เหตุตึกสำนักงานตรวจเงินแผ่นดินซึ่งอยู่ระหว่างการก่อสร้าง ถล่มพังราบจากเหตุแผ่นดินไหวในกรุงเทพฯเมื่อวันศุกร์(28 มี.ค.) ก่อกระแสวิพากษ์วิจารณ์ขรมและคำถามว่า จะเป็น “โครงการกากเต้าหู้” หรือไม่?
“โครงการกากเต้าหู้” วลีนี้มีกำเนิด หรือ ที่มาอย่างไร
“โครงการกากเต้าหู้” มาจากภาษาจีนคือ 豆腐渣工程 แปลตรงตามหน้าศัพท์ได้ว่า “โครงการกากเต้าหู้” นัยยะแฝงของวลีนี้คือโครงสร้างก่อสร้างที่ไม่แข็งแรงเสี่ยงต่อการพังทลายอย่างง่ายดาย โดยมีสาเหตุจากการใช้วัตถุดิบที่มีคุณภาพต่ำกว่ามาตรฐานที่กำหนดไว้ หรือโครงการที่ดำเนินการก่อสร้างอย่างไม่เหมาะสม ไม่โปร่งใส
คำนี้ มักใช้ในกรณีอื้อฉาวตึกถล่ม ซึ่งมักมีสาเหตุจากการออกแบบอาคารไม่ดี มีการคอรัปชั่นโกงกิน โดยใช้วัสดุก่อสร้างเกรดต่ำราคาถูกกว่าที่ระบุไว้ในโครงการ
ที่มาของวลี “โครงการกากเต้าหู้”
ผู้ที่พูดคำว่า “โครงการกากเต้าหู้” คนแรกคือ อดีตนายกรัฐมนตรีจีน จูหรงจี โดยระหว่างที่นายกฯจูไปตรวจเยี่ยมเขตประสบมหาอุทกภัยบริเวณริมฝั่งแม่น้ำแยงซีเกียง เมื่อปี 1998 เมื่อท่านได้เห็นทำนบกั้นน้ำแตกพังทลายอย่างไม่น่าเชื่อน่าอนาถ ก็โกรธมากร้องตระโกนด่าออกไปว่า “โครงการต่ำช้าห่วยแตก!”.... ”โครงการกากเต้าหู้!“
“โครงการกากเต้าหู้” ทำให้หายนะจากภัยธรรมชาติคือน้ำท่วมใหญ่ในจีนปีนั้น ยิ่งเลวร้ายรุนแรงขึ้นไปอีก โดยในปีนั้นจีนเผชิญมหาอุทกภัยทั้งปี ประชาชนเสียชีวิตมากว่าสี่พันคน ความเสียหายทางเศรษฐกิจถึง 255,100 ล้านหยวน
นับจากนั้นมา “โครงการกากเต้าหู้” เลยกลายเป็นฉายาของโครงการเน่าๆฟอนเฟะ อย่างเช่น การก่อสร้างตึกอาคาร
กากเต้าหู้ ไม่มีสารยึดเกาะ และแป้ง ทำให้โครงสร้างเปราะบาง คำนี้ถูกนำมาเปรียบเทียบกับโครงการที่สร้างหยาบๆลวกๆ ไม่มีมาตรฐานได้อย่างเหมาะสมที่สุด
นอกจากนี้ จีนยังมีอีกคำเรียกโครงการสิ่งก่อสร้างที่แฝงภัยอันตรายเหล่านี้ คือ 楼脆脆 อ่านว่า โหลวชุ่ยชุ่ย และ 桥脆脆 เฉียวชุ่ยชุ่ย คำจีนที่อ่านว่า “ชุ่ย ”นี้ แปลว่า “เปราะบาง” หมายถึง “ตึกเปราะบาง” และ “สะพานเปราะบาง” หรือจะเรียกแบบล้อเป็นคำไทย ว่า “ตึกชุ่ยๆ” “สะพานชุ่ยๆ” ก็เป็นคำพ้องที่รับกันดีเป็น "ผีเน่ากับโลงผุ"
“โครงการกากเต้าหู้” กลับมาร้อนแรงอีกครั้ง หลังเหตุการณ์แผ่นดินไหวรุนแรงที่เวิ่งชวน มณฑลเฉฉวน ปี 2008 สืบเนื่องจากในเหตุแผ่นดินครั้งนี้มีโรงเรียนมากกว่า 10,000 แห่งพังทลายลงมาอย่างง่ายดายเพราะการก่อสร้างหยาบๆไร้มาตรฐาน ทำให้เด็กนักเรียนหลายพันคน เสียชีวิต
โครงการกากเต้าหู้ ยังสร้างหายนะ วิบัติในประเทศจีนเองไม่หยุดหย่อนจนถึงปัจจุบัน และดูเหมือนว่า "โครงการกากเต้าหู้จีน" ได้ข้ามชาติมาพ่นพิษใส่ไทยแลนด์ของเราเข้าให้แล้ว โดยอ้างอิงจากการตรวจสอบถึงขณะนี้พบว่าเหล็กเส้นจำนวนหนึ่งจากซากตึก สตง.ถล่ม เป็นของคุณภาพต่ำ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นเหล็กเส้นจากบริษัทจีนรายหนึ่ง ขณะที่บริษัทจีน ไชน่า เรลเวย์ นัมเบอร์ 10 เป็นบริษัทผู้รับเหมาก่อสร้าง!