ตรุษจีนปีนี้ ที่ศูนย์วัฒนธรรมจีน

ช่วงนี้หันไปทางไหนก็คงมีแต่คนใส่ชุดสีแดง แต่ไม่ใช่สีแดงที่เลวร้ายเหมือนพวกเผาบ้านเผาเมืองนะครับ แต่เป็นสีแดงแห่งความสุข และการเฉลิมฉลองต่างหาก

ใช่แล้วละครับเพราะเป็นช่วงเทศกาลตรุษจีน ด้วยความโชคดีทำให้ปีนี้ผมได้มีโอกาสไปร่วมงานตรุษจีนของทางสถานฑูตจีน ซึ่งจัดอย่างยิ่งใหญ่เป็นพิเศษ ณ ศูนย์วัฒธรรรมจีน ที่เพิ่งเปิดไปสดๆร้อนๆ งานนี้ต้องบอกเลยละครับว่าเป็นงานใหญ่มากงานหนึ่ง

ก่อนจะเล่าถึงเรื่องที่ผมได้ไปร่วมงานที่ศูนย์วัฒนธรรมจีน ผมขอค้นข้อมูลทางอินเตอร์เน็ทเกี่ยวกับวันตรุษจีนมาเล่าสู่กันฟังสักเล็กน้อย เพราะรู้เรื่องตรุษจีนแค่งูๆปลา แม้จะเป็นลูกหลานจีนก็ตาม ผมก็เลยต้องไปถามเจ๊วิ(วิกิพีเดีย)มาได้ความมาประมาณว่า

ตรุษจีน (จีนตัวเต็ม: 春節; จีนตัวย่อ: 春节; พินอิน: Chūnjíe ชุนเจี๋ย) ขอยกตัวอักษรจีน ซึ่งเป็นอักษรภาพมาด้วยนะครับ เป็นวันหยุดตามประเพณีของจีนที่สำคัญที่สุด ในประเทศจีน ยังมีอีกชื่อหนึ่งว่า "เทศกาลฤดูใบไม้ผลิ" เพราะฤดูใบไม้ผลิตามปฏิทินจีนเริ่มต้นด้วยวันลีชุน ซึ่งเป็นวันแรกในทางสุริยคติของปีปฏิทินจีน วันดังกล่าวยังเป็นวันสิ้นสุดฤดูหนาว ซึ่งคล้ายกันกับงานเทศกาลของตะวันตก

เทศกาลนี้เริ่มต้นในวันที่ 1 เดือน 1 (จีน: 正月, พินอิน: Zhēngyuè) ในปฏิทินจีนโบราณและสิ้นสุดลงในวันที่ 15 ด้วยเทศกาลโคมไฟ คืนก่อนตรุษจีนเป็นวันครอบครัวจีนมารวมญาติ เพื่อรับประทานอาหารเย็นเป็นประจำทุกปี เรียกว่า ฉูซี่ (จีน: 除夕, พินอิน:Chúxī) หรือ "การผลัดเปลี่ยนยามค่ำคืน" เนื่องจากปฏิทินจีนเป็นแบบสุริยจันทรคติ ตรุษจีนจึงมักเรียกว่า "วันขึ้นปีใหม่จันทรคติ"

ตรุษจีนเป็นงานเฉลิมฉลองที่ยาวที่สุดและสำคัญที่สุดในปฏิทินจีน จุดกำเนิดของตรุษจีนนั้นมีประวัติหลายศตวรรษและมีความสำคัญ เพราะตำนานและประเพณีหลายอย่าง ตรุษจีนมีการเฉลิมฉลองกันในหลายประเทศและดินแดนซึ่งมีประชากรจีนอาศัยอยู่มาก อย่างเช่น จีนแผ่นดินใหญ่ ฮ่องกงอินโดนีเซีย มาก๊า มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ ไต้หวัน ไทย รวมทั้งในชุมชนชาวจีนที่อื่น และได้มีอิทธิพลต่อการเฉลิมฉลองการขึ้นปีใหม่จันทรคติของประเทศเพื่อนบ้าน ซึ่งรวมทั้งเกาหลี (โซลนาล) ภูฏาน และเวียดนาม

ในประเทศจีน ธรรมเนียมและประเพณีท้องถิ่นเกี่ยวกับการเฉลิมฉลองตรุษจีนนั้นหลากหลายมาก ประชาชนจะเทเงินของตนเพื่อซื้อของขวัญ ของประดับตกแต่ง วัสดุ อาหารและเครื่องนุ่งห่ม นอกจากนี้ยังมีประเพณีว่า ทุกครอบครัวจะทำความสะอาดบ้านอย่างละเอียดลออ เพื่อปัดกวาดโชคร้ายด้วยหวังว่าจะเปิดทางให้โชคดีเข้ามา

