจำวัน และการใช้ชีวิตทั่วไปอีกมากมาย
ต้องขอออกตัวไว้เลยครับว่า ผมเองก็เป็นคนถนัดซ้าย มักทำอะไรด้วยมือซ้าย มากกว่ามือขวา ผมยังสังเกตว่าแขนซ้ายผมจะใหญ่กว่าแขนขวาเล็กน้อย ผมเขียนหนังสือมือซ้าย สมัยเป็นเด็กอนุบาล เริ่มหัดเขียนหนังสือ ถูกครูบังคับให้เขียนด้วยมือขวา สุดท้ายผมเขียนได้ทั้งสองมือ มือขวาจะลายมือแย่กว่ามาก เขียนและจดได้เร็วกว่ามือซ้ายที่เขียนได้สวยกว่า แต่ขณะเดียวกันก็ช้ากว่ามาก
ที่มาของคำในหลายภาษาสะท้อนทัศนะของสังคมต่อความเป็นซ้าย หรือขวา สำหรับจีนโบราณด้านซ้ายคือด้านไม่ดี คำว่า "ซ้าย" ในภาษาจีนกลางหมายถึง "ไม่เหมาะสม" "ไม่ถูกต้อง" มีนัยยะของความเอนเอียงไปทาง "ขวา" เนื่องจากคนส่วนใหญ่ถนัดขวา
ในยุโรป คำว่า sinister ในภาษาละตินแปลว่า "ซ้าย" กลายเป็นคำในภาษาอังกฤษปัจจุบันซึ่งหมายถึง "โชคร้าย" หรือ "ชั่วร้าย" ในขณะที่คำว่า "ขวา" ในหลายประเทศของยุโรปหมายความถึง "ถูกต้อง" (right ในภาษาอังกฤษ) "ความยุติธรรม"และ "อำนาจตามกฎหมาย"
สมัยโบราณ คนถนัดซ้ายเกิดมาพร้อมกับความรู้สึกบกพร่องและแปลกแยกจากสังคม บางวัฒนธรรมรังเกียจคนถนัดซ้าย เพราะเชื่อว่า พวกปีศาจถนัดซ้าย คนถนัดซ้ายเป็นตัวแทนของความชั่วร้ายและงุ่มง่าม ในอินเดียหรือมุสลิมบางประเทศ ยังห้ามใช้มือซ้ายเปิบข้าวเข้าปาก เพราะถือเป็นมือข้างเดียวกับที่ล้างก้นจนถึงทุกวันนี้
วันคนถนัดซ้ายสากล นี้เริ่มมีมาตั้งแต่ปี 1976 ที่สหรัฐอเมริกา โดยองค์กรที่ชื่อว่า Left Handers International
มีคำอธิบายสำหรับคนตะวันตก ว่าทำไมวันคนถนัดซ้าย ถูกกำหนดให้เป็นวันที่ 13 สิงหาคม ก็ด้วยเหตุผลง่ายๆว่าฝรั่งกลัววันศุกร์ที่ 13 คนถนัดซ้ายมักถูกมองว่าเป็นพ่อมดแม่มด และเป็นพวกเดียวกับซาตาน
พ่อแม่ยุคก่อนเชื่อว่า การที่ลูกหลานถนัดซ้าย ถือเป็นความบกพร่องและผิดปกติอย่างหนึ่งของร่างกาย โดยเฉพาะพ่อแม่ปู่ย่าตายายชาวเอเชีย ถ้าเห็นลูกหลานถนัดซ้ายจะบังคับให้เปลี่ยนมาใช้มือขวาทันที ด้วยความเข้าใจผิดนี่เอง จึงทำให้คนถนัดซ้ายโดยกำเนิดจำนวนมากต้องสูญเสียพรสวรรค์ตั้งแต่เกิดอย่างน่าเสียดาย
เรื่องความถนัดของมือถูกกำหนดโดยพันธุกรรมตั้งแต่เกิด และสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับกระบวนการทำงานของสมองมนุษย์ โดยคนถนัดซ้ายจะถูกควบคุมด้วยสมองซีกขวา ซึ่งใช้เรื่องความคิดสร้างสรรค์และจินตนาการ ส่วนคนถนัดขวาถูกควบคุมด้วยสมองซีกซ้าย ซึ่งถนัดเรื่องตรรกะ การคำนวณ และเหตุผล ด้วยเหตุนี้ จึงพบว่ามีนักคิด นักเขียน และศิลปิน ที่ถนัดซ้ายอยู่จำนวนมาก เพราะถือเป็นอาชีพที่ต้องอาศัยพรสวรรค์และไอเดียสร้างสรรค์เป็นเลิศ
