จีนดูเหมือนเตรียมเปิดตัวโครงการใหม่ ๆ ในประเทศกำลังพัฒนาหลายแห่งที่หน่วยงานของยูเสด ( USAID ) ถูกสั่งปิดและเจ้าหน้าที่ต้องหยุดปฏิบัติหน้าที่ ตามรายงานของบิสซิเนสอินไซเดอร์
ในกัมพูชา ซึ่งได้รับผลกระทบจากยูเสดถอนตัวมากที่สุดชาติหนึ่ง จีนได้ประกาศโครงการให้เงินทุนช่วยเหลือใหม่ ๆ ในด้านต่าง ๆ เช่น การดูแลสุขภาพเด็ก โภชนาการ การสุขาภิบาล และการกำจัดทุ่นระเบิด
ส่วนที่เนปาล เจ้าหน้าที่ของพรรคคอมมิวนิสต์จีนได้แจ้งกับเหล่าผู้นำของเนปาลว่า รัฐบาลจีนยินดีจัดหาเงินทุนให้ ตามรายงานของหนังสือพิมพ์ดิ อันนาปุรณะเอ็กซ์เพรส ( The Annapurna Express)
ความเคลื่อนไหวของจีนดังกล่าวเป็นไปตามที่นักวิเคราะห์คาดการณ์ หลังจากประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ สั่งปรับโครงสร้างยูเสด (สำนักงานเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศแห่งสหรัฐอเมริกา - USAID ) ครั้งใหญ่ โดยเลิกจ้างเจ้าหน้าที่ยูเสดทั่วโลก ยกเว้นบุคลากรในตำแหน่งที่มีความจำเป็นจริง ๆเท่านั้นเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา
ไท่ เหว่ย ลิม อาจารย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเศรษฐศาสตร์การเมืองของเอเชียตะวันออกเฉียงเหนือ ประจำมหาวิทยาลัยโซกะในญี่ปุ่นชี้ว่า ไม่น่าแปลกใจที่จีนก้าวเข้ามาแทนที่สหรัฐฯ อย่างรวดเร็วมากในโครงการที่มีลักษณะเฉพาะเจาะจง ทรัมป์แสดงความประสงค์ที่จะปิดยูเสดให้เป็นที่ทราบกันล่วงหน้า ฉะนั้น จีนซึ่งเป็นคู่แข่งเชิงยุทธศาสตร์จึงมีเวลาในการวางแผนกลยุทธ์ นอกจากนั้น จีนเป็นชาติมหาอำนาจทางเศรษฐกิจที่มีการรวมศูนย์อำนาจสูง จึงสามารถระดมทรัพยากรจำนวนมหาศาลไปยังพื้นที่ที่มองเห็นโอกาสในการส่งเสริมเป้าหมายและวัตถุประสงค์ที่สอดคล้องกับผลประโยชน์ของชาติได้อย่างค่อนข้างง่ายดาย
เจเรมี ชาน นักวิเคราะห์อาวุโสด้านจีนและเอเชียตะวันออกเฉียงเหนือของบริษัทที่ปรึกษาความเสี่ยงยูเรเซียกรุ๊ป ( Eurasia Group) ระบุว่า จีนมุ่งเน้นโครงการด้านการก่อสร้างและโครงการเกี่ยวกับโครงสร้างพื้นฐานในประเทศอื่น ๆ มานานแล้ว และก็อาจมองไปยังภาคอื่น ๆ ที่จีนเป็นผู้นำอยู่แล้ว เช่น เกษตรกรรมและสาธารณสุข ซึ่งจะช่วยส่งเสริมภาพลักษณ์ของจีนและผลกำไรที่จะได้รับ รัฐบาลจีนยังอาจเล็งทำโครงการในพื้นที่ที่อยู่ในขอบเขตอิทธิพลของจีนอยู่แล้ว เช่น เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เอเชียใต้ และเอเชียกลาง
อย่างไรก็ตาม ชานมองว่า แม้จีนกำลังหาโอกาสเติมช่องว่างในบางโครงการของยูเสด แต่ยังไม่มีแนวโน้มถึงขั้นที่จะเข้ามาก้าวก่ายเสียทีเดียว ซึ่งเห็นได้จากสื่อจีนที่ก็ยังไม่มีการรายงานข่าวเกี่ยวกับแผนการให้ความช่วยเหลือต่างประเทศเพิ่มขึ้นแต่ประการใด นอกจากนั้น จีนไม่น่าจะสามารถเติมเต็มช่องว่างส่วนใหญ่ที่เกิดจากการถอนตัวของยูเสดได้
ทั้งนี้ ยูเสดใช้จ่ายเงินไป 32,500 ล้านดอลลาร์ในปีงบประมาณ 2567 ส่วนการใช้จ่ายของจีนในด้านการช่วยเหลือต่างประเทศนั้น ไม่ได้มีการเปิดเผยต่อสาธารณะ แต่นักวิชาการญี่ปุ่นประเมินว่า อาจสูงถึง 7,900 ล้านดอลลาร์ในปี 2565
ฟิล โรเบิร์ตสัน ผู้อำนวยการขององค์การผู้สนับสนุนสิทธิมนุษยชนและแรงงานแห่งเอเชีย (Asia Human Rights and Labor Advocates) ซึ่งไม่แสวงหากำไรกล่าวในการอภิปรายกลุ่มในกรุงเทพฯ เมื่อสัปดาห์ที่แล้วว่า โลกพังทลายลงรอบตัวเรา อย่างน้อยๆ ก็พังถล่มไปไกลถึงความช่วยเหลือจากต่างประเทศเพื่อการพัฒนาในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้"
ที่มา : บิสซิเนสอินไซเดอร์