เมื่อวันที่ 10 มิถุนายน 2568 ที่งานประมูลฤดูใบไม้ผลิของบริษัท หย่งเล่อ ณ กรุงปักกิ่ง วงการของสะสมในจีนต้องสะเทือน เมื่อ “ลาบูบู้” (Labubu) ตุ๊กตาตัวละครสุดฮิตจากแบรนด์ ป๊อปมาร์ท (Pop Mart) ถูกประมูลไปในราคาสูงถึง 1.08 ล้านหยวน (ประมาณ 5.15 ล้านบาท)
ตุ๊กตาดังกล่าวเป็นรุ่นพิเศษ สีเขียวมิ้นท์ ความสูง 131 เซนติเมตร และที่สำคัญคือ มีเพียงหนึ่งตัวในโลก สร้างปรากฏการณ์ “ตาโต” ไปทั่วสื่อและโซเชียลจีน ขณะที่อีกตัวในรุ่นสีน้ำตาลซึ่งเป็น 1 ใน 15 ตัวที่ผลิตแบบลิมิเต็ด ก็ถูกประมูลไปในราคา 820,000 หยวน (ประมาณ 3.91 ล้านบาท)
ผู้ที่เคยเป็นเจ้าของตุ๊กตาทั้งสองคือชายวัยประมาณ 40 ปีจากเมืองต้าเหลียนในมณฑลเหลียวหนิง ซึ่งให้สัมภาษณ์กับสื่อว่าเขาซื้อตุ๊กตาสีมิ้นท์เมื่อเดือนพฤษภาคม ปี 2563 จากร้านสตรีทแบรนด์ในเซี่ยงไฮ้ โดยเขาตั้งใจบินจากต้าเหลียนไปซื้อด้วยตัวเองในราคาหลักหมื่นหยวนเท่านั้น
หลังจากซื้อมาเก็บสะสมอยู่ประมาณ 1–2 ปี นิงจิ้งจื้อหยวนก็ตัดสินใจขายต่อให้กับนักสะสมอีกคนในราคาหลักแสนหยวน ซึ่งเป็นราคาที่ถือว่า “ดีมากในยุคนั้น” โดยเจ้าของใหม่ที่รับช่วงต่อจากเขาคือผู้ที่นำตุ๊กตาทั้งสองเข้าสู่เวทีประมูลในปีนี้ แม้เจ้าของเดิมจะไม่ได้มีส่วนแบ่งจากราคาที่พุ่งทะยาน แต่เจ้าตัวกลับรู้สึกภาคภูมิใจ เพราะ “ลูกสาวทั้งสองของเขา” คว้าอันดับ 1 และ 2 ในการประมูลระดับประเทศ
เขาเผยว่า ตอนแรกตั้งใจจะเก็บตัวใดตัวหนึ่งไว้เอง แต่ผู้ซื้อคนใหม่ให้ข้อเสนอที่ดีมาก และแสดงความหลงใหลในตัวลาบูบู้อย่างจริงจัง จึงตัดสินใจขายทั้งคู่ และหลังจากนั้นก็ไม่ได้ติดต่อกันอีก
ลาบูบู้ เป็นตัวละครยอดนิยมจากดีไซเนอร์ “หลงเจียเฉิง” (Kasing Lung) ซึ่งร่วมกับบริษัท Pop Mart พัฒนาเป็นของสะสมประเภท Blind Box ที่ได้รับความนิยมทั้งในจีนและตลาดโลก
ตุ๊กตาสีมิ้นท์ที่ถูกประมูลไปในครั้งนี้ ไม่ใช่แค่ผลิตจำนวนจำกัด แต่เป็นชิ้นงาน “ตัวต้นแบบ” ที่ถูกดีไซน์โดยดีไซเนอร์และนำมาแสดงในงานอีเวนต์ของร้าน ส่วนรุ่นสีน้ำตาลนั้นเป็นหนึ่งใน 15 ตัวที่ผลิตแบบจำกัด (limited edition) โดยตัวที่ถูกประมูลมีหมายเลขลำดับ “7” ซึ่งตรงกับภาพที่เจ้าของเดิมเคยโพสต์ไว้ในปี 2563
ท่ามกลางกระแสความนิยมลาบูบู้อย่างล้นหลาม ก็มีผู้ผลิตลักลอบทำของปลอมจำนวนมากเพื่อหวังเกาะกระแส รายงานจาก Red Star News และ Ningbo Evening News เผยว่าโรงงานบางแห่งในจีน เช่น ที่เมืองอี้อูถึงกับผลิตไม่ทันความต้องการของตลาด เนื่องจากลูกค้าสั่งซื้อจำนวนมาก
อย่างไรก็ตาม เจ้าหน้าที่ตลาดและศุลกากรในหลายเมืองเริ่มดำเนินการเข้มงวด ล่าสุดตลาดค้าส่งในเมืองอี้อูมีรายงานว่า “ลาบูบู้ปลอมถูกเก็บออกจากร้านหมดภายในคืนเดียว” เนื่องจากถูกตรวจสอบว่าไม่มีใบอนุญาตลิขสิทธิ์ที่ถูกต้อง
นอกจากนี้ หน่วยงานศุลกากรในเมืองหนิงโปยังตรวจยึดสินค้าละเมิดลิขสิทธิ์ได้เป็นจำนวนมาก เช่น กล่องสุ่ม 2,350 ชิ้น, ตุ๊กตาผ้า 4,410 ชิ้น, พวงกุญแจ 9,400 ชิ้น, เสื้อกันฝน 495 ชิ้น และหวี 1,200 ชิ้น ซึ่งล้วนเป็นสินค้าเลียนแบบที่ใช้ตราสินค้าของ Pop Mart
พานเซียง ทนายความจากสำนักงานกฎหมาย Guangdong Zhong An และอนุญาโตตุลาการของเขตเศรษฐกิจพิเศษฮ่องกง–กวางตุ้ง–มาเก๊า ระบุว่า การทำซ้ำหรือใช้ลวดลายลาบูบู้โดยไม่ได้รับอนุญาต ถือเป็นการละเมิด “ลิขสิทธิ์” ของผู้ออกแบบ ขณะที่การใช้ชื่อหรือตราสินค้าลาบูบู้อย่างผิดกฎหมาย ก็เข้าข่าย “ละเมิดเครื่องหมายการค้า” ซึ่งผิดกฎหมายเช่นกัน
โทษที่ผู้กระทำผิดต้องเผชิญ ได้แก่ การยุติการผลิต ชดเชยค่าเสียหายเป็น 3 เท่าของราคาสินค้า คืนเงินลูกค้า พร้อมปรับเงินจากรัฐ และหากร้ายแรงอาจถึงขั้นถูกถอนใบอนุญาตประกอบธุรกิจ และรับโทษอาญา