คนถนัดซ้ายมากมายที่มีชื่อเสียงโด่งดังในหลายๆวงการ ทั้งกีฬา วิทยาศาสตร์ ดนตรี กีฬา นักคิดนักปรัชญา หรือแม้แต่การเมือง อาทิเช่น อริสโตเติล นักปรัชญาคนสำคัญของกรีก ศิลปินเอกของโลกที่สร้างสรรค์ผลงานอมตะ อย่างลีโอนาโด ดาวินชี ไมเคิล แองเจโล ปิกัสโซ ก็เป็นคนถนัดซ้าย เช่นเดียวกับนักดนตรีคลาสสิคของโลก บีโธเฟ่น และโมสาร์ท
ผู้นำคนสำคัญของโลกที่ถนัดซ้าย ในประวัติศาสตร์อย่างเช่น อเลกซานเดอร์มหาราช จูเลียสซีซาร์ นโปเลียน หรือ ในปัจจุบัน อย่าง ควีนเอลิซาเบธที่2 เจ้าฟ้าชายชาลส์ เจ้าชายวิลเลี่ยม นายกรัฐมนตรี เดวิด คาเมรอนแห่งอังกฤษ ประธานาธิบดีโรนัลด์ เรแกน จอร์จ ดับเบิลยู บุช บิล คลินตันและ แม้กระทั่งบารัค โอบามา ประธานาธิบดีคนปัจจุบันของสหรัฐอเมริกา
ตัวอย่างของดาราคนดังระดับโลกที่ถนัดซ้ายอีกหลายคนเช่น ชาลี แชปปลิน ,มาริลีน มอนโร, แบรด พิตต์, แองเจลินา โจลี,นิโคล คิดแมน, ทอม ครูซ โอปราห์ วินฟรีย์ และเลดี้ กาก้า ฯลฯ.
นักกีฬาระดับโลกถนัดซ้ายอีกหลายคน อย่าง นักมวยแมนนี่ ปาเกียว เขาทราย แกแลคซี่ ฉายาซ้ายทะลวงไส้ของไทย นักฟุตบอลไลเนล เมสซี่
บิล เกตส์ มหาเศรษฐีแสนล้านผู้ก่อตั้งบริษัทไมโครซอฟท์ ผู้บุกเบิกคอมพิวเตอร์ในโลกปัจจุบัน เป็นอีกตัวอย่างของคนมีความสามารถระดับอัจฉริยะของโลก ก็เป็นคนถนัดซ้าย
ข้อมูลเกี่ยวกับคนถนัดซ้าย บางมุมทำให้อดอมยิ้มขำๆไม่ได้ มีคนวิจัยออกมาว่า นักการเมืองที่ถนัดซ้ายกับถนัดขวาถ้าเอามาโต้วาทีกัน คนถนัดซ้ายจะดูดีกว่า ซึ่งเกิดจากการออกท่าทางใส่อารมณ์กับมือขวานั้นดูแย่กว่ามือซ้าย (ต้องร้องว่า เอ้า จริงดิ ตกใจเพราะไม่เคยสังเกตครับ)
เรื่องคนถนัดขวาหรือซ้าย ทำให้ผมคิดถึงพี่ตี๋ ชิงชัย ผู้ที่ต้องเสียมือข้างขวาที่ถนัด จากเหตุการณ์สลายการชุมนุมของตำรวจ เมื่อครั้งเหตุการณ์ 7 ตุลา พี่ตี๋เป็นศิลปิน วันที่ต้องสูญเสียมือเสียแขนข้างถนัดที่สร้างผลงานเลี้ยงชีวิตครอบครัวเมียและลูก เป็นวันที่พี่คงทุกข์และขมขื่น แต่พี่ตี๋เข้มแข็งหัวใจเด็ดเดี่ยว ฮึดสู้จนกลับมาวาดภาพด้วยมือซ้ายได้อีกครั้ง แล้ววาดได้ดีเสียด้วย เป็นอะไรที่น่าประทับใจมาก
