“เมืองร้าง บ้านที่สร้างไม่เสร็จ” แห่งใหญ่สุดในกว่างโจว

หลายท่านที่ติดตามข่าวคราวของประเทศจีน จะได้ยินปรากฏการณ์หนึ่ง ที่จีนบัญญัติศัพท์เรียกขานว่า “烂尾楼” แปลตามตัวอักษรได้ว่า “บ้านเน่าปลาย” หมายถึง “โครงการบ้านที่อยู่อาศัยที่สร้างไม่เสร็จ” (unfinished homes) ซึ่งเป็นปัญหาใหญ่ในภาคอสังหาริมทรัพย์จีน เมื่อปีที่แล้ว 2566 ธนาคารเพื่อการลงทุนโนบูระ (Nomura) สถาบันนโยบายเอเชียประมาณว่า ในจีนมีบ้านที่สร้างไม่เสร็จถึง 20 ล้านยูนิต!

“โครงการบ้านที่สร้างไม่เสร็จ” หรือที่ชาวจีนเรียก “บ้านเน่าปลาย” กลายเป็นข่าวฮือฮาในหน้าสื่อต่างๆ ของจีนและสื่อต่างประเทศช่วง 4-5 ปีมานี้ ทางการจีนพยายามแก้ปัญหาอย่างหนักมาก จนถึง ณ ตอนนี้ ปัญหายังโทนโท่ราวกับช้างแมมมอธนอนป่วยนอนรอการเยียวยา ภาคอสังหาฯ เป็นอุปสรรคใหญ่ของการฟื้นเศรษฐกิจจีนเพราะมีสัดส่วนช่วยกระตุ้นจีดีพีของประเทศถึงกว่าร้อยละ 25-30 ซึ่งถือว่าสูงมากเมื่อเทียบกับสหรัฐฯ ภาคอสังหาฯ มีสัดส่วนกระตุ้นจีดีพีของประทศ ร้อยละ 15-18


“น้ำตาเจ้าของบ้าน!”

ต่อไปนี้ ขอยกกรณีตัวอย่างดรามาที่น่าอึ้งทึ่ง! คือ “โครงการบ้านเน่าปลาย” แห่งใหญ่ที่สุดในนครกว่างโจว มณฑลกว่างตง หรือกวางตุ้ง

เมื่อไม่นานมานี้สื่อจีนอัปเดตสถานการณ์การแก้ไขปัญหาโครงการบ้านที่ก่อสร้างไม่เสร็จ แห่งหนึ่งคือ “เอ้าโจวซันจวง : เมืองร้างแห่งใหญ่สุดของกว่างโจว” บทความชิ้นหนึ่งเปิดเรื่องราวด้วยคำว่า “น้ำตา!”

ความเคลื่อนไหวล่าสุดในการแก้ไขปัญหาโครงการหมู่บ้านเอ้าโจวซันจวงให้ไปต่อได้ โดยในปีนี้รัฐบาลท้องถิ่นได้ตั้งคณะทำงานเฉพาะกิจรวบรวมรายชื่อและข้อมูลของผู้ซื้อบ้านโดยมีกำหนดแล้วเสร็จในเดือนกันยายนที่ผ่านมา


“เอ้าโจวซันจวง” ซึ่งหยุดชะงักการก่อสร้างมาเกือบ 30 ปี! ตั้งอยู่ในเขตหวงผู่ของเมืองกว่างโจว โครงการวางศิลาฤกษ์งานก่อสร้างในปี 1992 เริ่มขายโครงการใน 1995 พื้นที่ใช้สอยทั้งสิ้น 415,171.4 ตารางเมตร ภายในโครงการมีทั้งซูเปอร์มาร์เกต ถนนร้านอาหาร และสิ่งอำนวยความสะดวกในการใช้ชีวิต สนามเทนนิส สระว่ายน้ำ ฟิตเนส คาราโอเกะ โซนสันทนาการหรูหรา เป็นโครงการที่ดึงดูดใจของผู้อาศัยในนครกว่างโจวที่มีอันจะกิน ได้ยอดผู้ซื้อบ้านจำนวนมากเป็นกอบเป็นกำเลยทีเดียวในตอนที่เปิดขายโครงการ


ทว่าในปี 1998 เจ้าหน้าที่รับผิดชอบฝ่ายการเงิน (CFO) ของโครงการยักยอกและเชิดเงินไปกว่า 100 ล้านหยวน ทำลายความน่าเชื่อถือด้านการเงินของบริษัทจนห่วงโซ่เงินทุนขาดสะบั้น กอปรด้วยปัญหาอื่นๆ เช่น ข้อมูลเกี่ยวกับการแจ้งขออนุมัติการก่อสร้างไม่สมบูรณ์ ทำให้โครงการ “เอ้าโจวซันจวง” ตกอยู่ในภาวะ “บ้านเน่าปลาย” นับจากนั้นมา

