วัวหายล้อมคอก! ทุเรียนไทยเสี่ยงเสียแชมป์ตลาดจีน หลังพบปนเปื้อนแคดเมียม-สวมสิทธิ

จีนเตือนไทย พบทุเรียนปนเปื้อนแคดเมียม ที่ส่งออกจากไทยไปยังจีนถึง 6 ครั้งในช่วง 6 เดือนมานี้ แม้ในที่สุดการตรวจสอบทุเรียนไทยจะรอดตัวไปได้โดยส่วนใหญ่ไม่พบแคดเมียมเกินมาตรฐานที่จีนกำหนด แต่จีนยังวิตกทุเรียนต่างด้าวสวมสิทธิไทย แถมล่าสุดพบสารชุบทุเรียนปริศนาที่ไม่ผ่านการรับรองจาก อย.

ขณะที่ไทยเผชิญคู่แข่งหน้าใหม่ในตลาดทุเรียนแดนมังกร…ในปลายเดือน ส.ค.ที่ผ่านมา สื่อทางการจีนออกข่าวใหญ่ ทุเรียนสดจากแดนเสือเหลืองตบเท้าเข้าตลาดจีนเป็นครั้งแรกให้ชาวจีนมาลิ้มลองกันแล้ว

ขณะเดียวกัน มีข่าวอื้อฉาวเกี่ยวกับทุเรียนส่งออกจากไทยปรากฏในหน้าสื่อกระแสหลักในจีน “เจออีกแล้ว...ทุเรียนไทยปนเปื้อนแคดเมียมเกินมาตรฐาน ทุเรียนส่งออกของไทยมูลค่าแสนล้าน กำลังเผชิญมาตรการระงับนำเข้าจีน”

ข่าวอื้อฉาวทุเรียนไทยนี้ปรากฏในหน้าสื่อจีนช่วงต้นเดือน ก.ย. หลังจากที่มีการยืนยันว่า ศุลกากรจีน (GACC) ตรวจพบสารปนเปื้อนแคดเมียมในทุเรียนไทยที่ส่งออกไปยังจีนถึง 6 ครั้ง จาก 16 ชิปเมนต์ ระหว่างเดือน มี.ค. ถึงเดือน ส.ค. (11 มี.ค./27 พ.ค./22 ก.ค./19 ส.ค./23 ส.ค./29 ส.ค.) โดยเป็นทุเรียนจากโรงงานคัดบรรจุ 12 แห่ง และแหล่งเพาะปลูกทุเรียน 15 แห่ง

ศุลกากรจีนเรียกร้องให้ไทยดำเนินการตรวจสอบและอธิบายที่มาที่ไปของ “ทุเรียนไทยปนเปื้อนแคดเมียม” พร้อมกับแสดงความวิตกว่าไทยอาจเผชิญมาตรการระงับการส่งออกผลไม้ไปยังจีน และจะกระทบต่อรายได้การส่งออกทุเรียนไทยที่มีมูลค่าสูงกว่าแสนล้านบาท

นอกจากนี้ จีนยังแสดงความวิตกถึงความเป็นไปได้ว่าอาจมีทุเรียนเวียดนามปนเปื้อนแคดเมียมมาสวมสิทธิไทยส่งออกไปยังจีน และเรียกร้องให้สองฝ่ายร่วมกันแก้ไขปัญหานี้


จะเห็นได้ว่า จีนตรวจพบสารปนเปื้อนแคดเมียมในทุเรียนไทยดังกล่าวเป็นเหตุซ้ำซากต่อเนื่องในช่วง 6 เดือนที่ผ่านมา ซึ่งจีนอาจจะต้องใช้มาตรการขั้นต่อไปหากปัญหานี้ยังไม่จบราบคาบจริงๆ นั่นก็คือ การสั่งระงับนำเข้าทุเรียนไทยเช่นเดียวกับที่ใช้กับเวียดนามเมื่อไม่นานมานี้

เวียดนามเพิ่งได้รับอนุมัติจากจีนให้ส่งออกทุเรียนไปยังจีนได้เมื่อปี 2021 และกลายเป็นคู่แข่งที่น่ากลัวของไทยโดยเวียดนามกลายเป็นแหล่งป้อนทุเรียนเข้าตลาดจีนแหล่งใหญ่อันดับที่ 2 รองจากไทย ทว่า ในต้นปีนี้จีนตรวจเจอสารโลหะหนักแคดเมียมระดับสูงเกินในทุเรียนเวียดนาม และศุลกากรจีนได้ออกจดหมายเตือนเวียดนามไปหลายครั้ง จนในที่สุดก็ลงดาบสั่งระงับการนำเข้าทุเรียนจากเวียดนามบางส่วน (จาก 33 แหล่ง ซึ่งประกอบด้วยโรงงานทำหีบห่อทุเรียน 15 แห่ง และสวนเพาะปลูก 18 แห่ง) โดยมีผลตั้งแต่วันที่ 12 มิ.ย.ปีนี้