ในประเทศต่างๆปัจจุบันมีข้อมูลจำนวนคนถนัดซ้ายเพิ่มขึ้น เชื่อว่ามาจากการเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรม จากอดีตที่เคยถูกสังคมควบคุมมองว่า เป็นความชั่วร้าย หลังสงครามโลกครั้งที่สองเป็นต้นมาคนถนัดซ้ายได้รับการยอมรับมากขึ้น เนื่องจากสังคมยอมรับการเป็นปัจเจกบุคคลและเสรีภาพอย่างกว้างขวางขึ้น แรงกดดันให้เปลี่ยนเป็นถนัดขวาจึงมีน้อยลง ปัจจุบันมีความรู้ความเข้าใจ มีการเลี้ยงดูและให้โอกาสเด็กถนัดซ้ายได้พัฒนาตามศักยภาพ
ผมว่าสิ่งสำคัญ คือความเป็นมนุษย์เท่าเทียมกันและความเป็นคนดีมากกว่า การยอมรับรับความแตกต่าง มีพื้นที่สำหรับคนส่วนน้อย ในฐานะที่เป็นส่วนหนึ่งของประชากรโลกทั้งหมด
คนบนโลกเรา 85% ถนัดขวา และมีเพียง 15% ถนัดซ้าย หากคิดจากจำนวนคนบนโลกใบกลมๆใบนี้ก็จะถือว่าน้อยมาก จึงทำให้หลายสิ่งหลายอย่างที่ถูกสร้างสรรค์ขึ้นมา มักถูกทำไว้สำหลับคนถนัดขวา ตั้งแต่การเขียน การพิมพ์ตัวอักษรภาษาต่างๆ เทคโนโลยี เครื่องมือเครื่องใช้ไฟฟ้า เครื่องจักร เครื่องดนตรี อุปกรณ์กีฬา นาฬิกา กรรไกร ที่เปิดขวด หรือแม้แต่มีดปอก ขูดผักผลไม้ และอุปกรณ์ที่ใช้ในชีวิตประจำวัน และการใช้ชีวิตทั่วไปอีกมากมาย
ต้องขอออกตัวไว้เลยครับว่า ผมเองก็เป็นคนถนัดซ้าย มักทำอะไรด้วยมือซ้าย มากกว่ามือขวา ผมยังสังเกตว่าแขนซ้ายผมจะใหญ่กว่าแขนขวาเล็กน้อย ผมเขียนหนังสือมือซ้าย สมัยเป็นเด็กอนุบาล เริ่มหัดเขียนหนังสือ ถูกครูบังคับให้เขียนด้วยมือขวา สุดท้ายผมเขียนได้ทั้งสองมือ มือขวาจะลายมือแย่กว่ามาก เขียนและจดได้เร็วกว่ามือซ้ายที่เขียนได้สวยกว่า แต่ขณะเดียวกันก็ช้ากว่ามาก
ที่มาของคำในหลายภาษาสะท้อนทัศนะของสังคมต่อความเป็นซ้าย หรือขวา สำหรับจีนโบราณด้านซ้ายคือด้านไม่ดี คำว่า "ซ้าย" ในภาษาจีนกลางหมายถึง "ไม่เหมาะสม" "ไม่ถูกต้อง" มีนัยยะของความเอนเอียงไปทาง "ขวา" เนื่องจากคนส่วนใหญ่ถนัดขวา
ในยุโรป คำว่า sinister ในภาษาละตินแปลว่า "ซ้าย" กลายเป็นคำในภาษาอังกฤษปัจจุบันซึ่งหมายถึง "โชคร้าย" หรือ "ชั่วร้าย" ในขณะที่คำว่า "ขวา" ในหลายประเทศของยุโรปหมายความถึง "ถูกต้อง" (right ในภาษาอังกฤษ) "ความยุติธรรม"และ "อำนาจตามกฎหมาย"
สมัยโบราณ คนถนัดซ้ายเกิดมาพร้อมกับความรู้สึกบกพร่องและแปลกแยกจากสังคม บางวัฒนธรรมรังเกียจคนถนัดซ้าย เพราะเชื่อว่า พวกปีศาจถนัดซ้าย คนถนัดซ้ายเป็นตัวแทนของความชั่วร้ายและงุ่มง่าม ในอินเดียหรือมุสลิมบางประเทศ ยังห้ามใช้มือซ้ายเปิบข้าวเข้าปาก เพราะถือเป็นมือข้างเดียวกับที่ล้างก้นจนถึงทุกวันนี้