มีการประดับหน้าต่างและประตูด้วยกระดาษตัดสีแดงและคู่กับธีม "โชคดี", "ความสุข", "ความมั่งคั่ง" และ "ชีวิตยืนยาว"

ในคืนก่อนตรุษจีน อาหารค่ำเป็นการกินเลี้ยงกับครอบครัว อาหารก็จะมี หมู เป็ด ไก่และอาหารอย่างดี ครอบครัวจะปิดท้ายค่ำคืนด้วยประทัด

เช้าวันรุ่งขึ้น เด็กจะทักทายบิดามารดาของตนโดยอวยพรพวกท่านให้มีสุขภาพดีและสวัสดีปีใหม่ และได้รับเงินอั่งเปา ประเพณีตรุษจีนนั้นเพื่อการสมานฉันท์ ลืมความบาดหมางและปรารถนาสันติและความสุขแก่ทุกคนอย่างจริงใจ

แม้ปฏิทินจีนแต่โบราณไม่ใช้ปีตัวเลขต่อเนื่องกัน นอกประเทศจีน ปีจีนจึงมักนับเลขนับแต่รัชสมัยจักรพรรดิเหลือง แต่เนื่องจากมีการกำหนดให้อย่างน้อยสามปีเป็นเลข 1 ที่นักวิชาการใช้กันแพร่หลายในปัจจุบัน จึงทำให้ปี พ.ศ. 2555 เป็น "ปีจีน" 4710, 4709 หรือ 4649

เอาละได้ทราบข้อมูลคร่าวๆของวันตรุญจีนไปพอเป็นกระสาย ผมจะขอกลับไปพูดถึงงานตรุษจีนที่ศูนย์วัฒธรรมจีนกันต่อ

งานนี้จัดขึ้น เมื่อวันที่ 6 กุมภาพันธ์ ที่ผ่านมาซึ่งตรงกับวันพุธ แถมเป็นงานกลางวันซะด้วยเพราะเริ่มตั้งแต่ 10.00 น. – 14.00 น. ด้วยที่จอดรถภายในศูนย์วัฒนธรรมนั้นมีที่จอดรถจำกัด ทางสถานฑูตจึงให้แขกไปจอดรถที่ลานจอดรถของสยามนิรมิตรที่อยู่ใกล้ๆ กัน แล้วมีรถตู้รับส่งแทน

เนื่องจากต้องแต่งตัวให้เกียรติกับงาน ต้องใส่ทั้งสูทและผูกไท อากาศก็ร้อนมาก แถมคนเยอะ การจัดเลี้ยงยังเป็นแบบเอาท์ดอร์เสียอีก เล่นเอาผมเกือบกลายเป็นหมูอบหรือหมูหันกลางงานเลยทีเดียว

เป็นเรื่องปรกติของคนจีนที่ชอบทักทายและพูดคุยกันเสียงดัง ภายในงานเสียงดังมากเลยละครับ ทั้งคนจีนและคนไทยเชื้อสายจีน มีตั้งแต่อาหมวย อาตี๋ตัวเล็กๆ ไปจนถึงอากง อาม่า

มีการขับกล่อมด้วยเพลงจีนคลาสสิค เข้ากับบรรยากาศของงานดีจริงๆเลยละครับ บริเวณห้องโถงใหญ่ก็จะได้ฟังคุณลุงท่านนึงนั่งเล่นเครื่องดนตรีจีน

ผมได้รับคำแนะนำจากเพื่อนชาวจีน ให้ไปดูการแสดงศิลปวัฒนธรรมของจีนที่ห้องจัดแสดงทางด้านซ้ายของงาน มีโชว์หลายชุดโชว์ทั้งการเล่นหุ่นกระบอกจีน โชว์พันหน้า ที่เปลี่ยนหน้าอย่างรวดเร็วจนดูไม่ทันเลยทีเดียว

หรือว่าใครที่อยากเรียนรู้เรื่องภาษาจีนก็มีการสอนและการแสดงการเขียนภาษาจีนด้วย พู่กันจีน

ในห้องเดียวกันนี้ก็มีการจัดแสดงภาพถ่ายของช่างภาพชาวจีน ในธีมเกี่ยวกับวันตรุษจีน และความสุข หลายๆรูปคน ดูแล้วก็ต้องอมยิ้มไปด้วยเลยละครับ

