เลิกเขียนวิทยานิพนธ์! จีนปรับเกณฑ์ปั้นด็อกเตอร์ ‘จบการศึกษาด้วยผลิตภัณฑ์’

สถาบันเทคโนโลยีฮาร์บิน (HIT) สถาบันการศึกษาชั้นนำซึ่งได้รับฉายาว่าเป็นหนึ่งใน "7 โอรสแห่งการป้องกันประเทศ" (Seven Sons of National Defence) ของจีน กำลังทดลองรูปแบบการศึกษาใหม่ โดยอนุญาตให้นักศึกษาระดับปริญญาเอกสามารถจบการศึกษาได้ด้วยการนำเสนอ "ผลิตภัณฑ์" หรือ "ผลงานการออกแบบ" แทนการทำวิทยานิพนธ์วิชาการแบบดั้งเดิม 

ความเคลื่อนไหวนี้มีเป้าหมายเพื่อเร่งแก้ไขปัญหาทางวิศวกรรมที่เป็นคอขวด ท่ามกลางสมรภูมิการแข่งขันด้านเทคโนโลยีระหว่างจีนและสหรัฐฯ

รายงานจาก China Science Daily ระบุว่า เมื่อเดือนกันยายนที่ผ่านมา เว่ย เหลียนเฟิง (Wei Lianfeng) วิศวกรและนักศึกษาปริญญาเอก ได้กลายเป็นนักศึกษาคนแรกของสถาบันที่สอบป้องกันดุษฎีนิพนธ์ผ่านและได้รับปริญญาโดยอาศัยเพียงผลงานเชิงปฏิบัติ งานวิจัยของเขามุ่งเน้นการพัฒนากระบวนการเชื่อมเลเซอร์สุญญากาศ รวมถึงการออกแบบและผลิตอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้อง โดยทางสถาบันได้เชิญผู้เชี่ยวชาญจากภาคอุตสาหกรรมมาร่วมเป็นคณะกรรมการสอบปากเปล่าเพื่อประเมินศักยภาพการใช้งานจริงของผลงาน

แนวทางดังกล่าวสะท้อนให้เห็นว่า บทบาทของนักวิทยาศาสตร์ในจีนยุคปัจจุบันไม่ได้จำกัดอยู่เพียงการตีพิมพ์บทความในวารสารชื่อดังหรือการทำเล่มวิทยานิพนธ์หนาเตอะอีกต่อไป แต่คือการแก้ปัญหาในโลกความเป็นจริงและสร้างสรรค์สิ่งที่ใช้งานได้จริง เพื่อความอยู่รอดทางเทคโนโลยีของชาติ

อนึ่ง จีนได้เริ่มโครงการนำร่องปฏิรูปการศึกษาด้านวิศวกรรมทั่วประเทศมาตั้งแต่ปี 2565 โดยได้รับการสนับสนุนจากกระทรวงศึกษาธิการและหน่วยงานสำคัญอีก 8 แห่ง เพื่อมุ่งเน้นพัฒนาสาขายุทธศาสตร์สำคัญ เช่น เซมิคอนดักเตอร์ และควอนตัมคอมพิวติ้ง ซึ่งลำพังเพียงความรู้ทางทฤษฎีอาจไม่เพียงพอที่จะฝ่าด่านการปิดกั้นทางเทคโนโลยีที่นำโดยสหรัฐฯ ได้

ที่มา: SCMP