ค่ำคืนหนึ่งเมื่อต้นเดือนกุมภาพันธ์ ถง เสวี่ย กำลังเดินเล่นตามลำพังบนถนนในตรินิแดดเมืองชายทะเลทางภาคกลางของคิวบา
จู่ๆ ก็ได้ยินเสียงร้องเรียก
“ชินิต้า ชินิต้า”
Chinita เป็นคำในภาษาสเปน แปลว่า สาวจีน
ถง เหลียวมองไปรอบๆ ก็พบว่าคนเรียกเป็นชายผมขาวโพลน ซึ่งโผล่หน้าทางช่องหน้าต่างของประตูรั้วบ้านหลังหนึ่งริมถนน
แกอาจขอเงินเรา คิดได้อย่างนั้น จึงหันกลับจะเดินออกไป
“ชินิต้า ชินิต้า! คุณมาจากประเทศจีนเหรอ” แกเฝ้าร้องเรียกอยู่หลายครั้ง ท่าทางกระตือรือร้นมากเสียจนถงอยากรู้ว่าอีกฝ่ายต้องการอะไร
นี่คือจุดเริ่มต้นของการพบกันโดยบังเอิญระหว่างนักท่องเที่ยวสาวจีนกับ อัลแบร์โต อาลองโซ ซานฮวน วัย 82 ปี
ในเวลานั้นทั้งสองนึกไม่ถึงว่า การพบกันครั้งนี้จะทรงพลังถึงขนาดฟื้นคืนเรื่องราวมิตรภาพระหว่างจีนและคิวบาเมื่อ 64 ปีก่อน และแสดงให้เห็นความผูกพันของคนรุ่นใหม่ระหว่างชาติทั้งสองมาจนถึงทุกวันนี้
ถง เดินไปบอกว่า พูดภาษาสเปนไม่ได้ แกขอให้รอแป๊บหนึ่ง แล้วเข้าบ้านไปหยิบอะไรออกมา
สิ่งที่คุณปู่นำมาให้ดูก็คือประกาศนียบัตรการศึกษาที่วิทยาลัยการบินในจีนระหว่างปี พ.ศ.2504-2508 (ค.ศ.1961-1963) ของแกกับสมุดบันทึกเก่าคร่ำคร่า เขียนสำนวนในชีวิตประจำวันทั้งภาษาจีนและภาษาสเปนเต็มไปหมด เช่น "คุณสบายดีไหม" "ฉันอาศัยอยู่ในคิวบา"
ถง ถึงกับอึ้ง บ่ายอีกวันจึงกลับไปหาชายชราอีกครั้ง คราวนี้พูดคุยกันได้มาก เพราะใช้ซอฟต์แวร์การแปลเข้าช่วย คุณปู่เล่าว่า ได้ไปเรียนขับเครื่องบินที่ประเทศจีนและคนจีนยังได้สอนหลายสิ่งหลายอย่างให้ แกหยิบแหนบเครื่องหมายประจำตัวมาให้เธอดูเพื่อยืนยันถึงการเป็นนักบินที่ช่ำชองอีกด้วย
เมื่อถงเตรียมตัวจะกลับ ดีโด้ ซึ่งเป็นชื่อที่ชาวจีนเรียกคุณปู่ในสมัยนั้นได้ถามเธอว่า “ค่าเครื่องบินจากฮาวานาไปปักกิ่งเท่าไหร่”
ถงมีชื่อเล่นในโซเชียลมีเดียว่า “มิสย่า” (Missya) เธออัปโหลดวิดีโอการพบกับคุณปู่ดีโด้โดยบังเอิญในสื่อสังคมออนไลน์ จนกลายเป็นไวรัล
มันก็เลยเป็นการพบกันที่ทรงพลังอย่างที่ว่าจริงๆ
ชาวเน็ตจีนมากมายซาบซึ้งกับความรักที่จริงใจและยาวนานที่ชายชาวคิวบาผู้นี้มีต่อประเทศจีน หลายคนแสดงความประสงค์ออกเงินเป็นค่าเดินทางให้
ลูกหลานของครูวิทยาลัยการบินที่ดีโด้เคยเรียนก็เข้ามาแสดงความเห็นในโซเชียลมีเดียว่า คุณปู่ของตนเคยสอนนักบินชาวคิวบาเหล่านี้และคิดถึงพวกลูกศิษย์มาก
สถานทูตจีนในคิวบาได้เชิญนักบินคิวบาที่เคยเรียนการบินในจีนสมัยเมื่อยังหนุ่มและครอบครัวมาร่วมงานเทศกาลโคมไฟ ซึ่งถือเป็นเวลาแห่งการรวมตัวของครอบครัวชาวจีน
ในวันที่ 28 กุมภาพันธ์กองทัพอากาศจีนส่งตัวแทนไปพบกับดีโด้ และนักบินคิวบาที่เคยเรียนในจีนอีกกว่าสิบคนในงานเลี้ยงที่กรุงฮาวานาด้วยบรรยากาศอันอบอุ่น ตัวแทนได้อ่านจดหมายของเหล่าครูฝึกที่ระบุว่า รอคอยที่จะได้พบหน้าลูกศิษย์เพื่อรำลึกถึงความหลัง ส่วนลูกศิษย์แสดงความขอบคุณครูผู้ฝึกสอนที่ไม่เพียงแต่สอนทักษะการบินเท่านั้น แต่ยังปลูกฝังคุณธรรมตามขนบธรรมเนียมจีน เช่น ความอ่อนน้อม การมีวินัย และความพากเพียรให้อีกด้วย
ในเดือนกันยายน พ.ศ.2504 ชาวคิวบา 223 คน อายุเฉลี่ยต่ำกว่า 20 ปี ถูกส่งไปจีนเพื่อเรียนการขับเครื่องบิน และเทคโนโลยีการซ่อมบำรุง โดยในจำนวนนี้ มี 117 คนไปเรียนที่โรงเรียนการบินแห่งที่ 12 ของกองทัพอากาศกองทัพปลดแอกประชาชนจีนในเมืองหลินเฟิน มณฑลซานซี ทางตอนเหนือ ซึ่งรวมถึงดีโด้ด้วย ชาวคิวบาเหล่านี้มาจากภูมิภาคเขตร้อน เมื่อมาอยู่ในจีนที่อากาศหนาวเย็น ครูผู้สอนจึงต้องดูแลเอาใจใส่เป็นอย่างดี ตามรายงานของสำนักข่าวซินหัว
เรื่องเล่าของถง เป็นตอนที่ 8 ในซีรีส์เรื่อง "Intertwined Destinies, Shared Paths" (โชคชะตาที่เกี่ยวพัน เส้นทางที่ร่วมกัน) ของโกลบอลไทมส์ นำเสนอเรื่องราวสุดประทับใจของ "ทูตมิตรภาพ" ซึ่งมีทั้งนักวิชาการ ศิลปิน และคนธรรมดาทั่วไปในการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรม นวัตกรรมทางเทคโนโลยี ความร่วมมือทางเศรษฐกิจ และความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์ ซึ่งล้วนมีส่วนสนับสนุนให้เกิดสันติภาพ ความมั่งคั่ง และการเปิดกว้างในโลก
ที่มา : โกลบอลไทมส์