สำหรับใครที่เป็นคอละครเรื่องกี่เพ้าก็สามารถหาความรู้เรื่องนี้ได้จากบรรดาสาวๆ อาหมวยที่ใส่ชุดกี่เพ้า และคอยยืนอธิบายให้ความรู้ผู้มาเข้าชม

เมื่อขึ้นลิฟท์ไปชั้นสองของอาคารศูนย์วัฒธรรมจีน มีการแสดงกายกรรมอันสวยงาม ต้องตะลึงทึ่งในความสามารถของผู้แสดง ต้องบอกว่าคนดูแน่นมากๆ จนถ่ายรูปไม่ได้สักรูปเพราะคนแน่นมากและแสงก็น้อยมาก

หลังจากเดินจนเหนื่อย ก็สามารถหาอาหารเติมแรง บูทอาหารที่ทางสถานฑูตจัดมานั้น อร่อยมากๆ ครับ ทั้งบูทซาลาเปา กระเพาะปลา รวมไปถึงบะหมี่และอีกมากมาย

เรียกได้ว่าอิ่มกายอิ่มใจ และสนุกมากๆครับกับการไปร่วมงานครั้งนี้ ไหนๆก็เป็นวันตรุษจีน วันนี้ผมขอรวบรวมคำอวยพรในโอกาสตรุษจีนและคำแปลมาฝากในตรุษจีน ชาวจีนจะกล่าวคำ ห่ออ่วย หรือคำอวยพรภาษาจีนให้กัน หรือมีการติดห่ออ่วยไว้ตามสถานที่ต่างๆ คำที่นิยมใช้กัน ได้แก่

• 新正如意 新年發財 / 新正如意 新年发财 (แต้จิ๋ว: ซิงเจี่ยยู้อี่ ซิงนี้หวกไช้; จีนกลาง: ซินเจิ้งหรูอี้ ซินเหนียนฟาฉาย; ฮกเกี้ยน: ซินเจี่ยหยู่อี่ ซินนี่ฮวดจ๋าย; จีนแคะ: ซินจึ้นหยู่อี๋ ซินเหนี่ยนฟั่ดโฉ่ย;กวางตุ้ง: ซันจิงจู๋จี่ ซันหนินฟัดฉ่อย) แปลว่า ขอให้ประสบโชคดี ขอให้มั่งมีปีใหม่
• 新年快樂 / 新年快乐 (จีนกลาง: ซินเหนียนไคว่เล่อ; กวางตุ้ง:ซันหนิ่นฟายหลอก;ฮกเกี้ยน: ซินนี้ก๊วยหลก) นิยมใช้ในประเทศจีน
• 恭喜發財 / 恭喜发财 (จีนกลาง: กงฉี่ฟาฉาย; ฮกเกี้ยน: หย่งฮี้ฮวดจ๋าย; กวางตุ้ง: กุงเฮยฟัดฉ่อย)
• 過年好 / 过年好 (จีนกลาง: กั้วเหนียนห่าว) ใช้โดยชนพื้นเมืองทางภาคเหนือของประเทศจีน วลีนี้ยังหมายถึงวันที่หนึ่งถึงวันที่ห้าของปีใหม่ด้วย
• 大吉大利 (ฮกเกี้ยน: ตั่วเก็ตตั่วลี่) แปลว่า ความมงคลอันยิ่งใหญ่ ค้าขายได้กำไร
• 金玉满堂 (ฮกเกี้ยน: กิ้มหยกมั่วต๋อง) แปลว่า ทองหยกเต็มบ้าน
• 萬事如意 / 万事如意 (ฮกเกี้ยน: บ่านสู่หยู่อี่) แปลว่า หมื่นเรื่องสมปรารถนา
• 福壽萬萬年/ 福寿万万年 (จีนกลาง: ฝูเชี่ยวหวันวันเลี่ยน; ฮกเกี้ยน: ฮกซิ่วบันบั่นนี่) แปลว่า อายุยืนหมื่นๆ ปี
• 大家好運氣 / 大家好运气(จีนกลาง: ต้าจาห่าวเยียนชี; ฮกเกี้ยน: ต้าเก่โฮ่อุ๊นคิ) แปลว่า โชคดีเข้าบ้าน
• 年年大賺錢 / 年年大赚钱 (ฮกเกี้ยน: หนีนี้ตั๊วถั่นจี๋) แปลว่า ปีนี้ร่ำรวยมหาศาล

ขอให้พรทุกๆข้อเกิดแก่ทุกๆท่านนะครับ