วันคนถนัดซ้ายสากล นี้เริ่มมีมาตั้งแต่ปี 1976 ที่สหรัฐอเมริกา โดยองค์กรที่ชื่อว่า Left Handers International
มีคำอธิบายสำหรับคนตะวันตก ว่าทำไมวันคนถนัดซ้าย ถูกกำหนดให้เป็นวันที่ 13 สิงหาคม ก็ด้วยเหตุผลง่ายๆว่าฝรั่งกลัววันศุกร์ที่ 13 คนถนัดซ้ายมักถูกมองว่าเป็นพ่อมดแม่มด และเป็นพวกเดียวกับซาตาน
พ่อแม่ยุคก่อนเชื่อว่า การที่ลูกหลานถนัดซ้าย ถือเป็นความบกพร่องและผิดปกติอย่างหนึ่งของร่างกาย โดยเฉพาะพ่อแม่ปู่ย่าตายายชาวเอเชีย ถ้าเห็นลูกหลานถนัดซ้ายจะบังคับให้เปลี่ยนมาใช้มือขวาทันที ด้วยความเข้าใจผิดนี่เอง จึงทำให้คนถนัดซ้ายโดยกำเนิดจำนวนมากต้องสูญเสียพรสวรรค์ตั้งแต่เกิดอย่างน่าเสียดาย
เรื่องความถนัดของมือถูกกำหนดโดยพันธุกรรมตั้งแต่เกิด และสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับกระบวนการทำงานของสมองมนุษย์ โดยคนถนัดซ้ายจะถูกควบคุมด้วยสมองซีกขวา ซึ่งใช้เรื่องความคิดสร้างสรรค์และจินตนาการ ส่วนคนถนัดขวาถูกควบคุมด้วยสมองซีกซ้าย ซึ่งถนัดเรื่องตรรกะ การคำนวณ และเหตุผล ด้วยเหตุนี้ จึงพบว่ามีนักคิด นักเขียน และศิลปิน ที่ถนัดซ้ายอยู่จำนวนมาก เพราะถือเป็นอาชีพที่ต้องอาศัยพรสวรรค์และไอเดียสร้างสรรค์เป็นเลิศ
คนถนัดซ้ายมากมายที่มีชื่อเสียงโด่งดังในหลายๆวงการ ทั้งกีฬา วิทยาศาสตร์ ดนตรี กีฬา นักคิดนักปรัชญา หรือแม้แต่การเมือง อาทิเช่น อริสโตเติล นักปรัชญาคนสำคัญของกรีก ศิลปินเอกของโลกที่สร้างสรรค์ผลงานอมตะ อย่างลีโอนาโด ดาวินชี ไมเคิล แองเจโล ปิกัสโซ ก็เป็นคนถนัดซ้าย เช่นเดียวกับนักดนตรีคลาสสิคของโลก บีโธเฟ่น และโมสาร์ท
ผู้นำคนสำคัญของโลกที่ถนัดซ้าย ในประวัติศาสตร์อย่างเช่น อเลกซานเดอร์มหาราช จูเลียสซีซาร์ นโปเลียน หรือ ในปัจจุบัน อย่าง ควีนเอลิซาเบธที่2 เจ้าฟ้าชายชาลส์ เจ้าชายวิลเลี่ยม นายกรัฐมนตรี เดวิด คาเมรอนแห่งอังกฤษ ประธานาธิบดีโรนัลด์ เรแกน จอร์จ ดับเบิลยู บุช บิล คลินตันและ แม้กระทั่งบารัค โอบามา ประธานาธิบดีคนปัจจุบันของสหรัฐอเมริกา
ตัวอย่างของดาราคนดังระดับโลกที่ถนัดซ้ายอีกหลายคนเช่น ชาลี แชปปลิน ,มาริลีน มอนโร, แบรด พิตต์, แองเจลินา โจลี,นิโคล คิดแมน, ทอม ครูซ โอปราห์ วินฟรีย์ และเลดี้ กาก้า ฯลฯ.