ข้อมูลหน่วยงานรัฐ ระบุว่า โครงการ “เอ้าโจวซันจวง” ขายออกได้ 200 ตึกหรืออาคาร เจ้าของบ้าน (ผู้ซื้อบ้าน) 2,386 ครัวเรือน แต่โครงการสามารถส่งมอบบ้านได้ไม่ถึง 60 ตึก เจ้าของบ้านส่วนใหญ่ที่ซื้อบ้านแล้วไม่ได้บ้านเพราะบ้านยังสร้างไม่เสร็จสมบูรณ์ หรือไม่ได้มาตรฐานของกฎเกณฑ์การส่งมอบบ้าน

20 ปี ผ่านไป...มีเจ้าของบ้านสิ้นหวัง และถอดใจทิ้งบ้านไปอย่างเจ็บปวด ขณะที่เจ้าของบ้านจำนวนมากยังดิ้นรนที่จะได้บ้าน พวกเขาเฝ้ารอจากวัยหนุ่มสาวจนผมขาว บางคนก็เสียชีวิตไป...


ทุกวันนี้พอพูดถึง “เอ้าโจวซันจวง” ผู้คนต่างรู้จักกันดีในสถานภาพ “เมืองร้างหรือเมืองผี” ที่ใหญ่สุดของนครกว่างโจว

โครงการบ้านที่ตั้งอยู่ในดงหญ้าสูงขึ้นรก ยากที่จะนึกภาพออกว่า 30 ครัวเรือนที่ยืนหยัดอยู่ที่นี่ใช้ชีวิตอยู่กันได้อย่างไร?

ที่ผ่านมา ที่นี่เคยถูกตัดน้ำตัดไฟบ่อยๆ ลิฟต์ก็ใช้งานไม่ได้ บางทีมีหัวขโมยขึ้นบ้าน ชีวิตอยู่กันอย่างลำบาก แต่พวกเขาพยายามช่วยเหลือตัวเองปรับตัวจนดูเหมือนชีวิตที่นี่ไม่มีปัญหาอะไร...ปลูกผักกินเอง มีรถมารับขนขยะไปทิ้ง ...

ในปี 2019 มีรถไฟฟ้าใต้ดินตัดผ่านบริเวณใกล้ๆ คนจากหมู่บ้านเอ้าโจวซันจวงสามารถโดยสารเข้าไปถึงใจกลางเมืองภายในเวลาเพียงครึ่งชั่วโมง

เจ้าของโครงการและเจ้าหน้าที่หน่วยงานปกครองท้องถิ่นก็ไม่ใช่ว่าจะไม่ดูดำดูดี พวกเขาพยายามแก้ไขปัญหา แต่ที่ผ่านมาได้ผลเพียงน้อยนิด


ในปี 2015 เจ้าของโครงการและหน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้อง พยายามผลักดันให้โครงการกลับมาดำเนินการก่อสร้างต่อให้แล้วเสร็จ แต่ด้วยปัญหาอันซับซ้อนยุ่งเหยิง ทำให้แผนการกลับมาก่อสร้างต่อถูกแช่แข็งสนิทจนถึงปี 2021

จนกระทั่งปี 2022 เป็นต้นมา รัฐบาลท้องถิ่นพยายามแก้ปัญหา “เมืองร้าง” ที่เอ้าโจวซันจวง

ทว่า การกลับมาดำเนินการก่อสร้างต่อให้แล้วเสร็จนั้นยังต้อง “ฝ่าฟันอุปสรรคขวากหนามมากมาย”

สำหรับ “ข้อเสนอการกลับมาก่อสร้างโครงการ” นี้ เสนอมานานกว่า 10 ปีแล้ว แผนการออกแบบหลายอย่างล้าสมัยต้องมีการพิจารณาปรับแบบใหม่อีกมาก อีกทั้งการกลับมาก่อสร้างใหม่ ตั้งแต่การบุกเบิกและการดำเนินการต่างๆ ล้วนต้องใช้เงินทุนก้อนมหึมา!

สำหรับเจ้าของบ้านในโครงการเอ้าโจวซันจวงแล้ว ความพยายามทั้งหมดที่หลายฝ่ายทุ่มเททำให้แลเห็นแสงสว่างที่ปลายอุโมงค์แล้ว

“หนทางที่ทั้งยาวไกลทั้งเต็มไปอุปสรรค” วลีนี้มาจากสำนวนจีนที่สี จิ้นผิงได้หยิบยกขึ้นมากล่าวในการประชุมใหญ่ว่าด้วยการพัฒนาไปเป้าหมายต่างๆ

“หนทางข้างหน้าอีกยาวไกลและเต็มไปด้วยอุปสรรค ด้วยความความพยายามในเส้นทางที่ยั่งยืน เราจะค่อยๆ ก้าวเดินไปจนถึงเป้าหมาย มีอนาคตที่บรรเจิด” (道阻且长，行则将至；行而不辍，未来可期)