เมื่อไม่นานนี้ ผู้สื่อข่าวประจำสำนักข่าวซินหัวของทางการจีน ได้ลงพื้นที่สำรวจตลาดทุเรียนแห่งหนึ่งในมณฑลอวิ๋นหนาน (ยูนนาน) ทางตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศ และพบว่า “ทางรถไฟจีน-ลาว” ช่วยลดระยะเวลาขนส่งทุเรียนจากไทยสู่ตลาดจีนอย่างมาก
รายงานระบุว่า ระยะเวลาขนส่งที่สั้นลงช่วยยกระดับคุณภาพของทุเรียนนำเข้าจากไทย รวมถึงลดความเสี่ยงต่างๆ ระหว่างการขนส่ง ทำให้ราคาทุเรียนที่นครคุนหมิง เมืองเอกของอวิ๋นหนาน ในปีนี้ค่อนข้างดีกว่าเมื่อเทียบกับช่วง 5 ปีที่ผ่านมา ส่งเสริมความต้องการ “ทุเรียนสุกกำลังกิน” ของตลาดจีน
หลิวอวี้ตง ผู้จัดการทั่วไปของบริษัท อวิ๋นหนาน เก๋อต้าว เทรดดิ้ง จำกัด กล่าวว่า ทุเรียนไทยถูกขนส่งทางรถไฟจากจังหวัดจันทบุรีสู่ลาว และต่อมายังคุนหมิงด้วยทางรถไฟจีน-ลาว โดยผู้บริโภคจะได้รับทุเรียนเร็วที่สุดภายใน 3 วัน ซึ่งแตกต่างจากก่อนหน้านี้ที่ขนส่งทางรถบรรทุก
“ปีนี้ทุเรียนไทยมีราคาสูงสุดในรอบเกือบ 5 ปี” คำบอกเล่าจากหลิว ผู้ทำธุรกิจนำเข้าผลไม้จากเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ตลอดปี โดยเขาเสริมว่า ราคาทุเรียนช่วงเดียวกันของหลายปีที่ผ่านมาอยู่ที่ราว 30 หยวน (ราว 150 บาท) ต่อกิโลกรัม แต่ปีนี้อยู่ที่ราว 47 หยวน (ราว 235 บาท) ต่อกิโลกรัม
หลิวเผยว่า การค้าขายทุเรียนนั้นแข่งกับเวลาอย่างมาก พอเก็บเกี่ยวทุเรียนจากต้นแล้วขนส่งนาน 3-4 วัน เมื่อมาถึงคลังสินค้ารีบจัดส่งต่อภายใน 2 วัน เรียกว่ายิ่งเร็วยิ่งดีและทุกวินาทีมีค่า โดยหลิวเริ่มนำเข้าทุเรียนผ่านทางรถไฟจีน-ลาว ตั้งแต่กลางเดือนเมษายนที่ผ่านมา
ก่อนหน้านี้ หลิวนำเข้าทุเรียนทางถนนหรือทางทะเลที่มักมีปัจจัยความไม่แน่นอนต่างๆ โดยทุเรียนที่มาถึงช้าเพียงไม่กี่วันจะอดขายในราคาสูง บางครั้งต้องทิ้งทุเรียนที่มาถึงช้าทั้งคันรถบรรทุก แต่พอขนส่งผ่านทางรถไฟจีน-ลาว แม้ใช้ต้นทุนขนส่งพอกัน แต่ช่วยลดความเสี่ยงทุเรียนเสียหายลงถึงร้อยละ 90
ด้าน ซ่าวอีชาว วัย 64 ปี ผู้คัดกรองทุเรียนที่คลังสินค้าผลไม้ในเขตกวนตู้ ซึ่งเป็นแหล่งกระจายทุเรียนสู่ทั่วจีนราว 34 ตันต่อวัน จะคอยใช้ไม้ยาวควบคู่ “ตาเหยี่ยว” และ “หูทิพย์” วัดความสุกของทุเรียน โดยเขาจะดูสีสันและฟังเสียงจากการเคาะไม้
จางอวี่ รองผู้จัดการทั่วไปของบริษัท อีคอมเมิร์ซอวิ๋นหนาน หนงเขิ่น จำกัด ซึ่งเริ่มนำเข้าทุเรียนและผลไม้อื่นๆ จากไทยเมื่อเดือนกรกฎาคมปีก่อน ระบุว่า ต้นทุนขนส่งผ่านทางรถไฟจีน-ลาว ต่อตู้คอนเทนเนอร์ (ราว 17 ตัน) ถูกกว่าทางรถบรรทุกห่วงโซ่ความเย็นราว 5,000-10,000 หยวน (ราว 2.5-5 หมื่นบาท) และเร็วกว่า 1-2 วัน
ข้อมูลสถิติระบุว่า ผลผลิตผลไม้ของไทยในปี 2023 มีแนวโน้มสูงแตะ 1.16 ล้านตัน ซึ่งส่วนหนึ่งเป็นทุเรียน 756,000 ตัน ที่เริ่มขนส่งตั้งแต่เดือนเมษายนที่ผ่านมา โดยจีนเป็นตลาดส่งออกทุเรียนไทยขนาดใหญ่ที่สุด และทุเรียนที่จำหน่ายในตลาดจีนมากกว่าร้อยละ 80 เป็นทุเรียนไทย
อนึ่ง บริษัท การรถไฟแห่งประเทศจีน จำกัด สาขาคุนหมิง รายงานว่า ปริมาณมังคุด ทุเรียน ลำไย และผลไม้อื่นๆ ที่ขนส่งผ่านทางรถไฟจีน-ลาว สูงแตะ 17,200 ตัน เมื่อนับตั้งแต่พื้นที่ตรวจสอบผลไม้ขาเข้าประจำด่านรถไฟโม๋ฮันในยูนนานเปิดใช้งานเมื่อเดือนธันวาคม 2022 จนถึงวันที่ 10 พ.ค.ที่ผ่านมา