นักกีฬาระดับโลกถนัดซ้ายอีกหลายคน อย่าง นักมวยแมนนี่ ปาเกียว เขาทราย แกแลคซี่ ฉายาซ้ายทะลวงไส้ของไทย นักฟุตบอลไลเนล เมสซี่
บิล เกตส์ มหาเศรษฐีแสนล้านผู้ก่อตั้งบริษัทไมโครซอฟท์ ผู้บุกเบิกคอมพิวเตอร์ในโลกปัจจุบัน เป็นอีกตัวอย่างของคนมีความสามารถระดับอัจฉริยะของโลก ก็เป็นคนถนัดซ้าย
ข้อมูลเกี่ยวกับคนถนัดซ้าย บางมุมทำให้อดอมยิ้มขำๆไม่ได้ มีคนวิจัยออกมาว่า นักการเมืองที่ถนัดซ้ายกับถนัดขวาถ้าเอามาโต้วาทีกัน คนถนัดซ้ายจะดูดีกว่า ซึ่งเกิดจากการออกท่าทางใส่อารมณ์กับมือขวานั้นดูแย่กว่ามือซ้าย (ต้องร้องว่า เอ้า จริงดิ ตกใจเพราะไม่เคยสังเกตครับ)
เรื่องคนถนัดขวาหรือซ้าย ทำให้ผมคิดถึงพี่ตี๋ ชิงชัย ผู้ที่ต้องเสียมือข้างขวาที่ถนัด จากเหตุการณ์สลายการชุมนุมของตำรวจ เมื่อครั้งเหตุการณ์ 7 ตุลา พี่ตี๋เป็นศิลปิน วันที่ต้องสูญเสียมือเสียแขนข้างถนัดที่สร้างผลงานเลี้ยงชีวิตครอบครัวเมียและลูก เป็นวันที่พี่คงทุกข์และขมขื่น แต่พี่ตี๋เข้มแข็งหัวใจเด็ดเดี่ยว ฮึดสู้จนกลับมาวาดภาพด้วยมือซ้ายได้อีกครั้ง แล้ววาดได้ดีเสียด้วย เป็นอะไรที่น่าประทับใจมาก
ในประเทศต่างๆปัจจุบันมีข้อมูลจำนวนคนถนัดซ้ายเพิ่มขึ้น เชื่อว่ามาจากการเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรม จากอดีตที่เคยถูกสังคมควบคุมมองว่า เป็นความชั่วร้าย หลังสงครามโลกครั้งที่สองเป็นต้นมาคนถนัดซ้ายได้รับการยอมรับมากขึ้น เนื่องจากสังคมยอมรับการเป็นปัจเจกบุคคลและเสรีภาพอย่างกว้างขวางขึ้น แรงกดดันให้เปลี่ยนเป็นถนัดขวาจึงมีน้อยลง ปัจจุบันมีความรู้ความเข้าใจ มีการเลี้ยงดูและให้โอกาสเด็กถนัดซ้ายได้พัฒนาตามศักยภาพ
ผมว่าสิ่งสำคัญ คือความเป็นมนุษย์เท่าเทียมกันและความเป็นคนดีมากกว่า การยอมรับรับความแตกต่าง มีพื้นที่สำหรับคนส่วนน้อย ในฐานะที่เป็นส่วนหนึ่งของประชากรโลกทั้งหมด
