"เซี่ย เจิ้นตง" ครูฟิสิกส์จากโรงเรียนมัธยมแห่งหนึ่งในเมืองจิ่งเต๋อเจิ้น มณฑลเจียงซี ประดิษฐ์ “ปืนพลาสมา” จากถังน้ำและท่อพลาสติก เพื่อใช้สาธิตหลักการของเครื่องยนต์สันดาปภายใน
เซี่ย เจิ้นตง เผยว่าแรงบันดาลใจเกิดจากการสอนเรื่องเครื่องยนต์สันดาปภายใน ซึ่งเป็นเครื่องยนต์ที่เปลี่ยนพลังงานเคมีจากการเผาไหม้ให้เป็นพลังงานกล เขาจึงออกแบบเครื่องต้นแบบที่สามารถ “จุดระเบิด” และปล่อยลมแรงออกมาเพื่อผลักกระป๋องให้ล้ม โดยใช้น้ำมันบิวเทนเป็นเชื้อเพลิง จุดไฟผ่านท่อไปยังถังน้ำพลาสติก และเมื่อถึงจุดที่มีอากาศมาก เชื้อเพลิงน้อย และมีพื้นที่ปิด มันจะระเบิดและสร้างแรงดันอากาศผลักดันวัตถุให้เคลื่อนที่
เขาอธิบายว่า เรียกชื่อว่า “ปืนพลาสมา” เพราะเปลวไฟส่วนใหญ่เป็นสถานะพลาสมา ซึ่งเป็นจุดเชื่อมโยงระหว่างการสาธิตกับเนื้อหาวิชาฟิสิกส์ “พลังงานเคมีจากเชื้อเพลิงจะเปลี่ยนเป็นพลังงานความร้อน และเปลี่ยนเป็นพลังงานกลของอากาศ” เขากล่าว
แม้ว่าตัววัสดุจะดูเรียบง่าย เช่น ท่อพลาสติก ถังน้ำ เชื้อเพลิงบิวเทน และอุปกรณ์จุดไฟ แต่เบื้องหลังต้องใช้การออกแบบ ทดสอบ และปรับแต่งอย่างพิถีพิถัน เพื่อความปลอดภัยและความแม่นยำ ใช้เวลารวมกว่า 2–3 เดือนกว่าจะสำเร็จ
ไม่เพียงเท่านั้น เซี่ยยังเคยประดิษฐ์อุปกรณ์อื่น ๆ เช่น ปืนเลเซอร์ทำลายลูกโป่ง คอยล์เทสลาที่สร้างประกายไฟให้เห็นเหมือนสายฟ้า ปืนแอลกอฮอล์ยิงมันฝรั่ง ฯลฯ โดยเขาบอกว่า อุปกรณ์เหล่านี้เป็น “ตัวล่อ” ที่สร้างความตื่นเต้นให้นักเรียน แล้วค่อยอธิบายด้วยหลักฟิสิกส์ตามมา จึงเกิดการเรียนรู้ที่ลึกซึ้งและสนุกมากขึ้น
เซี่ย เจิ้นตง เริ่มเป็นครูเมื่อปี 2559 และเริ่มทดลองใช้การสอนแบบใหม่นี้ตั้งแต่ปี 2561 เขายอมรับว่าแต่เดิมพยายามผลักดันนักเรียนให้เก่งขึ้นด้วยวิธี “กดดันสูง” แต่กลับทำให้ทั้งนักเรียนและตัวเขาเองเหนื่อยล้า จึงตัดสินใจกลับไปสู่หัวใจของวิชาฟิสิกส์ ซึ่งคือ “การทดลอง”
เขายกตัวอย่างการทดลองแรกที่เปลี่ยนแนวทางการสอนคือ “ลูกโป่งกันไฟ” โดยเติมน้ำในลูกโป่ง แล้วจุดไฟที่ผิวลูกโป่ง จะไม่แตกเพราะน้ำดูดซับความร้อนได้ดี สิ่งนี้ทำให้นักเรียนประหลาดใจและอยากรู้ว่าเกิดอะไรขึ้น เขาจึงใช้โอกาสนี้สอดแทรกหลักการฟิสิกส์เข้าไป
“ตั้งแต่เปลี่ยนวิธีสอน เด็ก ๆ สนใจเรียนมากขึ้น กล้าตั้งคำถามมากขึ้น และผลการเรียนก็ดีขึ้นอย่างชัดเจน” เซี่ยกล่าวด้วยความภูมิใจ
ที่มา: 封面新闻
