ช่วงเวลาพักรบ 90 วันของสงครามภาษีสหรัฐอเมริกา-จีน เสี่ยงล่มก่อนครบกำหนดในเดือนพฤศจิกายน เมื่อประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ ขู่เรียกเก็บภาษีนำเข้าสินค้าจากจีนในอัตราสูงลิ่วถึง 200 % ถ้าจีนมีการควบคุมการส่งออกแม่เหล็กหายาก
“พวกเขาต้องให้แม่เหล็กกับเรา ถ้าไม่ให้ เราก็ต้องเรียกเก็บภาษีนำเข้า 200% หรืออะไรทำนองนั้น” ทรัมป์กล่าวกับผู้สื่อข่าว หลังการหารือกับประธานาธิบดี อี แจ มย็อง ของเกาหลีใต้ที่ทำเนียบขาวเมื่อวันจันทร์ ( 25 ส.ค. )
ผู้นำสหรัฐฯ ยังมั่นใจด้วยว่า มีอำนาจต่อรองสำคัญเป็นหมัดเด็ดตะบันมือที่กำแร่ธาตุหายากไว้แน่นของจีน
ทรัมป์บอกว่า เครื่องบิน 200 ลำของจีนขึ้นบินไม่ได้ ถ้าสหรัฐฯ ไม่ให้ชิ้นส่วนโบอิ้ง
ตามรายงานของสำนักข่าวบลูมเบิร์ก บริษัทโบอิ้งกำลังพยายามบรรลุข้อตกลงในการขายเครื่องบินมากถึง 500 ลำให้แก่จีน โดยทั้งสองฝ่ายได้สรุปรายละเอียดต่างๆ เช่น รุ่นและประเภทของเครื่องบินไอพ่น ตลอดจนกำหนดการส่งมอบ สิ่งนี้เน้นย้ำว่า เครื่องบินไอพ่นมีบทบาทในการทำข้อตกลงทางการค้าที่อาจเกิดขึ้นระหว่างชาติเศรษฐกิจใหญ่ที่สุดในโลกทั้งสอง
ทรัมป์ออกมาแถลงในช่วงเวลาที่การส่งออกแม่เหล็กหายากของจีนได้ฟื้นตัวสู่ระดับอย่างที่เคยเห็นมาก่อนหน้าที่รัฐบาลปักกิ่งจะจำกัดการส่งออกในเดือนเมษายน โดยการส่งออกแม่เหล็กไปยังสหรัฐฯในเดือนมิถุนายนเพิ่มขึ้นกว่า 7 เท่า เป็น 660% จากเดือนก่อนหน้า และปริมาณในเดือนกรกฎาคมเพิ่มขึ้น 76% ตามข้อมูลล่าสุดของรัฐบาลจีน
จีนครองการผลิตแม่เหล็กหายาก โดยควบคุมประมาณ 90 % ของอุปทานทั่วโลก จึงมีอำนาจต่อรองสำคัญในการเจรจาการค้า ขณะที่สหรัฐฯต้องพึ่งพาแม่เหล็กหายากอย่างมากสำหรับภาคการผลิตขนาดใหญ่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งยานยนต์ อิเล็กทรอนิกส์ และพลังงานหมุนเวียน
นายเฮนรี่ หวัง ผู้ก่อตั้งและประธานศูนย์วิจัยจีนและโลกาภิวัตน์ (Center for China & Globalization) ในกรุงปักกิ่งมองว่า ทรัมป์กำลังพูดให้ดูเหนือกว่าคนอื่น ทั้งที่ในความเป็นจริงแล้วไม่ใช่ จึงไม่ควรยึดถือกับคำพูดเหล่านั้นมากนัก
อดีตที่ปรึกษาสภาแห่งรัฐของจีนผู้นี้กล่าวเสริมว่า ความพยายามของทั้งสองฝ่ายในการนำข้อตกลงไปปฏิบัตินั้นต่างหากคือบททดสอบที่แท้จริงว่ากระบวนการเจรจาจะไปตลอดรอดฝั่งหรือไม่
นาย อัลเฟรโด มอนตูฟาร์-เฮลูกรรมการผู้จัดการของบริษัทที่ปรึกษา GreenPoint ชี้ว่า การสงบศึกทางการค้าจะคงอยู่ต่อไปได้หรือไม่หลังจากกำหนดเส้นตายในเดือนพฤศจิกายนนั้นย่อมขึ้นอยู่กับความร่วมมือทวิภาคีอย่างต่อเนื่อง โดยการเจรจาระหว่างนายหลี่ เฉิงกัง ผู้เจรจาการค้าระดับสูงของจีนกับนายเจมีสัน กรีเออร์ ผู้แทนการค้าสหรัฐฯ ที่กรุงวอชิงตันในอีกไม่กี่วันข้างหน้า อาจปูพื้นสำหรับการเจรจาในระดับที่สูงขึ้นและแนวทางแก้ไขที่ยั่งยืนเพื่อคลี่คลายความตึงเครียดระหว่างกัน
ทั้งนี้ ในระหว่างการสงบศึก ชาติทั้งสองตกลงปฏิบัติตามกรอบการทำงานร่วมกัน ซึ่งรวมถึงจีนมีการผ่อนปรนการควบคุมการส่งออกแร่ธาตุหายาก ส่วนสหรัฐฯมีการยกเลิกข้อจำกัดการส่งออกเทคโนโลยีบางประการไปยังจีน นอกจากนั้น สหรัฐฯ ได้ลดอัตราภาษีนำเข้าสินค้าจากจีนเหลือราว 55% ส่วนจีนลดให้สหรัฐฯ เหลือ 32%
ที่มา : CNBC