เทศกาลไหว้บ๊ะจ่างปีนี้ สำนักข่าวซินหัวได้นำเสนอบรรยากาศชาวบ้านในหลายๆ เมืองของจีน ร่วมกันทำบ๊ะจ่างสำหรับต้อนรับ เทศกาลตวนอู่ （端午节）หรือเทศกาลเรือมังกร โดยการทำบ๊ะจ่างถือเป็นธรรมเนียมสำคัญประจำเทศกาลเรือมังกร ซึ่งบทกวี “อวี๋เจียเอ้า” ของโอวหยางซิว นักกวียุคราชวงศ์ซ่ง เคยพรรณนาไว้ว่า “ข้าวเหนียวหลากสีห่อสามเหลี่ยม”
วันไหว้บ๊ะจ่าง หรือเทศกาลเรือมังกร ในวันขึ้นห้าค่ำ เดือนห้าของปฏิทินจันทรคติ ปีนี้ตรงกับวันที่ 22 มิ.ย. รัฐบาลจีนได้กำหนดเป็นวันหยุดสาธารณะ โดยปี 2023 นี้หยุดระหว่างวันที่ 22-24 มิ.ย.
ในวาระโอกาสนี้ “มุมจีน” ขอแถมเรื่องราวที่น่าสะท้อนใจเกี่ยวกับที่มาของประเพณีการแข่งเรือมังกร และเซ่นไหว้บ๊ะจ่างมาเล่าอีกครั้ง
เทศกาลไหว้บ๊ะจ่างเป็นวันรำลึก ‘ชีว์หยวน’ (屈原) เสนาบดีและนักกวีแห่งแคว้นฉู่ ผู้มีชีวิตในช่วง 340-278 ปีก่อนคริสต์ศักราช ตรงกับปลายยุคสงคราม หรือ ‘จั้นกั๋ว’ (475-221 ปีก่อนคริสต์ศักราช) ซึ่งเป็นช่วงที่แคว้นฉินเรืองอำนาจแข็งแกร่งไล่ตียึดครอง 7 แคว้นจ้าวใหญ่ซึ่งมีแคว้นฉู่เป็นหนึ่งในนั้น
ชีว์หยวน ผู้ซื่อสัตย์ภักดี กตัญญู รักชาติยิ่งชีพ แต่โดนพวกคนชั่วทรยศต่อชาติบ้านเมืองใส่ร้ายป้ายสีเป่าหูอ๋องแห่งแคว้นฉู่ให้เกลียดชัง และเนรเทศชีว์หยวนไปอยู่ถิ่นทุรกันดารแดนไกล ต่อมา แคว้นฉินเข้าโจมตีแคว้นฉู่จนพ่ายยับ แผ่นดินฉู่ถูกยึดครอง
ระหว่างที่ฉู่กำลังสิ้นชาติสิ้นแผ่นดิน ชีว์หยวนเจ็บปวดรวดร้าวใจครวญร่ายบทกวีร่ำไห้อยู่ริมฝั่งน้ำมี่หลัวเจียง (ปัจจุบันคือบริเวณตะวันออกเฉียงเหนือของมณฑลหูหนัน) ในที่สุดก็ผูกก้อนหินกับตัวกระโจนลงแม่น้ำในวันที่ 5 เดือน 5 เมื่อ 278 ปีก่อนคริสต์ศักราช ชาวบ้านต่างพากันพายเรือออกค้นหาศพของเขาแต่ไม่พบ ด้วยเกรงว่ากุ้ง หอย ปู ปลาในน้ำจะกัดกินแทะร่างของเขา จึงพากันนำข้าวเหนียวบรรจุในกระบอกไผ่แล้วโปรยข้าวลงไปในแม่น้ำให้เหล่าสัตว์น้ำมากินแทน
จึงกลายมาเป็นประเพณีการไหว้และกินบ๊ะจ่าง และแข่งเรือในปัจจุบัน
(แฟ้มภาพจากสำนักข่าวซินหัว)