ก่อนที่จีนสั่งระงับนำเข้าทุเรียนเวียดนามบางส่วนนี้ ค่ายสื่อไทยหลายสำนักออกข่าวจับตาทุเรียนแคดเมียมจากเวียดนามทะลักเข้ามาสวมสิทธิทุเรียนไทยส่งออกไปจีน

ทั้งนี้ ในอดีตก็มีเหตุทุเรียนเวียดนามสวมสิทธิทุเรียนไทยส่งไปขายจีน การสวมสิทธิทุเรียนนี้ยุติลงเมื่อจีนไฟเขียวให้เวียดนามส่งทุเรียนสดไปจีนได้

หลังจากที่จีนเตือนไทยอาจจะโดนสั่งระงับการนำเข้าทุเรียนไทยตามรอยเวียดนาม เจ้าหน้าที่จากหน่วยงานเทคโนโลยีของไทยก็ลงไปตรวจสอบปัญหาในแหล่งปลูกทุเรียนในภาคใต้ ที่จังหวัดชุมพร จันทบุรี ยะลา เมื่อปลายเดือน ส.ค.ที่ผ่านมา

ซึ่งเป็นการตรวจสอบเบื้องต้นในตัวอย่างทุเรียน 5 ตัวอย่างที่จีนเตือน เจ้าหน้าที่ได้ดำเนินการตรวจสอบการปนเปื้อนในดินและน้ำในแหล่งเพาะปลูก ผลปรากฏว่าพบสารแคดเมียมในบางตัวอย่าง และบางตัวอย่างก็ตรวจไม่พบสารตกค้างใด ในตัวอย่างที่ตรวจพบสารแคดเมียมทุกชิ้นมีปริมาณไม่เกินมาตรฐานที่จีนกำหนด


สารชุบทุเรียนนำเข้าจากจีนปริศนาโผล่!

ล่าสุดเมื่อวันที่ 19 ก.ย. มีข่าวรายงานผลการตรวจสอบตัวอย่างทุเรียนที่ส่งไปจีนระหว่างวันที่ 2 ถึงวันที่ 16 ก.ย. ส่วนใหญ่มีสารแคดเมียมปนเปื้อนในปริมาณไม่เกินขีดมาตรฐานที่จีนกำหนด โดยกลุ่มตัวอย่างทุเรียน 1,703 ตัวอย่าง ที่ถูกตรวจสอบ พบว่า 587 ตัวอย่าง (คิดเป็นร้อยละ 34) มีสารแคดเมียม 0.005-0.06 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ส่วนอีก 1,116 ตัวอย่าง (คิดเป็นร้อยละ 66) ไม่พบสารแคดเมียม

แต่จีนยังวิตกและเรียกร้องให้ไทยดูแลแก้ไขปัญหาทุเรียนต่างด้าวเข้ามาสวมสิทธิไทยส่งออกไปยังจีน

นอกจากนี้ ระหว่างที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหรัฐกรณ์ไทย นาย ธนดล สุวัณณะฤทธิ์ นำทีมลงพื้นที่ที่จังหวัดชุมพรเพื่อตรวจสอบการลักลอบนำทุเรียนต่างด้าวมาสวมสิทธิทุเรียนไทยและทุเรียนชุบสารแคดเมียม ได้พบสารชุบผลไม้เถื่อน คือ สารชุบทุเรียนนำเข้าจากจีนที่ไม่ได้ลงทะเบียนจากหน่วยงานรัฐ และไม่ได้รับการรับรองจากองค์การอาหารและยา หรือ อย. คนงานในล้งบอกว่า สารชุบทุเรียนมีสารประกอบหลายชนิด

เรื่องสารชุบทุเรียนเถื่อนนำเข้าจากจีนนี้จึงกลายเป็นปัญหาที่เจ้าหน้าที่ต้องดำเนินการตรวจสอบขั้นต่อไป

ทั้งนี้ มาตรฐานของจีนกำหนดไว้ว่า ปริมาณสารแคดเมียมปนเปื้อนในผลไม้สดต้องไม่เกิน 0.05 มิลลิกรัม/กิโลกรัม ปริมาณสารแคดเมียมในดินไม่เกิน 1.5-4 มิลลิกรัม/กิโลกรัม ปริมาณสารแคดเมียมในน้ำไม่เกิน 0.01 มิลลิกรัม/กิโลกรัม

ในปีนี้ จากเดือน ม.ค.ถึงเดือน ส.ค. ไทยส่งออกทุเรียนไปจีน 714,334 ตัน มีมูลค่าถึง 94,870 ล้านบาท และปลายปีนี้มูลค่าการส่งออกทุเรียนไทยจะสูงกว่า 100,000 ล้านบาท